14 tuổi đã bị cao huyết áp, nào ngờ bị u tuyến thượng thận 2 bên hiếm gặp

Ngày 24/5, tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, bệnh viện đã vừa phẫu thuật thành công loại bỏ u tuyến thượng thận hai bên cho 1 bệnh nhi 14 tuổi. 

Đây là ca bệnh hiếm gặp tại cả Việt Nam và trên thế giới, cũng là trường hợp đầu tiên từ trước tới nay được điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương.

Bị tai nạn giao thông mới phát hiện u tuyến thượng thận hiếm gặp

Bệnh nhân là bé Q.Đ (14 tuổi, Nam Định) được phát hiện tăng huyết áp khi khám sức khỏe định kỳ ở trường. 

Sau đó, gia đình cho cháu đi kiểm tra ở một bệnh viện địa phương và một bệnh viện tại Hà Nội đều được chẩn đoán là viêm cầu thận và được kê đơn thuốc về nhà điều trị, nhưng sau 10 ngày tái khám huyết áp trẻ vẫn tăng cao, trẻ được chỉ định nhập viện nhưng tình trạng không thuyên giảm. 

Một tuần sau, Q.Đ bị tai nạn giao thông, vào viện kiểm tra và được bác sĩ phát hiện khối u ở tuyến thượng thận hai bên kích thước khá lớn 6x7cm.

Ngày 4/5, trẻ được chuyển đến Trung tâm Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền và Liệu pháp phân tử – Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, trẻ được thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu, siêu âm, chụp X-quang để xác định chính xác chẩn đoán về khối u.

PGS. TS Vũ Chí Dũng - Giám đốc Trung tâm Nội tiết - Chuyển hóa - Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “U tuyến thượng thận là một loại khối u hiếm gặp, ước tính chiếm khoảng 0,2 – 0,4% trong một trăm nghìn người mỗi năm. 

Đối với trẻ em còn hiếm hơn nữa, chỉ chiếm 10% trong tổng số u thượng thận phát hiện được, khối u cả hai bên lại càng cực kì hiếm hơn nữa, chỉ 10% của số trẻ em mắc bệnh. 

Mỗi năm, tại Bệnh viện Nhi Trung ương có khoảng 1 – 2 bệnh nhi điều trị về u tuyến thượng thận và bé Q.Đ này là ca đầu tiên chúng tôi gặp u tuyến thượng thận hai bên trong 20 năm trở lại đây”. 

Theo PGS Dũng, nếu bệnh này chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời trẻ có thể khỏi và có chất lượng cuộc sống bình thường nhưng nếu chẩn đoán và điều trị muộn người bệnh có thể tử vong.

8 giờ phẫu thuật căng thẳng loại bỏ u tuyến thượng thận 2 bên

PGS Dũng chia sẻ, đối với u tuyến thượng thận một bên, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiến hành điều trị và phẫu thuật nhiều trường hợp, nhưng đối với khối u hai bên thì đây là lần đầu tiên và tính chất phức tạp sẽ vô cùng lớn. 

Khi cắt bỏ hai khối u, khả năng cao phải cắt bỏ cả hai tuyến thượng thận. Việc cắt bỏ tuyến sinh mệnh rất dễ suy thượng thận cấp, rối loạn huyết động, rối loạn nhịp tim, rối loạn cân bằng chuyển hóa muối nước, mất khả năng chống đỡ của cơ thể với các stress… thậm chí dẫn đến tử vong.

“Chúng tôi cùng các đồng nghiệp lên kế hoạch rất tỉ mỉ, cẩn thận về mặt điều trị huyết áp cho cháu trước và trong phẫu thuật. 

Song song ổn định huyết áp là bù đủ dịch cho trẻ. Suốt quá trình can thiệp mạch và phẫu thuật, các bác sĩ chuyên ngành Nội tiết phối hợp rất chặt chẽ với bác sĩ gây mê điều chỉnh vận mạch, hoocmon cho cháu, đồng hành với các bác sĩ can thiệp mạch và ngoại khoa, tránh trường hợp huyết áp tăng lên quá cao”, TS Cấn Thị Bích Ngọc, Trưởng Khoa Di truyền lâm sàng và Liệu pháp phân tử – Trung tâm Nội tiết – Chuyển hóa – Di truyền và Liệu pháp phân tử (Bệnh viện Nhi Trung ương) chia sẻ.

Đóng vai trò rất quan trọng để ca mổ được diễn ra thuận lợi đó là việc nút tắt tĩnh mạch dẫn lưu khối u và động mạch nuôi dưỡng u bên trái và bên phải, nhằm giảm bài tiết catecholamin trực tiếp vào máu và giảm nguy cơ chảy máu ồ ạt trong quá trình phẫu thuật.

Theo bác sĩ Lê Đình Công, Trưởng Đơn vị Điện quang can thiệp, Phó Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh (Bệnh viện Nhi Trung ương), ca bệnh này có tính chất phức tạp, các bác sĩ phải thực hiện can thiệp hai đường, đường tiếp cận động mạch và tĩnh mạch với mục tiêu  nút tắt cuống mạch nuôi khối u và tắc tĩnh mạch dẫn lưu khối u hai bên nhằm hạn chế sự bài xuất ồ ạt hormone cathecholamine trực tiếp vào máu và hạn chế chảy máu trong quá trình phẫu thuật. 

Sau can thiệp, huyết động bệnh nhi khá ổn định và ngay lập tức được chuyển sang phòng phẫu thuật để sẵn sàng cắt bỏ khối u.

Trưa ngày 15/5, PGS. TS Phạm Duy Hiền – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương trực tiếp chỉ đạo ca phẫu thuật, cả ekip đã nỗ lực hết sức để tiến hành cắt bỏ khối u cho trẻ an toàn tuyệt đối. Với sự phối hợp chặt chẽ, bài bản và chuẩn bị chu đáo giữa các chuyên khoa, cũng như tiên lượng về nguy cơ không mong muốn có thể xảy ra, ca mổ đã diễn ra thành công.