Bán đủ loài cá, tôm, nhuyễn thể cho toàn cầu, Việt Nam đã thu 3,3 tỷ USD, bất ngờ lớn từ loài cá nuôi nhiều ở ao làng

VASEP cho biết, trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2025, mặt hàng cá rô phi và cá điêu hồng tăng trưởng đột phá (138%, đạt 19 triệu USD), dù đóng góp còn nhỏ.

Theo Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cá rô phi là đối tượng tiềm năng để đa dạng hóa sản xuất, giảm phụ thuộc vào tôm và cá tra. Quý II/2025, Cục sẽ triển khai các mô hình nuôi cải tiến, giảm hệ số chuyển đổi thức ăn, tăng tỷ lệ sống và hiệu quả kinh tế.

Hiện cả nước có 30.000 ha nuôi cá rô phi, sản lượng 300.000 tấn; mục tiêu đến 2030 đạt 40.000 ha, 400.000 tấn.

Trong khi đó, theo VASEP, tôm tiếp tục là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, đóng góp 1,27 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm, tăng 30% so với cùng kỳ. Riêng tháng 4, xuất khẩu tôm đạt 330,8 triệu USD, tăng 15%.

Sự tăng trưởng này đến từ nhu cầu mạnh mẽ tại các thị trường lớn như Trung Quốc, EU và Nhật Bản, cùng với giá tôm dần phục hồi do tái cân bằng cung cầu toàn cầu.

Cá tra, với kim ngạch 632,7 triệu USD (tăng 9%), duy trì vị thế quan trọng nhưng tăng trưởng chậm lại, đặc biệt trong tháng 4 chỉ đạt 167,7 triệu USD, không tăng so với cùng kỳ.

Cá ngừ ghi nhận sự sụt giảm trong tháng 4 (76,1 triệu USD, giảm 12%), dù lũy kế 4 tháng vẫn tăng nhẹ 1% (304,2 triệu USD). Sự thiếu hụt nguyên liệu, đặc biệt do quy định kích thước tối thiểu cá ngừ vằn, đã hạn chế sản xuất và xuất khẩu.

Nhuyễn thể (chân đầu, có vỏ) và cua ghẹ cũng ghi nhận tăng trưởng ấn tượng, lần lượt đạt 216,4 triệu USD (tăng 18%), 83,1 triệu USD (tăng 82%) và 112,1 triệu USD (tăng 50%), nhờ nhu cầu cao từ Trung Quốc và ASEAN.

Tháng 3/2025, XK cá tra sang các thị trường tiếp tục tăng trưởng dương 16%, đạt 182 triệu USD. Lũy kế XK cá tra trong quý I/2025 đạt hơn 465 triệu USD, tăng 13% so với quý I/2024.

Trung Quốc và Hồng Kông là thị trường dẫn đầu, đạt 709,8 triệu USD trong 4 tháng, tăng 56%. Tháng 4 ghi nhận 182,3 triệu USD, tăng 29%, chủ yếu nhờ nhu cầu tôm, cua ghẹ và nhuyễn thể phục vụ phân khúc cao cấp.

Nhật Bản đứng thứ hai với 536,6 triệu USD (tăng 22%), tăng trưởng ổn định nhờ các sản phẩm giá trị gia tăng.

EU và Hàn Quốc cũng cho thấy tiềm năng với kim ngạch lần lượt 351,5 triệu USD (tăng 17%) và 264,1 triệu USD (tăng 15%), đặc biệt nhờ các chính sách thuế quan ưu đãi từ EVFTA.

Tuy nhiên, thị trường Mỹ chỉ đạt 498,4 triệu USD (tăng 7%), với tháng 4 sụt giảm 15% (120,5 triệu USD). Sự suy giảm này phản ánh tác động của chính sách thuế quan đối ứng hiện tại từ Mỹ, làm xáo trộn hoạt động xuất khẩu. ASEAN là điểm sáng với 218,8 triệu USD (tăng 25%), trong khi Trung Đông giảm 8% do nhu cầu tiêu thụ thấp.

Theo bà Lê Hằng, Phó Tổng thư ký của VASEP, chính sách thuế quan đối ứng của Mỹ, với mức thuế chống bán phá giá cao (lên tới 46% đối với một số sản phẩm), đang tạo áp lực lớn lên xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Các mặt hàng như cá tra và tôm, vốn phụ thuộc nhiều vào thị trường này, chịu ảnh hưởng nặng nề.

Thuế quan làm tăng giá thành sản phẩm, khiến các nhà nhập khẩu Mỹ cân nhắc chuyển hướng sang các nguồn cung khác như Ấn Độ hay Ecuador. Các rào cản kỹ thuật, như kiểm tra an toàn thực phẩm và yêu cầu truy xuất nguồn gốc khắt khe, cũng làm giảm lợi thế cạnh tranh của Việt Nam.

Tuy nhiên, chuyên gia của VASEP nhận định, Hiệp định CPTPP và các FTA khác đang giúp Việt Nam giảm thiểu tác động tiêu cực bằng cách mở rộng thị trường sang EU, Nhật Bản và ASEAN. Doanh nghiệp Việt Nam cũng đang điều chỉnh chiến lược, tập trung vào sản phẩm giá trị gia tăng và đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc vào Hoa Kỳ.

Bà Lê Hằng nhận định, trong hai tháng tới (tháng 5 và 6/2025), xuất khẩu thủy sản Việt Nam được dự báo sẽ có sự chuyển dịch mạnh mẽ trước khi chính sách thuế quan đối ứng mới của Mỹ có hiệu lực từ ngày 9/7/2025.

Các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tập trung đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ, đặc biệt với các sản phẩm chủ lực như tôm và cá tra, nhằm tận dụng tối đa giai đoạn trước khi thuế quan mới làm tăng chi phí.

Dự kiến kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này có thể tăng 10-15% so với tháng 4/2025, nhờ các hợp đồng được ký kết gấp rút và chiến lược giảm giá để duy trì thị phần.

Cá tra khô xông khói Việt Nam vào chung kết Seafood Excellence Global 2025
Tại Triển lãm Thủy sản toàn cầu ở Barcelona, Tây Ban Nha từ ngày 6 - 8/5/2025, sản phẩm cá tra khô xông khói (Smoked Panga Jerky) của Công ty TNHH CBTP XK Vạn Đức Tiền Giang vinh dự lọt top 40 sản phẩm vào vòng chung kết, hạng mục các sản phẩm bán lẻ tốt nhất. Các sản phẩm vào chung kết năm nay được lựa chọn bởi một hội đồng gồm bốn chuyên gia trong ngành thủy sản.
Cuộc thi thường niên này vinh danh những sản phẩm thủy sản xuất sắc nhất được trưng bày tại triển lãm năm nay. Những sản phẩm vào chung kết năm nay đại diện cho 15 quốc gia và sẽ tranh tài để giành 2 giải thưởng lớn: Sản phẩm Khách sạn/Nhà hàng/Tiệc (HORECA) tốt nhất và Sản phẩm Bán lẻ Tốt nhất. Bốn giải thưởng bổ sung cũng sẽ vinh danh sự đổi mới, tiện lợi, bao bì bán lẻ và dòng sản phẩm thủy sản.
P.V

×