Lê Thị Loan (Phòng nghiệp vụ/Cổng TTĐT Di tích Lam Kinh)
Thứ ba, ngày 03/09/2024 11:36 GMT+7
Bình luận
0
Mặc dù trải qua nhiều thăng trầm và bị gián đoạn nhưng triều đại nhà Hậu Lê đã khẳng định được vị thế quốc gia và tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực. Trong bài viết này xin tổng hợp lại những cái nhất để phác họa phần nào hình ảnh về vương triều Hậu Lê.
Vua Lê Thái Tổ lên ngôi ngày 15 tháng 4 năm 1428 sáng lập nhà Hậu Lê và tồn tại đến năm 1789. Triều đại nhà Hậu Lê được chia làm 2 thời kỳ lịch sử là: Lê Sơ 99 năm (1428 - 1527) và Lê Trung Hưng 256 năm (1533 - 1789).
Như vậy nhà Hậu Lê tồn tại được 355 năm. So với các triều đại nhà Lý 215 năm (1010 - 1225), nhà Trần 175 năm (1225 - 1400), nhà Nguyễn 143 năm (1802 - 1945)…thì nhà Hậu Lê là triều đại tồn tại lâu nhất trong các triều đại phong kiến Việt Nam.
Đường vào Nghọ Môn di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh, vùng đất phát tích của vương triều nhà Hậu Lê, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa.
Triều đại Hậu Lê có 27 vị vua nối nhau trị vì đất nước, trong đó thời Lê Sơ có 11 vua, thời Lê Trung Hưng có 16 vua. Vị vua ở ngôi lâu nhất trong triều đại này là vua Lê Hiển Tông 46 năm (1740- 1786).
Vua Lê Nhân Tông sinh ngày 9 tháng 6 năm 1441 lên ngôi ngày 12 tháng 8 năm 1442, khi mới hơn 1 tuổi.
Vua Lê Nhân Tông là vị vua lên ngôi ít tuổi nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Ngoài ra triều đại này còn có một số vị vua khác lên ngôi khi còn rất trẻ là: Lê Thế Tông (6 tuổi), Lê Thái Tông (10 tuổi), Lê Chiêu Tông (10 tuổi), và Lê Gia Tông (10 tuổi).
Trong lịch sử khoa bảng thời phong kiến Việt Nam kéo dài 844 năm (1075- 1919), các triều đại đã tổ chức 185 khoa thi với 2.898 vị đại khoa.
Trong đó triều đại Hậu Lê mở 98 khoa thi (Lê Sơ: 28 khoa, Lê Trung Hưng: 70 khoa) và lấy đỗ 1732 người. Riêng thời vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497) có 12 khoa thi, 501 người đỗ Tiến sĩ.
Như vậy nhà Hậu Lê là triều đại có nhiều khoa thi và lựa chọn được nhiều nhân tài nhất trong lịch sử khoa bảng Việt Nam.
Tính đến hiện nay thì số bia Tiến sĩ trên đất nước ta là 114 bia (Văn Miếu Thăng Long: 82 bia, Văn Miếu Huế: 32 bia). Trong đó triều đại Hậu Lê đã lập tới 81 bia để ghi lại thân thế của các nhà khoa bảng.
Trạng nguyên cao tuổi nhất đỗ tiến sĩ khi đã 50 tuổi gồm 3 vị là Vũ Tuấn Chiêu đỗ năm 1475, Nguyễn Đức Lượng đỗ năm 1514, Nguyễn Xuân Chính đỗ năm Đinh Sửu 1637.
Trong 46 năm ở ngôi vua Lê Hiển Tông (1740- 1786) chỉ sử dụng 1 niên hiệu là Cảnh Hưng và cho đúc đến 16 loại tiền gồm:
1. Cảnh Hưng Thông Bảo | 9. Cảnh Hưng Thuận Bảo |
2. Cảnh Hưng Trung Bảo | 10. Cảnh Hưng Chính Bảo |
3. Cảnh Hưng Chí Bảo | 11. Cảnh Hưng Nội Bảo |
4. Cảnh Hưng Vĩnh Bảo | 12. Cảnh Hưng Dụng Bảo |
5. Cảnh Hưng Thái Bảo | 13. Cảnh Hưng Lai Bảo |
6. Cảnh Hưng Cự Bảo | 14. Cảnh Hưng Thuần Bảo |
7. Cảnh Hưng Trọng Bảo | 15. Cảnh Hưng Đại Bảo |
8. Cảnh Hưng Tuyền Bảo | 16. Cảnh Hưng Đại Tiền |
Mặt trước và mặt sau tiền đồng Cảnh Hưng Thông Bảo thời vua Lê Hiển Tông nhà Hậu Lê.
Vua Lê Hiển Tông cũng chính là vị vua có đến 3 người con rể đều làm vua đó là: Nguyễn Huệ lấy công chúa Ngọc Hân, Nguyễn Quang Toản lấy công chúa Ngọc Bình và vua Gia Long lấy lại công chúa Ngọc Bình.
Vua Lê Thần Tông lên ngôi 2 lần với tổng thời gian trị vì là 37 năm. Vua lên ngôi lần thứ nhất từ năm 1619 đến năm 1643, sau đó nhường ngôi cho con là Lê Chân Tông để làm Thái Thượng Hoàng.
6 năm sau vua Chân Tông băng hà, triều đình mời vua Lê Thần Tông lên ngôi lần thứ hai trong thời gian từ 1649 đến 1662.
Vua Lê Thần Tông được ghi nhận là bậc quân vương đầu tiên trong lịch sử Việt Nam kết hôn với người Phương Tây.
Đó là bà Orona, con gái Phó toàn quyền Hà Lan tại Đài Loan. Năm 1630, trong chuyến theo thương đoàn Hà Lan sang Việt Nam, bà Orona đã được gặp vua Lê Thần Tông ở Thăng Long, bà đã ở lại làm vương phi của nhà vua.
Trong trời gian trị vì đất nước, với mục đích xây dựng nền pháp luật quy chuẩn, Triều đại Hậu Lê đã cho ban hành nhiều bộ luật như: Luật thư (1442), Quốc triều luật lệnh (1442), Lê triều quan chế (1471), Quốc triều hình luật (1483), Thiên Nam dư hạ tập (1483), Hồng Đức thiện chính thư (1497), Quốc triều điều luật (1777), Khánh tụng điều lệ (1777)…
Trong số các luật này thì Quốc triều hình luật (còn gọi Luật Hồng Đức) là đỉnh cao của nền pháp luật phong kiến Việt Nam.
Nước Đại Việt thời Hậu Lê đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ, phát triển mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực, những điều đặc biệt nêu trên đã phần nào thể hiện được những đóng góp của triều đại này đối với lịch sử dân tộc./.
Tài liệu tham khảo:
1. Ngô Sĩ Liên và Quốc sử quán triều Lê, Đại Việt sử ký thoàn thư, tập 2,3, Nxb Khoa học xã hội, 2009.
2. Quỳnh Cư, Đỗ Quốc Hùng, Các triều đại Việt Nam, Nxb Văn hóa thông tin, 2009.
3. Trần Hồng Đức, Các vị Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa qua các triều đại phong kiến Việt Nam, Nxb Hồng Đức, 2018.
Mâu thuẫn giao thông, một người đàn ông tung cú đá mạnh khiến đối phương gục ngay giữa phố Ba La, phường Phú Lương. Chuyên gia pháp lý cho biết, vụ việc này có dấu hiệu hình sự.
Chia sẻ
Sáng nay, hơn 500 người đã diễu hành, trình diễn nhiều loại hình dân gian đặc sắc tại Festival Thu Hà Nội - Mùa thu ký ức.
Chia sẻ
Hàng ngàn người dân ở xã Hòa Thịnh và Hòa Mỹ, tỉnh Phú Yên cũ (nay là tỉnh Đắk Lắk) phải bám víu trên mái nhà giữa dòng lũ lịch sử, đối mặt với những giây phút sinh tử chưa từng có. Giữa mưa lũ kinh hoàng, có nhiều quyết định liều mình cứu người thân và hàng xóm đã khiến cả cộng đồng khâm phục và cảm động rơi nước mắt.
Chia sẻ
Hoa hậu Diễm Hương đã hạ sinh con trai ở Canada, chồng cô đã đăng dòng thông báo với nói những lời xúc động.
Chia sẻ
Bà nhìn từng người một, ánh mắt chậm rãi, rồi dừng lại đúng chỗ tôi đứng. Bà ra hiệu muốn nói chuyện riêng.
Chia sẻ
Để kịp thời đáp ứng nhu cầu nơi ở cho cán bộ, công chức, viên chức sau sáp nhập, tỉnh Đồng Tháp mới (sau sáp nhập tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp trước đây) đang tập trung triển khai các dự án sửa chữa, xây mới nhà ở công vụ. Điều này nhằm giúp cán bộ, công chức, viên chức có nơi ở ổn định, thuận tiện và an tâm công tác.
Chia sẻ
Tòa án Tối cao Brazil đã công bố đoạn video cho thấy cựu Tổng thống Brazil Bolsonaro thừa nhận, ông dùng mỏ hàn để tác động vào vòng giám sát đeo chân.
Chia sẻ
Tới hiện tại, 100% Chủ tịch UBND tỉnh, thành đều không phải là người địa phương.
Chia sẻ
Cũng như gạo Việt Nam, nhu cầu đối với gạo Ấn Độ tiếp tục trầm lắng, dù giá gạo đồ của nước này tăng lên mức cao nhất sáu tuần khi chính phủ bắt đầu mua vào. Tại Thái Lan, gạo 5% tấm được chào ở mức 340 USD/tấn, tăng nhẹ so với mức 335 USD/tấn của tuần trước. Nhu cầu xuất khẩu vẫn yếu khi các khách hàng châu Phi và châu Á tìm đến những nguồn cung có giá cạnh tranh hơn...
Chia sẻ
Từng là thứ rau mọc hoang trên rừng chống đói, giờ đây, hai loại "rau dại" đặc biệt là rau quế vị (xá xị) và rau móp đã trở thành cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu nhập bền vững, ổn định cho nông dân tại Củ Chi, TP HCM, khẳng định giá trị kinh tế “ăn đứt” củ khoai mì Củ Chi nổi tiếng thơm, dẻo.
Chia sẻ
Theo Bộ Nội vụ, ngày 1/7/2027 là thời hạn cuối để công chức và bộ, ban ngành hoàn thành vị trí việc làm và xếp ngạch công chức. Sau thời gian này, công chức, viên chức nào không đáp ứng được sẽ bị tinh giản biên chế.
Chia sẻ
Đây là một trong hàng trăm lời chúc được người dân Thủ đô viết lên giấy gửi cùng nhu yếu phẩm để hỗ trợ người dân Đắk Lắk, Khánh Hòa, Gia Lai, Lâm Đồng.
Chia sẻ
Theo kế hoạch đề ra, sân bay Long Thành sẽ đón chuyến bay đầu tiên vào cuối tháng 12/2025. Hiện tại, hàng loạt máy móc, trang thiết bị và hơn 14.000 công nhân đang tăng tốc để thực hiện sự kiện quan trọng này.
Chia sẻ
Trang chủ CLB CAHN xác nhận Đoàn Văn Hậu được đăng ký cho giai đoạn lượt về của mùa giải V.League 2025/2026.
Chia sẻ
Luật sư Hoàng Anh Sơn – Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh đã đưa ra lưu ý quan trọng trong trường hợp người dân có nhu cầu thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất ở.
Chia sẻ
"Chỉ cứu được ba. Tìm thấy mẹ thì mẹ mất rồi", "Con không kịp cứu mẹ, mẹ ơi…", "Cứu gia đình tôi với!", "Con ơi, bà ơi… đang ở đâu", "Đứa con bại liệt của tôi mất theo dòng lũ", "Không có các chú, tôi đã mất con rồi!". Những tiếng kêu ấy, hòa vào tiếng mưa xối xả và dòng nước cuồn cuộn ở Gia Lai, trở thành những âm thanh xé lòng nhất mà chúng tôi từng nghe.
Chia sẻ
Suốt nhiều năm nuôi cá chép, nuôi cá lóc, ít ai ngờ ông Nguyễn Văn Năm, phường Nguyễn Uý, tỉnh Ninh Bình (địa phận Kim Bảng, tỉnh Hà Nam trước đây) lại bén duyên, đổi nghề rồi dựng nên mô hình nuôi ốc nhồi (ốc bươu đen) quy mô hàng mẫu. Con đặc sản bình dân này hễ đến tuổi sinh đẻ là cản chả kịp, mang lại thu nhập tốt và gia đình ông Năm trở thành đầu mối cung cấp ốc thương phẩm cho nhiều địa phương.
Chia sẻ
Sự dịch chuyển trọng tâm phát triển về phía Đông TP.HCM đang mở ra một chu kỳ tái cơ cấu không gian đô thị mới. Khu vực Thủ Thiêm trở thành tâm điểm nhờ vai trò trung tâm tài chính mới, kéo theo sự tăng nhiệt của phân khúc bất động sản cao cấp.
Chia sẻ
Một kế hoạch hòa bình Mỹ–Nga yêu cầu những nhượng bộ lớn từ Ukraine đã khiến Kiev và các đồng minh chao đảo, buộc phải tổ chức họp khẩn cấp phút chót tại Geneva với hy vọng thuyết phục Washington thay đổi lập trường.
Chia sẻ
Làm việc với Sở Xây dựng và Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 1, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên yêu cầu, ngoài làm tốt công tác chuyên môn, các lãnh đạo, cán bộ cần tăng cường đi cơ sở nắm bắt tình hình, hướng dẫn chuyên môn đối với cán bộ xã, phường.
Chia sẻ
TP.HCM sẽ thí điểm vận hành sàn giao dịch thịt heo trong tháng 12/2025 và chính thức hoạt động vào khoảng cuối quý I năm sau. Sàn giao dịch thịt heo của TP.HCM hướng đến minh bạch giá, an tâm về chất lượng cho người tiêu dùng.
Chia sẻ
Trong Tây du ký, Viên Thủ Thành là một phàm nhân nhưng tài năng của ông khiến cả Long Vương cũng phải khiếp sợ.
Chia sẻ
Từ những khung cửi nằm bên nếp nhà sàn hay bí quyết nấu rượu gia truyền, người dân xã Mai Hạ (tỉnh Phú Thọ) đã biết cách “thổi hồn” vào sản phẩm, gắn kết với du lịch và xuất khẩu. Hướng đi này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa dân tộc Thái mà còn mang lại thu nhập ổn định cho lao động nông thôn.
Chia sẻ
Nữ diễn viên, ca sĩ Nhật Kim Anh khiến người hâm mộ không khỏi xuýt xoa với những khoảnh khắc ngọt ngào bên mẹ cùng 2 con.
Chia sẻ
Theo dự thảo nghị quyết quy định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ năm 2026 ở Huế, nhiều tuyến đường trung tâm có giá vị trí 1 gần 100 triệu đồng/m²
Chia sẻ
Đông người dân đã đến viếng tài xế N.V.Th (phường Ba Đồn, Quảng Trị) sau khi thi thể ông được tìm thấy cách nơi bị lũ cuốn trôi 32km và được đưa về gia đình để tổ chức mai táng.
Chia sẻ
Luật sư Hoàng Anh Sơn – Đoàn Luật sư TP.Hồ Chí Minh cho biết: Người dân cần lưu ý, nếu phần đất chuyển nhượng vượt hạn mức, phần diện tích vượt có thể không được công nhận quyền sử dụng.
Chia sẻ
Thủ môn Quan Văn Chuẩn hoàn tất gia hạn hợp đồng với Hà Nội FC, kéo dài hành trình cùng đội bóng Thủ đô đến năm 2030.
Chia sẻ
Trận đấu giữa CLB Công an TP.HCM và CLB TP.HCM trên sân Thống Nhất ở vòng 1/8 Cúp quốc gia là trận derby lệch kèo giữa hai đội bóng cùng thành phố.
Chia sẻ
Hàm lượng dinh dưỡng loại thực phẩm thanh đạm này cao, siêu giàu vitamin, có thể thay thế được thịt trong mỗi bữa ăn mà giá thành vô cùng rẻ.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
