Xét xử phúc thẩm xem xét kháng cáo án tử hình của bà Trương Mỹ Lan

Sáng 4/11, TAND Cấp cao tại TP.HCM sẽ xét xử phúc thẩm đối với bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 47 bị cáo khác, trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB giai đoạn 1.

Trong vụ án này các bị cáo đã bị kết án về nhiều tội danh, bao gồm: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, Tham ô tài sản, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Theo quyết định, phiên tòa phúc thẩm sẽ diễn ra từ ngày 4 đến 25/11, dưới sự điều hành của chủ tọa Huỳnh Thanh Duyên.

Bị cáo Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Ảnh: Xuân Huy.

Trước đó, hồi tháng 4, TAND TP.HCM xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan 20 năm tù tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; 20 năm tù tội Đưa hối lộ và tử hình tội Tham ô tài sản. Tổng hợp hình phạt chung là tử hình.

85 đồng phạm còn lại bị phạt mức án từ 3 năm tù cho hưởng án treo đến tù chung thân.

Về trách nhiệm dân sự, bản án sơ thẩm buộc bị cáo Trương Mỹ Lan phải bồi thường cho SCB dư nợ của 1.243 khoản vay là 677.800 tỷ đồng.

Sau phán quyết trên, bà Trương Mỹ Lan kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị cấp phúc thẩm xem xét lại. Ông Chu Lập Cơ (chồng bà Lan), Trương Huệ Vân (cháu bà Lan), Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang), Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước) cùng 43 bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Ngoài ra, bị hại là Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB); người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan như: Công ty Quốc Cường Gia Lai, ông Nguyễn Sơn Hoa, Công ty T&H Hạ Long, Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh... cũng có kháng cáo.

Trong đơn kháng cáo dài 6 trang gửi tới TAND TP.HCM, bà Trương Mỹ Lan nói về cuộc đời, hành trình xây dựng, tạo lập Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cùng những đóng góp cho xã hội.

Đồng thời, bà chủ Vạn Thịnh Phát nói về những hy sinh của mình cùng các cổ đông trong việc tái cấu trúc, mong muốn đưa Ngân hàng SCB thoát khỏi khó khăn. Bị cáo Lan cho rằng SCB là ngân hàng thương mại cổ phần, không phải công ty trách nhiệm hữu hạn nên buộc bà ta chịu toàn bộ trách nhiệm là không phù hợp.

Bên cạnh đó, bà Trương Mỹ Lan cho rằng phán quyết của tòa sơ thẩm quá nặng và trình bày một số tình tiết giảm nhẹ. Từ đó, bị cáo Lan xin các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét thấu đáo, có đường lối giải quyết phù hợp để bà nhận được sự khoan hồng của pháp luật.

Bản án sơ thẩm xác định, từ năm 2011, bà Lan thâu tóm 3 ngân hàng tư nhân để hợp nhất thành SCB. Lợi dụng chính sách của Nhà nước trong đề án tái cơ cấu SCB, bà Lan sử dụng nhà băng như một công cụ tài chính để huy động vốn, phục vụ kinh doanh cá nhân cùng hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát.

Với việc sở hữu 91,5% cổ phần của SCB thông qua nhiều cá nhân, bà Lan đã chỉ đạo các lãnh đạo chủ chốt tại SCB, Vạn Thịnh Phát, lập hồ sơ khống, rút tiền SCB.

Để hợp thức hóa việc rút tiền, tránh bị phát hiện sai phạm, bà Lan yêu cầu cán bộ ở SCB chuyển tiền giải ngân vào các công ty "ma", sau đó thực hiện rút tiền mặt hoặc chuyển lòng vòng nhằm cắt đứt dòng tiền. Việc đưa các tài sản đảm bảo có giá trị thấp rồi nâng khống để đảm bảo cho các khoản vay lớn là thủ đoạn nhằm chiếm đoạt tiền người dân gửi tại SCB.

Trong đó, từ năm 2012 đến 2017, bà Lan đã chỉ đạo lập hồ sơ khống cho 304 khách hàng, vay 368 khoản. Đến năm 2022, các khoản vay này còn dư nợ hơn 132.000 tỷ đồng cả gốc và lãi. Sau khi cấn trừ vào số tài sản đảm bảo các khoản vay này gây thiệt hại 64.600 tỷ đồng.

Từ tháng 2/2018 đến tháng 10/2022, bà Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn của SCB 545.000 tỷ đồng, chiếm đoạt 304.000 tỷ , gây thiệt hại gần 130.000 tỷ đồng tiền lãi phát sinh.

Suốt 10 năm thâu tóm SCB, bà Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay. Đến tháng 10/2022, nhóm bà Lan và Vạn Thịnh Phát còn gần 1.300 khoản vay dư nợ 677.000 tỷ đồng gốc và lãi.

Ngoài ra, để che giấu thực trạng tài chính đặc biệt yếu kém cùng hàng loạt các sai phạm trong hoạt động cấp tín dụng của SCB đã bị phát hiện qua thanh tra, để được Ngân hàng Nhà nước tiếp tục cho phép tái cơ cấu, thực hiện huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân và thực hiện hoạt động cấp tín dụng, bị cáo Trương Mỹ Lan đã trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với Đỗ Thị Nhàn, chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn nhiều lần trực tiếp đưa tổng cộng 5,2 triệu USD.

Bản án sơ thẩm cũng xác định, bị cáo Trương Huệ Vân, trong khoảng thời gian từ ngày 9/11/2020 đến ngày 7/10/2022 đã giúp Trương Mỹ Lan chiếm đoạt của SCB 1.088 tỷ đồng, gây thiệt hại 25,2 tỷ đồng.

Đối với chồng bị cáo Lan là Chu Lập Cơ, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Times Square, đã có nhiều sai phạm, giúp sức, tạo điều kiện để Trương Mỹ Lan rút tiền của SCB sử dụng gây thiệt hại 9.116 tỷ đồng.

Ngoài bản án này, bà Lan cùng nhiều người khác còn bị kết tội ở giai đoạn 2 vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Ngày 17/10, bị cáo Lan bị tòa sơ thẩm tuyên phạt án chung thân về 3 tội: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (30.081 tỷ đồng của 35.824 trái chủ) thông qua việc phát hành trái phiếu khống; Rửa tiền (445.747 tỷ đồng) và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (4,5 tỷ USD, tương đương 106.730 tỷ đồng).