Yên Bái: Đi buôn đồng nát và cơ nghiệp bất ngờ của ông giám đốc về hưu

Một ngày hè tháng 5, PV Dân Việt đến thăm xưởng cơ khí của Công ty TNHH cơ khí và xây lắp Hồng Hà (phường Nam Cường, TP.Yên Bái, tỉnh Yên Bái) do ông Vũ Hữu Lê làm Giám đốc. Dù thời tiết nắng nóng và oi bức đến ngộp thở nhưng trong xưởng, hàng chục công nhân vẫn miệt mài, mỗi người một việc, phay, tiện, gò, hàn…

Lẫn trong những người thợ đang miệt mài đó, có bóng dáng một kỹ sư già, dáng người thấp bé nhưng đôi mắt vẫn còn tinh tường, đôi chân, đôi tay vẫn còn nhanh nhẹn. Đó là ông Vũ Hữu Lê (SN 1935), Giám đốc Công ty TNHH cơ khí và xây lắp Hồng Hà.

Chia sẻ với PV Dân Việt, ông Lê cho biết, ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông ở huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ. Năm 1958, sau khi học xong khóa đào tạo về thủy lợi, ông được phân công lên Yên Bái làm công tác thủy lợi, chống hạn cho sản xuất nông nghiệp. Năm 1964, lãnh đạo tỉnh Yên Bái đã cử ông tham gia khóa học về cơ khí chế tạo máy tại Liên Xô. Trở về nước năm 1971, ông được phân công làm Phó Giám đốc, rồi sau đó là Giám đốc Nhà máy cơ khí Hoàng Liên Sơn.

Năm 1990, dù về nghỉ chế độ nhưng ông vẫn ấp ủ ý định mở xưởng cơ khí cho riêng mình. Khi đó, trong tay chỉ có 1 triệu đồng và 1 chiếc xe máy cũ làm vốn, ông phải đi buôn sắt vụn để nuôi trí "lập nghiệp". Từ đó, ông thu nhặt các thiết bị cũ, từ cái cuốc, cái xẻng... về phục hồi, cải tiến, rồi bán lại để "tích" vốn mua thiết bị, xây dựng xưởng. Khi đã có thiết bị nhà xưởng trong tay, năm 2008, ông thành lập Công ty TNHH cơ khí và xây lắp Hồng Hà, tập trung vào việc nghiên cứu, chế tạo máy nông nghiệp.

"Yên Bái và một số tỉnh lân cận có thế mạnh phát triển, chế biến chè, trong khi giai đoạn đầu những năm 2000, người nông dân muốn mua thiết bị chế biến chè đều phải mua hàng nhập khẩu với giá cao. Ví dụ như máy vò chè kiểu Liên Xô - Ấn Độ có giá từ 200 đến 300 triệu đồng. Tôi luôn nghĩ làm sao để người nông dân có máy móc để làm việc hiệu quả, tăng năng suất mà giá thành phải hợp lý. Bởi vậy, tôi đã đến tận nơi nhập khẩu máy để đề nghị, thậm chí năn nỉ, xin người ta cho phép tháo máy và rồi nghiên cứu, mày mò, cải tiến chế tạo thử”, ông Lê chia sẻ.

Sau 2 năm miệt mài nghiên cứu, ông cùng cộng sự đã chế tạo thành công máy chế biến chè mini giá thành chỉ bằng 20% - 30%, trong khi công suất và chất lượng chè tương đương với máy nhập ngoại.

Ông Vũ Hữu Lê cho biết: “Đến nay, các sản phẩm máy móc chế biến chè của công ty đã có mặt tại hầu hết các tỉnh thành miền Bắc. Đi đến vùng chè nào cũng có thể thấy máy chế biến chè có xuất xứ từ công ty Hồng Hà, thậm chí máy đã được bán vào tận tỉnh Lâm Đồng”.

Không dừng ở đó, ông Lê đã cùng cộng sự chế tạo ra hàng chục loại máy phục vụ chế biến nông sản như: Máy đùn ép miến, máy băm cành quế, nồi chưng cất tinh dầu quế mini. Những loại máy này được ông nghiên cứu, chế tạo với phương châm: Dễ sử dụng, giá phù hợp với khả năng của bà con nông dân.

Ông Lê tâm sự: "Lúc nào tôi cũng đau đáu một suy nghĩ làm sao để cho người nông dân giàu lên, giúp họ khấm khá hơn. Bởi vậy, tôi đã xin Bộ NN&PTNT cho thực hiện Nghị định 63, 65, 68 của Thủ tướng Chính phủ về mua thiết bị sản xuất sau thu hoạch được vay vốn hỗ trợ lãi suất. Nhờ cơ chế của công ty như bán trả chậm, trả bằng sản phẩm do nông dân làm ra, đến nay nhiều hộ nông dân của Yên Bái và các tỉnh lân cận đã thoát nghèo, nhiều hộ đã giàu lên…"

Anh Cao Ngọc Triệu, công nhân Công TNHH cơ khí và xây lắp Hồng Hà cho biết: “Bác Lê là người chúng tôi rất kính trọng, tuy tuổi đã cao nhưng bác luôn nhiệt tình giúp đỡ, chỉ bảo anh em công nhân chúng tôi làm việc. Bác Lê còn luôn quan tâm, chăm lo đến đời sống của từng công nhân chúng tôi, chính vì thế mà tôi gắn bó lâu dài với công ty".

Bà Đỗ Thị Hồng Vân, Chủ tịch Công đoàn Công ty cơ khí Hồng Hà chia sẻ: “Ngoài niềm say mê trong công việc, bác Lê còn quan tâm đặc biệt đến các hoạt động của công đoàn công ty. Năm nào cũng vậy ông luôn bỏ ra hàng chục triệu đồng để giúp đỡ các công nhân, các hộ gia đình còn gặp nhiều khó khăn, ủng hộ quỹ khuyến học trên địa bàn”.

Ở tuổi 85 nhưng người kỹ sư già Vũ Hữu Lê vẫn cùng những cộng sự, công nhân của mình với mong muốn tạo ra được máy móc, nông cụ phục vụ chế biến, sản xuất nông nghiệp.

"Cơ khí là cái nôi, là then chốt của sự sáng tạo nên tôi luôn mong mỏi Nhà nước có chính sách khuyến khích lớp trẻ, các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này”, ông Lê tâm sự.