Cá không chết vì động đất, tràn dầu thì chết vì gì?

Hai trận động đất ở Nhật Bản không ảnh hưởng bờ biển Việt Nam, gần một tháng qua không có sự cố tràn dầu lớn nào, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) khẳng định.

Từ ngày 19 đến 24.4, tổ công tác thuộc VAST đã đo đạc các thông số, lấy 200 mẫu nước và trầm tích biển, 200 mẫu cá chết tại các điểm Vũng Áng, Đèo Ngang, cửa Nhật Lệ, Cồn Cỏ, Cửa Tùng, Cửa Việt, Chân Mây và Lăng Cô để tìm hiểu nguyên nhân cá chết hàng loạt.

Kết quả phân tích ảnh vệ tinh VNRED Sat-1 và các ảnh vệ tinh khác cho thấy, không có các vụ tràn dầu lớn tại khu vực nghiên cứu gần một tháng qua. Nguyên nhân cá chết do tràn dầu tạm được loại bỏ.

Ảnh VNREDSat-1 khu vực lân cận Vũng Áng cho thấy tràn dầu không phải là nguyên nhân dẫn đến cá chết. Nguồn: VAST

Các trạm địa chấn đặt tại Nghệ An, Quảng Bình và Thừa Thiên - Huế thuộc mạng lưới trạm địa chấn quốc gia do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam quản lý không ghi nhận trận động đất nào có độ lớn trên 5 độ richter ngoài khơi miền Trung.

"Hiện tượng sốc nhiệt do phá hủy bề mặt, bên trong vỏ hoặc những biến đổi địa tầng trong vỏ đại dương đã được loại trừ. Hai trận động đất tại Nhật Bản ngày 14 và 16.4 không gây ảnh hưởng đến khu vực nghiên cứu", báo cáo của Viện nêu.

Về dòng chảy ven bờ khu vực biển miền Trung, theo Viện Địa chất và Địa vật lý biển, thời gian này dòng chảy ven bờ có đặc trưng của thời kỳ gió mùa đông bắc. Dòng chảy hướng từ Bắc xuống Nam với tốc độ thường mạnh nhất vào tháng 1 khoảng 0,75m/s đến 0,85m/s, có khi đạt đến 1m/s. Vận tốc dòng chảy ven bờ giảm dần vào tháng 4-5, đến tháng 7 khi có tác động mạnh của gió mùa tây nam thì nó giảm xuống khoảng 0,25m/s.

Một con cá vẩu nặng chừng 35kg được ngư dân phát hiện chết ở bờ biển Thừa Thiên - Huế chiều 24.4. Ảnh do người dân cung cấp

Các thông số môi trường và độc tố trong nước, trầm tích tại mặt cắt ngang 25 km từ Cửa Tùng ra đảo Cồn Cỏ cũng được tổ công tác lấy mẫu và phân tích.

Hiện tượng cá chết bất thường xuất hiện từ ngày 6.4 tại vùng nuôi lồng xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, sau đó cá tự nhiên chết hàng loạt tại ven biển Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế.

Nhiều đơn vị chức năng đã vào cuộc tìm hiểu hiện tượng được cho là chưa từng xuất hiện ở Việt Nam. Kết quả phân tích ban đầu của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản 1 và Cục Thú y cho thấy cá chết bất thường không có các biểu hiện bệnh lý, không tìm thấy tác nhân gây bệnh dịch thông thường. Các thông số môi trường thông thường đều nằm trong giới hạn cho phép.

Cá chết nhanh bất thường trên diện rộng được phỏng đoán do độc tố sinh học, hóa học hoặc yếu tố khác cực mạnh. Đến 25.4, cá chết không xuất hiện nhiều như trước.