Lần đầu tiên ứng dụng công nghệ chiếu sáng để nuôi tôm

Mặc dù ánh sáng được sử dụng để tối ưu hóa sản xuất của một số loài thủy sản, nhưng cho đến nay, nó hiếm khi được sử dụng trong các trang trại nuôi tôm. Tôm thẻ chân trắng là loài rất nhạy cảm với ánh sáng.

Tuy nhiên, TS Trần Hữu Lộc, đại diện ShrimpVet (Minh Phú AquaMekong Co, công ty chuyên về đầu tư, nghiên cứu và sản xuất tôm giống chất lượng cao), đã hợp tác với Signify để tìm hiểu xem việc bổ sung hệ thống chiếu sáng có thể cải thiện sự ổn định của hệ thống nuôi tôm và tạo ra sản lượng tôm ổn định hơn hay không. 

Họ đã thử nghiệm bằng cách dùng đèn Philips AquaAdvance 260W Shrimp, được thiết kế riêng cho tôm bằng cách sử dụng quang phổ xanh lam và xanh lục đã được cấp bằng sáng chế.

Theo Signifiy, việc sử dụng ánh sáng nhân tạo ngăn chặn sự thay đổi ánh sáng đột ngột có thể gây ra các phản ứng căng thẳng ở tôm. Nó cũng cho phép người nuôi kiểm soát các điều kiện môi trường và ảnh hưởng đến hành vi của tôm, chẳng hạn như hoạt động cho ăn và các quá trình sinh lý bao gồm tốc độ trao đổi chất, tăng trưởng và trưởng thành.

TS Trần Hữu Lộc cho biết, dự án nghiên cứu lần đầu tiên được triển khai đầu năm 2021 tại vùng nuôi tôm huyện Cần Giờ (TP.HCM) qua 3 vụ nuôi. Kết quả cho thấy: Tôm được nuôi kết hợp với quang phổ ánh sáng màu xanh lam và xanh lục cùng các công thức chiếu sáng năng động tăng trưởng nhanh hơn, cho sản lượng cao hơn và có sức kháng bệnh tốt hơn tôm nuôi trong môi trường ánh sáng tự nhiên.

Cụ thể, tôm nuôi sử dụng ánh sáng nhân tạo có tỷ lệ chuyển hóa thức ăn tốt hơn 22%, tăng trưởng nhanh hơn 18%, kích cỡ lớn hơn 32%, tỷ lệ sống sót tăng 35% so với cách nuôi truyền thống. Điều này giúp các ao nuôi tăng năng suất 47% và có thể duy trì thu hoạch quanh năm, đặc biệt là mùa mưa bão, tức là vụ nghịch của tôm, thường có giá bán cao hơn vụ thuận. Điều này không chỉ làm cho việc nuôi trồng hiệu quả hơn mà còn tích cực cho môi trường, vì sử dụng ít thức ăn hơn đồng nghĩa với việc ít chất thải trong nước hơn.

Cũng theo ông Lộc, qua tính toán, chủ các ao nuôi tôm có thể hoàn vốn sau 1 năm đầu tư, trong khi bóng đèn có tuổi thọ hơn 10 năm, mở ra cơ hội lớn cho ngành nuôi tôm của Việt Nam. Trong thời gian tới, ShrimpVet và Signify Việt Nam có thể hợp tác với ngân hàng để giúp người nuôi tôm dễ dàng tiếp cận với công nghệ mới.

Việt Nam là nước xuất khẩu tôm lớn trên thế giới, năm 2021, giá trị xuất khẩu tôm đạt 3,9 tỷ USD. Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành đều đánh giá điểm yếu của ngành tôm Việt Nam là giá thành nguyên liệu cao so với các nước khác như Ấn Độ và Ecuador. Một trong những nguyên nhân là do cách nuôi tôm truyền thống hoàn toàn lệ thuộc ánh sáng tự nhiên khiến hệ thống nuôi trồng kém ổn định do tôm rất nhạy cảm với sự thay đổi ánh sáng đột ngột, làm hạn chế khả năng kiểm soát dịch bệnh dẫn đến sản lượng không đều.