2 vị Trạng nguyên triều Mạc và những giai thoại thú vị
Nếu như Trạng nguyên Phạm Duy Quyết là người có nhiều tên gọi nhất trong lịch sử khoa bảng, thì Nguyễn Kỳ lại là Trạng nguyên duy nhất về chùa vinh quy bái tổ.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép hoạt động báo điện tử số 115/GP-BTTTT do Bộ TT-TT cấp ngày 01/3/2022 và giấy phép
sửa đổi, bổ sung số 55/GP-BVHTTDL do Bộ VHTTDL cấp ngày 11/6/2025
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Giữa bối cảnh đất nước xảy ra biến động chính trị và xâm lăng ngoại bang, ông Nghè Đông Tác - Tiến sĩ Nguyễn Văn Lý vẫn giữ khí tiết thanh cao, giáo hóa hậu sinh, can gián vua khỏi sai lầm, trọn vẹn đạo lý, xứng đáng là một kẻ sĩ Bắc Hà.
Nếu như Trạng nguyên Phạm Duy Quyết là người có nhiều tên gọi nhất trong lịch sử khoa bảng, thì Nguyễn Kỳ lại là Trạng nguyên duy nhất về chùa vinh quy bái tổ.
Luật pháp thời Trần ở nước ta kế thừa pháp luật thời Lý, các hình phạt có phần nặng nề hơn so với thời Lê. Các cơ quan thực thi và giám sát việc thực hiện pháp luật đã được triều đình nhà Trần tăng cường hoàn thiện nhưng việc kiểm pháp lại do hoạn quan nắm giữ để đảm bảo tính khách quan.
Trong số những tướng lĩnh của nghĩa quân Lam Sơn, Nguyễn Chích là một người đức độ, tài năng. Trong đó, kế sách chuyển hướng chiến lược vào Nghệ An do Nguyễn Chích đề xuất là cống hiến nổi bật, được các lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chấp nhận, là một bảo đảm cực kỳ quan trọng cho hàng loạt chiến thắng kể từ năm 1424 trở đi.
Trong bộ sử "Khâm định Việt sử thông giám cương mục" do các sử quan triều Nguyễn chép lịch sử nước ta từ đời Hồng Bàng đến hết đời Lê, ở dưới phần viết về việc triều Trần bắt đầu đắp đê "quai vạc", Vua Tự Đức đã phê rằng: "Một lần thất sách, để tai hại về sau không biết chừng nào!".
Bức ảnh nổi tiếng “Nụ cười chiến thắng” bên Thành cổ Quảng ghi lại nụ cười người lính giữa lửa đạn, trở thành biểu tượng tinh thần bất khuất.
Ở phía phủ chúa, Huy quận công Hoàng Tố Lý nổi lên như một nhân vật then chốt. Y ngày đêm túc trực bên giường bệnh của Trịnh Sâm, cùng Tuyên phi Đặng Thị Huệ bàn bạc mọi việc lớn nhỏ. Theo những lời truyền tụng trong phủ, mối quan hệ giữa Huy quận công và Tuyên phi không chỉ dừng ở sự cấu kết chính trị mà còn là quan hệ tình ái bí mật.
Được biết đến là cậu bé "thiên kinh vạn quyển" say mê đọc sách, thông hiểu kinh sử đã đưa Vũ Giới đến đỉnh cao khoa cử triều Mạc.
Tư nghiệp Quốc Tử Giám Lê Hiếu Trung đã bất khuất tự sát trong sự kiện Vĩnh Hưng hầu Trịnh Tuy bắt ép vua Lê Chiêu Tông về Thanh Hóa làm con bài sai khiến thiên hạ.
Với cống hiến to lớn trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Thiếu tướng Võ Bẩm, nguyên Đoàn trưởng đầu tiên Đoàn 559 là một trong những lãnh đạo, chỉ huy của Bộ đội Trường Sơn được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
Rạng sáng 14/3/1947, tại đồn Tú Thủy (An Khê, Gia Lai), Trung đoàn 95 dưới sự chỉ huy của Chi đội trưởng Vi Dân đã có một trận huyết chiến không cân sức, nơi lòng quả cảm của người lính Nam tiến đối đầu trực diện với hỏa lực dày đặc của thực dân Pháp. Trận đánh khép lại bằng sự hy sinh anh dũng của vị chỉ huy và nhiều chiến sĩ, để rồi ngay cả kẻ thù cũng phải cúi đầu kính trọng, khắc lên bia mộ dòng chữ: “Ici repose colonel Vi Dân, mort pour sa patrie” – (Nơi yên nghỉ của Đại tá Vi Dân, người đã hy sinh vì Tổ quốc).
Sinh ra trong một gia đình khá giả ở thôn Đông Thành (Thanh Hóa), lớn lên trong thời loạn lạc, nhưng với tấm lòng sắt son yêu nước và tài nghệ của một võ quan thủy binh, Lê Xuân Tuyển (1831-1909) đã trở thành một tấm gương sáng trong phong trào Cần Vương cuối thế kỷ XIX.
Nghiên cứu của kỹ sư Vũ Đình Thanh cho rằng Tây Sơn không chỉ thắng nhờ chiến thuật, mà còn sở hữu vũ khí vượt ra ngoài hiểu biết truyền thống, thậm chí tiệm cận công nghệ hỏa khí tiên tiến của phương Tây.
Trịnh Sâm có chí toan cướp ngôi, liền sai bọn Vũ Trần Thiệu tả thị lang bộ Lại sang nhà Thanh cầu phong. Khi sứ đoàn đi đến hồ Động Đình, Vũ Trần Thiệu đem tờ biểu đốt trước mặt sứ bộ, rồi uống thuốc tự tử.
Đỗ Đình Pháp sinh năm 1950, trong một gia đình nông dân tại thôn Ngọc Giả, xã Ngọc Hòa, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là phường Chương Mỹ, TP Hà Nội), cha là ông Đỗ Đình Phi và mẹ là bà Trịnh Thị Nghiệm. Tháng 3/1967, khi mới 17 tuổi, Đỗ Đình Pháp cùng nhiều thanh niên của huyện Chương Mỹ xung phong tòng quân đánh giặc.
Nhiều nhà tình báo nổi tiếng của nước ta đã làm nghề dạy học, hoặc đóng vai thầy giáo cho những hoạt động công khai hay bí mật của mình, điển hình như Thiếu tướng Nguyễn Đình Ngọc từng làm giáo sư chính thức ở Đại học Sài Gòn, hay Đại tá Nguyễn Văn Tàu (Tư Cang) cũng nhờ vỏ bọc gia sư dạy tiếng Anh để sống trong gia đình bà Nguyễn Thị Mỹ Nhung (Tám Thảo).
Chiếc "thuyền cáng" trong cuộc hành quân thần tốc của vua Quang Trung làm cho cuộc hành quân được mau lẹ, tạo yếu tố bí mật, bất ngờ, góp phần không nhỏ vào trận Đại thắng mùa Xuân năm Kỷ Dậu 1789. Nó là một sáng tạo độc đáo trong nghệ thuật quân sự tuyệt vời của Hoàng đế Quang Trung.
Trần Khánh Dư đoán chắc như vậy là bởi theo nhiều nguồn tin, ông biết theo sau đạo binh của Ô Mã Nhi còn có đoàn thuyền lương của địch cũng đang tiến vào Vân Đồn.
Bà chúa Chén không chỉ nổi tiếng là người có tài đối đáp thơ văn, mà còn là người giàu lòng nhân nghĩa, được người dân địa phương kính trọng.
85 năm đã trôi qua nhưng hào khí trận đánh đồn Mỏ Nhài thắng lợi còn ghi dấu trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Người chỉ huy trận đánh này là đồng chí Hoàng Văn Hán.
Phạm Đình Hổ sinh năm Mậu Tý 1768, quê ở làng Đan Loan, xã Nguyễn Lương Bằng (TP Hải Phòng), là tác giả nổi tiếng trên văn đàn Việt Nam thế kỷ XIX.