Bình Định: Chi tiền tỷ… vẫn “bó tay” trước cảnh bồi lấp cửa biển Tam Quan

Dự án nạo vét, tận thu cát gây bức xúc

Trước tình huống cấp bách, năm 2015 UBND tỉnh Bình Định phê duyệt Dự án nạo vét khơi thông luồng, kết hợp tận thu cát nhiễm mặn khu vực cửa biển Tam Quan.

Dự án được phân kỳ đầu tư 2 giai đoạn gồm: từ năm 2015-2016 tổng mức vốn hơn 10,5 tỷ đồng nguồn ngân sách Nhà nước, từ năm 2017-2020 tổng mức vốn hơn 26,8 tỷ đồng, nguồn xã hội hóa.

Tuy nhiên, gần đây nhiều người dân lên tiếng bức xúc "tố" đơn vị thi công là Công ty TNHH Tân Lập, đã thực hiện việc nạo vét, tận thu cát nhiễm mặn ở cửa biển Tam Quan chưa phù hợp, lo tận thu cát bán ra ngoài, hơn là thực hiện nhiệm vụ nạo vét thông luồng lạch.

"Doanh nghiệp dùng tàu nạo vét có ống rất nhỏ, nạo vét không đúng vị trí. Ngoài ra, bãi trữ cát quá lớn được tập kết gần đồn Biên phòng, đến mùa gió nồm cát bay tứ tung, ảnh hưởng đến người dân", ông Huỳnh Miền (phường Tam Quan Bắc) kiến nghị.

Theo ông Võ Hiếu (57 tuổi, phường Tam Quan Bắc), dự án nạo vét cửa biển Tam Quan là giải pháp rất đúng đắn và mang tính chất kịp thời, nhằm hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển. Tuy nhiên, quá trình thực hiện lại chưa phát huy hết hiệu quả, bởi doanh nghiệp hút cát ở cửa biển Tam Quan nhiều năm nay, nhưng năm nào cũng có tình trạng tàu cá ra vào, gặp nạn.

"Họ nạo vét không đúng vị trí, chỗ cần nạo vét khơi thông luồng lạch thì không làm, mà chỉ lo hút cát bán", ông Hiếu bức xúc.

Trong khi đó, Phó Giám đốc Công ty TNHH Tân Lập Đoàn Thái Hòa cho rằng, người dân phản ứng vì hiểu không đúng nguyên tắc nạo vét cửa biển Tam Quan.

"Việc nạo vét chỉ đủ để tàu thuyền ra vào được thôi, nếu đưa máy to hút sâu thì sẽ gây ra tình trạng sập đê, Bộ NNPTNT đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bình Định yêu cầu vừa hút cát, vừa cầm chừng để có định hướng tiếp theo, với mục đích giữ được đê ra biển. Riêng bãi cát dự trữ, chúng tôi chuẩn bị hốt chuyển đi", ông Hòa cho hay. 

Cũng theo phản ánh của người dân, cạnh dự án nạo vét cửa biển Tam Quan không xa, Công trình đê kè chống xói lở bờ biển Tam Quan do UBND huyện Hoài Nhơn (nay là thị xã Hoài Nhơn) làm chủ đầu tư, Công ty TNHH Tân Lập trúng thầu đơn vị thi công, đã vướng nhiều sai phạm và bị hư hỏng nặng nề. Đến nay, vẫn chưa sửa chữa dứt điểm, còn tồn tại hư hỏng, gây bức xúc dư luận.

Lâu nay, nguồn thu ngân sách địa phương của Bình Định không đủ chi nên hằng năm phải nhận "viện trợ" từ Trung ương. Thế nhưng, công trình "tiêu tốn" hàng chục tỷ đồng này đã mang đến nhiều hoài nghi cho người dân về chất lượng và trách nhiệm trực tiếp từ các cơ quan tham gia dự án.

Cử tri địa phương đã đề nghị UBND tỉnh Bình Định làm rõ trách nhiệm, thông báo công khai việc xử lý sai phạm liên quan đến công trình.

Thị xã… "bó tay"

Chủ tịch UBND phường Tam Quan Bắc Trương Quang Minh cho rằng, giải pháp nạo vét cửa biển Tam Quan hiện nay mới chỉ mang tính chất cấp bách, tạm thời. Khối lượng cát nạo vét được doanh nghiệp thực hiện rất lớn nhưng hằng năm vẫn bị bồi lấp, chưa có giải pháp căn cơ để xử lý dứt điểm.

"Khi có nhiều ý kiến của người dân phản ánh việc doanh nghiệp hút cát nạo vét không đúng vị trí, đầu năm 2019 thị xã Hoài Nhơn đã chỉ đạo thành lập Tổ giám sát, thực hiện việc hướng dẫn, kiểm tra đơn vị thi công nên việc hút cát đã được chấn chỉnh. Tuy nhiên, bãi trữ cát từ việc nạo vét lại gây bụi bặm, đang khiến người dân bức xúc", ông Minh nói.

Theo Phó Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn (tỉnh Bình Định) Nguyễn Chí Công, trước đây UBND tỉnh Bình Định chỉ định Công ty TNHH Tân Lập là đơn vị thi công dự án nạo vét cửa biển Tam Quan. Ngoài ra, tỉnh cũng hỗ trợ kinh phí khoảng 5 tỷ đồng từ nguồn bão lũ của Trung ương để thực hiện dự án, nhưng tình trạng bồi lấp vẫn diễn ra.

Trước tình thế khó khăn, dự án nạo vét cửa biển Tam Quan tiếp tục được thực hiện bằng hình thức xã hội hóa, địa phương thiết kế, doanh nghiệp tự bỏ kinh phí hút cát và họ được quyền tận thu cát.

Ông Nguyễn Chí Công cho biết, UBND thị xã Hoài Nhơn sẽ mời đơn vị thi công, ngành chức năng tổ chức cắm mốc lại vị trí hút cát và rà soát công việc của Tổ giám sát. Nếu phát hiện việc thực hiện dự án có sai phạm, sẽ xử lý nghiêm, không bao che.

"Để có giải pháp xử lý dứt điểm việc bồi lấp cửa biển Tam Quan thì… thị xã "bó tay". Chúng tôi đã cố gắng rất nhiều, nếu không nạo vét cửa biển, tàu thuyền không ra vào được, ngư dân cũng gặp khó. Về giải pháp lâu dài, tỉnh đã kiến nghị đến Trung ương để có hướng xử lý nhưng đến lúc này vẫn chờ", ông Công nói.