Vì sao quân đội, tình báo Israel dễ dàng bị Hamas đánh úp ?

 Đại sứ Israel tại Mỹ cho biết Hamas đã bắn hơn 4.000 quả rocket vào Israel. 

Sau khi các thành viên của tổ chức này giết chết 200 người Israel và bắt cóc hàng chục người khác, Hamas tuyên bố họ đang trả thù một loạt hành động gần đây của Israel tại nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem và ở Bờ Tây. 

Các cựu quan chức tình báo và quân sự Mỹ cho biết họ tin rằng thời điểm xảy ra vụ tấn công của Hamas chủ yếu nhằm mục đích làm gián đoạn các cuộc đàm phán giữa Israel và Ả Rập Saudi khi Riyadh dường như sắp thực hiện một bước lịch sử nhằm bình thường hóa quan hệ với Israel.

Đô đốc Hải quân đã nghỉ hưu James Stavridis, cựu chỉ huy NATO, cho biết Iran đang tìm cách "gây áp lực lên kẻ thù không đội trời chung của họ là Israel" bằng cuộc tấn công này.

Trong một  cuộc phỏng vấn với Lester Holt của NBC News vào tháng trước, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi cho biết: "Chúng tôi phản đối bất kỳ mối quan hệ song phương nào giữa các nước trong khu vực của chúng tôi và Israel". Raisi nói thêm: "Chúng tôi tin rằng chế độ Zionist đang có ý định bình thường hóa quan hệ song phương này với các nước trong khu vực để tạo ra an ninh cho chính họ trong khu vực".

Trong những tuần gần đây, các nhà ngoại giao từ Mỹ, Israel và Ả Rập Saudi đã nói với NBC News rằng Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Mỹ Joe Biden đều bày tỏ sự ủng hộ đối với một thỏa thuận dẫn đến việc Ả Rập Saudi công nhận và thiết lập ngoại giao với Israel.

Các nhà ngoại giao nói rằng nếu Ả Rập Saudi đồng ý công nhận Israel thì điều đó sẽ khiến các quốc gia Ả Rập khác làm như vậy. Một loạt thỏa thuận như vậy sẽ chấm dứt tình trạng thù địch kéo dài hàng thập kỷ giữa Israel và các nước láng giềng kể từ năm 1948.

Tuy nhiên, cả ba bên đều có những điều kiện phức tạp cho một thỏa thuận như vậy. Đoạn tuyệt với những nhà cai trị Ả Rập Xê Út trong quá khứ, bin Salman đã ra tín hiệu rằng ông sẵn sàng công nhận Israel, vì những lợi ích kinh tế to lớn mà nước này sẽ mang lại cho Ả Rập Xê Út. Trước cuộc tấn công của Hamas, có thông tin cho rằng Ả Rập Saudi đã nói với Nhà Trắng rằng họ sẽ đồng ý tăng sản lượng dầu để giúp củng cố một thỏa thuận, điều mà Nhà Trắng Biden đã tìm kiếm trong hai năm.

Trong khi đó, Bờ Tây vẫn là nơi gia tăng các cuộc tấn công của người định cư Israel nhằm vào người Palestine. Theo cơ quan nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA), những người định cư Israel đã tấn công bạo lực người Palestine ít nhất 700 lần vào năm 2023 - con số cao nhất được ghi nhận.

Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu của Israel Itamar Ben-Gvir  ca ngợi việc mở rộng các khu định cư và kêu gọi nhiều hơn nữa. Chính phủ cực hữu của ông Netanyahu phản ứng bằng kế hoạch xây dựng 5.000 khu định cư mới của Israel. Các khu định cư của Israel được xây dựng trên đất Palestine là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và đã bị chính phủ Mỹ lên án.

Khi các cuộc đàm phán giữa Ả Rập Saudi, Israel và Mỹ tiến triển, sự thất vọng của người Palestine càng tăng lên. Stavridis nói: "Có thể thấy rõ sự thất vọng của người Palestine khi thấy người Saudi và Israel xích lại gần nhau hơn".

Netanyahu cũng đã gây ra sự chia rẽ trong nước giữa những người Israel khi ông thúc đẩy một cuộc cải cách tư pháp nhằm làm suy yếu Tòa án tối cao của Israel, một động thái đã gây ra sự phản đối lớn trên khắp đất nước.

Kế hoạch này bị phản đối rầm rộ trên đường phố. Người dân Israel coi đó là một vụ đảo chính. Các cuộc biểu tình được tổ chức hàng tuần trên cả nước để phản đối kế hoạch bị coi là phi dân chủ.

Ngoài ra còn có nhiều hình thức phản đối khác, ví dụ chống lệnh động viên quân sự. 

Người ta nói rằng, Isreal bị suy yếu nhiều tháng này và đó là lý do vì sao lực lượng vũ trang mạnh nhất Trung Đông đã bị Hamas đánh úp và thất bại. Các chiến đấu cơ Israel bất động trên mặt đất. Phải mất vài tiếng, quân đội mới phản ứng được.  Lực lượng biệt kích Hamas dễ dàng thâm nhập vào lãnh thổ Israel một cách đáng ngại vì không gặp bất cứ trở ngại nào trong suốt nhiều giờ.

"Nhiều căn cứ của quân đội Israel đã bị chiếm trong khoảng thời gian ngắn, nhiều quân nhân bị bắt cóc, đánh đập. Nhiều thường dân và quân nhân Israel bị bắt cóc và đưa đến Gaza. Đây vừa là một thất bại quân sự cho Israel, vừa là một thất bại chua cay lực lượng tình báo nước này", RFI bình luận.

Đối với lực lượng Hamas, đây là một thắng lợi. Lần đầu tiên kể từ khi Nhà nước Do Thái Israel được thành lập năm 1948, lực lượng biệt kích Palestine - từ vài chục đến vài trăm, theo nhiều nguồn tin - đã thâm nhập vào khoảng "22 địa điểm" bằng cách vượt qua hàng rào kẽm gai vây Gaza và một mũi tấn công bằng đường biển.

Trong vài tháng qua đã có nhiều vụ giao tranh giữa Israel và dải Gaza nhưng chủ yếu là giữa Nhà nước Do Thái với lực lượng Thánh chiến Hồi Giáo Palestine (Palestinian Islamic Jihad), một nhóm vũ trang Palestine khác hoạt động ở Gaza. Sự im lặng của Hamas gây thắc mắc và giờ đã rõ.

Đầu tháng 9, tình hình thay đổi chút ít. Hamas đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình dọc hàng rào an ninh giữa dải Gaza và lãnh thổ Israel. Nhiều người Palestin đã trèo lên được hàng rào và cắt một số chỗ, thực ra họ thử khả năng phòng thủ của Israel.