“Cát tặc”phá nát rừng phi lao ven biển ở Ninh Thuận

Khai thác cát trái phép nhộn nhịp cả đêm

Qua đường dây nóng của Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt, bạn đọc phản ánh thời gian gần đây rừng phi lao có chức năng phòng hộ bão và chống xâm mặn từ nước biển, nằm ven tỉnh lộ 702 và cách bờ biển chưa đầy 30 mét thuộc địa bàn xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải (Ninh Thuận) đã bị "cát tặc" băm nát. Việc này diễn ra ầm ầm nhưng không thấy chính quyền xử lý… 

Liên tiếp từ ngày 8-17/12, PV đã thâm nhập ghi nhận thực tế và thông tin phản ánh của bạn đọc là có cơ sở.

Sáng 17/12, theo "lối mòn xe tải" từ tỉnh lộ 702 vào trong, đập vào mắt PV là cảnh hoang tàn bởi những "bức tường cát" cao đến 3 mét, bao quanh cả một vùng rộng đến gần cả 1ha. Chúng tôi như đang đứng giữa một thung lũng sâu và vùng sâu chính là nơi số cát đã bị khai thác trái phép. Còn bức tường trên là mặt bằng tự nhiên của rừng phi lao nằm ven bờ biển… 

Tại hiện trường cho thấy, gần 1 hecta rừng phi lao bị cày nát, hàng trăm cây bị bật gốc, có cây đã chết khô và những cây còn lại nằm trơ trọi, lộ gần hết bộ rễ do phần góc đã bị lấy cát...

Thời điểm PV có mặt, không có các đối tượng khai thác cát, nhưng trên mặt cát còn hiện rõ những vệt, dấu bánh xe vừa khai thác đêm qua bởi chiều 16/12, vùng này có cơn mưa rất lớn.

Trước đó, rạng sáng 10 và 13/12, nhóm PV men theo đường mòn từ tỉnh lộ 702 vào đến bãi tập kết của "cát tặc" và ghi nhận tiếng xe tải nhỏ, xe công nông vang lên cả một vùng. Kèm theo đó là ánh đèn vàng chiếu sáng cho hàng chục người đang hì hục dùng xẻng xúc cát lên xe. Cảnh khai thác cát diễn ra nhộn nhịp, mỗi xe luôn có từ 2 - 4 người liên tục xúc cát, tiếng cười nói vang cả một góc rừng.

Liên tục suốt mấy giờ liền trong đêm, khoảng 5 chiếc xe tải nhỏ và công nông ra vào liên tục và chỉ trong vòng 15 phút sau khi "ăn no" cát, những xe này lăn bánh ra tỉnh lộ chạy vun vút trên đường. Điểm đến là những nơi san lấp mặt bằng cho các công trình xây dựng nhà ở của người dân. 

Để tránh bị lộ, các đối tượng khai thác cát trái phép đã phân công người canh chừng suốt đêm nhằm tránh bị lộ. Ghi nhận của PV cho thấy, khoảng thời gian từ 3 giờ đến hơn 5 giờ sáng có trên chục lượt xe ra vào mấy bận để chở cát.

Khoảng 5h30 sáng, khi chuyến xe cuối cùng ì ạch lăn bánh ra khỏi động cát, cũng là lúc họ dừng khai thác, thu dọn đồ đạc rời khỏi rừng phi lao. Tiếp cận hiện trường, PV ghi nhận rất nhiều vật dụng, bao bì thức ăn, nước uống nằm vương vãi khắp mặt đất. Hiện trường lộ rõ dấu vết đào bới, có chỗ tạo thành những hàm ếch ăn sâu vào trong các gốc phi lao…

PV bám theo một chiếc xe công nông không biển số, chở đầy cát xuất phát từ hiện trường lao nhanh trên tỉnh lộ 702 và đích đến những công trình san lấp mặt bằng, xây nhà ở cho những hộ dân trên địa bàn xã Vĩnh Hải và xã Thanh Hải (huyện Ninh Hải). Một xe công nông có thể chở được khoảng 2m3 cát, được bán với giá 500 nghìn đồng.

Ngành chức năng nói gì?

Trao đổi với PV Dân Việt sáng 17/12, ông Nguyễn Hải Đăng, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hải (huyện Ninh Hải) xác nhận có tình tình trạng khai thác cát trái phép tại rừng phi lao nói trên. Việc này đã diễn ra hơn 1 năm nay, các đối tượng lén lút khai thác cát vào ban đêm và cắt cử người canh chừng nên lực lượng chức năng của xã khó tiếp cận để xử lý.

"Việc này vi phạm quy định về khai thác trái phép tài nguyên khoáng sản nên UBND xã Vĩnh Hải đang xây dựng kế hoạch để phối hợp giữa các lực lượng như cảnh sát kinh tế huyện Ninh Hải để xử lý dứt điểm…", ông Đăng thông tin.

Thông tin với PV Dân Việt, ông Nguyễn Tường Giao, Phó Giám đốc phụ trách Vườn Quốc gia Núi Chúa (thuộc UBND Ninh Thuận) cho biết, khu vực rừng phi lao phòng hộ ven biển nói trên đã được UBND tỉnh Ninh Thuận cấp chứng nhận đầu tư một doanh nghiệp để thực hiện dự án Resort Spa nho -Trang trại trồng nho - Nhà máy rượu vang nho (gọi tắt là Dự án Spa nho) từ nhiều năm trước.

"Riêng số diện tích cây phi lao do Vườn Quốc gia Núi Chúa trồng và chăm sóc từ năm 1996 theo chương trình trồng rừng, phủ xanh đất trống, đồi trọc của nhà nước (gọi tắt là chương trình trồng rừng 327). Việc trồng phi lao ở vùng đất trên nhằm mục đích phòng hộ ven biển, chống xâm nhập mặn từ nước biển. 

Tuy nhiên, số rừng cây này đã được Dự án Spa nho bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi từ tháng 3/2012. Do dự án chưa triển khai nên mới xảy ra tình trạng người dân vào khai thác cát trái phép, gây chết cây phi lao, đe dọa bờ biển. Sắp tới chúng tôi sẽ yêu cầu chính quyền xử nghiêm để bảo vệ…", ông Giao nói.