Bất ngờ Hungary yêu cầu công nhận một tỉnh của Ukraine "vốn là của người Hungary"

Tháng 1/2024, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Péter Szijjártó đã trình bày với Ukraine 11 yêu cầu nhằm đảm bảo quyền lợi của người thiểu số Hungary ở Ukraine.

Szijjártó sau đó nói rằng những yêu cầu này đã được đưa vào khuôn khổ đàm phán về việc Ukraine gia nhập EU.

Hôm 25/6 vừa qua, Phó Thủ tướng phụ trách Hội nhập châu Âu và châu Âu-Đại Tây Dương của Ukraine, đồng thời là người đứng đầu phái đoàn Ukraine trong các cuộc đàm phán về việc Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu, bà Olha Stefanishyna,cho biết Ukraine đã sẵn sàng đáp ứng 11 yêu cầu của Hungary liên quan đến quyền của các dân tộc thiểu số ở Ukraine.

Phát biểu tại Hội nghị liên chính phủ đầu tiên về việc Ukraine gia nhập EU, chính thức khởi động các cuộc đàm phán về tư cách thành viên EU của Ukraine, Stefanishyna nói:"Tính đến thời điểm hiện tại, chúng tôi cam kết giải quyết và trên cơ sở này thực hiện đầy đủ 11 vấn đề mà Hungary nêu ra, đặc biệt là nhằm tăng cường bảo vệ quyền của các dân tộc thiểu số, đồng thời tiếp tục tham vấn song phương với Hungary về vấn đề này" - Stefanishyna nói.

Tuy nhiên, ngày 27/6, trang tin European Pravda cho biết, trong 11 yêu cầu của Hungary, trở ngại lớn nhất là việc gọi tên các khu vực ở Ukraine có mức bảo đảm đặc biệt cho quyền của người Hungary thiểu số. Đặc biệt, điều này đề cập đến tỉnh Zakarpattia ở cực tây của đất nước, nơi mà theo điều tra dân số năm 2001 và những năm trước đó, tỷ lệ người Hungary là hơn 10%.

Theo luật pháp hiện hành của Ukraine, việc đảm bảo đặc biệt cho quyền của người Hungary láng giềng  đề cập đến các thành phố và làng mạc có "số lượng đáng kể" người Hungary thiểu số (bắt đầu từ 15%) và là nơi cư trú "truyền thống" của người thiểu số (từ 10% trong 100 năm qua).

Tuy nhiên, điều này là chưa đủ đối với chính phủ Budapest - trang tin Ukrainska Pravda cho biết. Budapest bắt đầu yêu cầu tất cả các khu định cư ở Zakarpattia phải tự động được công nhận là "theo truyền thống vốn là của Hungary" - ngay cả những nơi mà người Hungary chưa từng sinh sống trong lịch sử.

Chính phủ của Thủ tướng Hungary Viktor Orbán yêu cầu bãi bỏ tiêu chuẩn 10% về nguyên tắc, tuyên bố rằng nếu ngay cả một số nhỏ sống trong một khu vực theo truyền thống thì khu vực đó cũng được coi là lãnh thổ "của người Hungary".

Hungary cũng yêu cầu Ukraine từ bỏ quá trình ra quyết định do các hội đồng địa phương tiến hành về vấn đề này và coi việc chỉ định quy chế "về lịch sử là của Hungary" trở thành tự động.

Chính phủ Budapest nhấn mạnh rằng chỉ nên sử dụng cuộc điều tra dân số năm 2001 cho mục đích đó, mặc dù số người Hungary sống ở Zakarpattia đã giảm gần một nửa kể từ đó.

Báo Ukrainska Pravda viết: Điểm mấu chốt là chính phủ Orbán gọi điều kiện này là có tính quyết định đối với toàn bộ 11 yêu cầu. Báo này gọi đây là "một sự tống tiền" với Ukraine. 

Vào cuối tháng 1, trong chuyến thăm Uzhhorod, Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó đã trao cho phía Ukraine danh sách 11 yêu cầu nhằm đảm bảo quyền lợi của người dân tộc thiểu số Hungary ở Ukraine.

Olha Stefanishyna, Phó Thủ tướng phụ trách Hội nhập châu Âu và châu Âu-Đại Tây Dương của Ukraine, đồng thời là trưởng phái đoàn Ukraine trong các cuộc đàm phán về việc Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu, cho biết Ukraine sẵn sàng thực hiện 11 yêu cầu của Hungary liên quan đến quyền của các dân tộc thiểu số ở Ukraine.