276 năm vương triều nhà Thanh, 2 nhân vật quyền lực hơn cả hoàng đế, đó là ai?

Quân cơ đại thần – thân tín của Hoàng gia

Triều đại nhà Thanh từ trước đến giờ luôn được quan tâm và gây nhiều tranh cãi. Tuy là được phát triển từ nhà Hậu Kim nhưng mãi đến năm 1636, Hoàng Thái Cực mới thay đổi quốc hiệu thành Đại Thanh, tính từ đó mới là triều đại nhà Thanh trong lịch sử.

Năm 1912, sau khi Phổ Nghi thoái vị, triều Thanh đã kéo dài 276 năm, so với các triều đại trước đó thì không được coi là dài, nhưng cũng không phải là quá ngắn.

Sau khi Ung Chính thiết lập Quân cơ xứ để hoàng quyền được tập trung trong tay hoàng gia hơn, những người được nhậm chức trong cơ quan này được gọi chung là Quân cơ đại thần, là người được hoàng đế tuyệt đối tín nhiệm.

Số người trong Quân cơ xứ không cố định, có thể là 7 người, cũng có thể là 8 người, nhưng người lợi hại nhất trong đó là Quân cơ đại thần đứng đầu. Hòa Thân nổi tiếng của triều đại nhà Thanh cũng đã từng được đảm nhiệm vị trí Quân cơ đại thần.

Nhiếp Chính Vương – uy quyền hơn cả Hoàng đế

Vì sự tập trung quyền lực trong Quân cơ xứ, Quân cơ đại thần được nhiều người cho rằng đó là vị trí quyền thế nhất trong triều, nhưng sự thật lại không phải như vậy.

Triều Thanh từng có 1 chức quan, quyền lực còn cao hơn cả Hoàng đế, ý kiến và kiến nghị của người đó còn có tác dụng và uy quyền hơn thánh chỉ, trong 276 năm chỉ có 2 người ở vị trí này – Đó là Nhiếp Chính Vương.

Nhiếp Chính Vương là vị trí quyền lực tối cao được hình thành khi một vị quân chủ vắng mặt, bị mắc bệnh tật hoặc còn nhỏ tuổi khó có thể tự cai trị…

Từ nghĩa mặt chữ cũng có thể nhận ra, Nhiếp Chính Vương toàn quyền phụ trách triều chính, Hoàng đế còn phải nghe lời của ông.

Nhiếp Chính Vương đầu tiên - Đa Nhĩ Cổn

Nhiếp Chính Vương đầu tiên phải kể đến chính là Đa Nhĩ Cổn. Ông là chú ruột của vua Thuận Trị và bản thân Đa Nhĩ Cổn cũng là người không tầm thường.

Năm 14 tuổi, Đa Nhĩ Cổn được phong làm Bối Lặc và chỉ 3 năm sau đó, ông đã dẫn binh xuất chinh tạo được ấn tượng vô cùng tốt, khiến anh trai Hoàng Thái Cực (lúc này là hoàng đế) vô cùng hài lòng. Ông nhanh chóng trở thành người đứng đầu của Chính Bạch Kỳ khi chỉ mới 17 tuổi.

Tuy nhiên, Hoàng Thái Cực đột ngột qua đời, không kịp bàn giao hậu sự cũng chưa chỉ định ai là người kế vị.

Thế cục rối ren và chưa rõ ràng giữa bối cảnh nhiều con mắt đang nhăm nhe vào ngai vàng, trong đó Hào Cách và Đa Nhĩ Cổn được xem là hai thế lực cạnh tranh lớn nhất.

Tuy nhiên, Đa Nhĩ Cổn đã đưa ra một quyết định khiến không ít người ngạc nhiên khi phò tá cho cháu trai Phúc Lâm (sau là vua Thuận Trị) lên ngôi Hoàng đế.

Trên thực tế, Đa Nhĩ Cổn nắm thực quyền trong tay, vậy vì sao phải phò tá cho cháu trai lên ngôi hoàng đế khi mà bản thân thừa sức?

Thứ nhất là có lẽ do Đa Nhĩ Cổn nghĩ đến đại cục và không muốn việc tranh giành hoàng vị sẽ gây ra nội chiến.

Thứ hai là vì "anh hùng chẳng qua nổi ải mỹ nhân" khi mà ông không lựa chọn hoàng vị để lựa chọn Hiếu Trang Hoàng Hậu.

Sau khi lên ngôi vua, hoàng đế Thuận Trị đã phong ông làm Nhiếp Chính Vương và mọi chuyện lớn nhỏ trong triều đều trao tay ông làm chủ.

Nhiếp Chính Vương thứ hai – Tái Phong

Người thứ 2 đứng được ở vị trí "trên vạn người" trong lịch sử triều đại nhà Thanh chính là Nhiếp Chính Vương Tái Phong.

Tái Phong vốn sinh ra trong hoàng tộc khi có ông nội là Đạo Quang và anh trai Quang Tự đều là hoàng đế.

Sau khi Quang Tự qua đời, để tiếp tục giữ quyền lực, Từ Hy Thái hậu đã đưa Phổ Nghi khi ấy mới 2 tuổi lên làm hoàng đế mới nhưng Từ Hy không lâu sau đó cũng qua đời.

Do Phổ Nghi còn nhỏ chưa thể xử lý được quốc sự, lúc này Tái Phong đã dùng thân phận Nhiếp Chính Vương để phò tá cho con trai.

Tuy nhiên, thời điểm này triều đại nhà Thanh đã đi vào giai đoạn thoái trào. Trong khi đó, Tái Phong lại chỉ có năng lực bình thường, cho dù có là Khang Hy tái sinh cũng không thể khôi phục lại được triều đại đang đến bờ diệt vong.

Sau khi Triều Thanh diệt vong, Tái Phong bế quan không ra ngoài, nhất quyền từ chối khi bị người Nhật khuyên đầu hàng.

Không ít người cho rằng trong khi Đa Nhĩ Cổn có công trong việc xây dựng và kiến thiết nên sự hưng thịnh của nhà Thanh thì Tái Phong lại là người đã đưa nhà Thanh đến thời kỳ mạt vận, suy tàn.