Chị gái Tiền Giang góp thêm cho quê mới Đồng Tháp thứ kẹo làm từ trái khóm Tân Phước nổi tiếng Đồng Tháp Mười

Tân Phước (huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang trước đây), vùng đất từng được mệnh danh là “rốn phèn” của Đồng Tháp Mười, với sự khắc nghiệt của thổ nhưỡng. Thế nhưng, giữa vùng đất chua phèn ấy, cây khóm đã kiên cường bén rễ, mang theo hy vọng và đổi thay cho người dân nơi đây. Khóm Tân Phước giờ đây không chỉ là biểu tượng của sự thích nghi, mà còn là “mạch nguồn” của sự ấm no, đủ đầy, mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững, gắn kết cộng đồng và tạo ra giá trị gia tăng to lớn từ tài nguyên bản địa.

Khi “cây nhà lá vườn” vươn tầm đặc sản

Không dừng lại ở việc cung cấp trái tươi, cây khóm Tân Phước còn là nguồn nguyên liệu dồi dào, mở ra không gian sáng tạo trong ngành chế biến nông sản. Đây chính là yếu tố then chốt giúp nâng cao giá trị của trái khóm, từ loại quả đơn thuần trở thành những sản phẩm đặc sản mang đậm dấu ấn địa phương.

Chị Phạm Thị Bích Ngọc - chủ Cơ sở sản xuất kẹo khóm Tân Phước (ngụ ấp Mỹ Lợi, xã Tân Phước 3) chia sẻ: “Ý tưởng làm kẹo khóm đến với tôi một cách giản dị từ nỗi trăn trở khi thấy những trái khóm loại 2, loại 3 vào mùa thu hoạch rộ thường bị thương lái ép giá, thậm chí không có nơi tiêu thụ. Ban đầu, tôi chỉ làm thủ công vài ký kẹo, tặng hàng xóm dùng thử, họ khen ngon và đặt hàng nhiều vào những dịp đám tiệc, lễ, Tết nên tôi bắt đầu làm nhiều hơn. Không ngờ từ mẻ kẹo đầu tiên ấy, lại mở ra cho tôi cả một con đường mới”.

Từ những mẻ kẹo đầu tiên đến sản phẩm OCOP 3 sao ngày hôm nay là cả một quá trình thử thách và kiên trì. Để có được viên kẹo mềm dẻo, vẫn giữ được vị tươi mới của khóm, thơm lừng béo ngậy của đậu phộng, chị Ngọc và gia đình đã phải trải qua không ít lần thất bại. Có mẻ kẹo bị cứng, có mẻ lại ướt quá khiến kẹo nhanh mềm.

“Để ra được viên kẹo như ý là cả một quá trình “thử - sai - học - làm” không ngừng nghỉ. Tôi đã phải bỏ không ít mẻ kẹo chưa ưng ý mới có sản phẩm đạt chất lượng như ngày hôm nay”, chị Ngọc trải lòng.

Không dừng lại ở công thức truyền thống, chị Ngọc còn sáng tạo, cho ra đời nhiều dòng sản phẩm mới lạ như: kẹo khóm gừng, kẹo khóm muối ớt và đang ấp ủ phát triển dòng bánh ngọt nhân mứt khóm. Sự kết hợp độc đáo giữa vị chua ngọt tự nhiên của khóm với chút cay nồng của gừng, vị cay của ớt đã tạo nên dấu ấn riêng, khó lẫn của sản phẩm kẹo khóm Tân Phước. Điều này vừa làm đa dạng hóa sản phẩm vừa thu hút thêm nhiều phân khúc khách hàng, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Giữ lửa nghề truyền thống

Hiện nay, Cơ sở sản xuất kẹo khóm Tân Phước đã đầu tư máy móc hiện đại như: máy sên mứt, máy cắt kẹo, máy đóng gói để nâng cao năng suất, nhưng phần “hồn cốt” của viên kẹo khóm Tân Phước vẫn được gìn giữ qua lò nấu củi truyền thống, đỏ lửa mỗi ngày.

Chị Nguyễn Thị Kim Tuyến, người có gần 10 năm kinh nghiệm trong việc canh lửa cho từng mẻ kẹo khóm tại Cơ sở sản xuất kẹo khóm Tân Phước chia sẻ: “Canh lửa làm kẹo khóm tuy dễ nhưng lại khó, lửa phải liên tục không để gián đoạn, nếu chụm ít củi thì kẹo khóm bị đen, chụm nhiều củi lửa lớn quá lại khét, nên phải giữ lửa cháy vừa. Khi kẹo tới, mới bắt đầu cho mạch nha, tắc vào để viên kẹo thơm dẻo”. Chính sự kỹ lưỡng, tỉ mỉ trong từng chi tiết, từ gọt vỏ, xay nhuyễn khóm đến nấu kẹo, rắc mè, ép đậu phộng... đều được làm thủ công đã tạo nên hương vị đặc trưng khó lẫn cho kẹo khóm Tân Phước. Nếu ai đã một lần nếm thử kẹo khóm Tân Phước chắc khó lòng mà quên được vị chua chua ngọt ngọt, pha chút bùi bùi béo béo, giòn tan của những hạt đậu phộng vừa mới rang.

Cơ sở sản xuất kẹo khóm Tân Phước mỗi ngày tiêu thụ khoảng 1,6 tấn khóm loại 2 của bà con nông dân - loại khóm vốn khó tiêu thụ hoặc bán với giá thấp. Điều này không chỉ giải quyết đầu ra ổn định cho người nông dân mà còn tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động tại chỗ, đặc biệt là phụ nữ nông thôn.

Bà Nguyễn Thị Triển, thợ sơ chế khóm tại cơ sở, bày tỏ niềm vui: “Nhờ làm công ở đây nên tôi có thu nhập mỗi ngày, công việc cũng nhẹ nhàng. Lúc trước cắt khóm bán thì cực lắm”.

Từ một cơ sở nhỏ bé, khởi đầu bằng đôi bàn tay thủ công, kẹo khóm Tân Phước giờ đây đã đạt chuẩn OCOP 3 sao, có mã QR truy xuất nguồn gốc, bao bì được đầu tư chỉn chu và được phân phối rộng rãi tại nhiều tỉnh, thành và cả trên các sàn thương mại điện tử.

Anh Lê Hữu Nghĩa - nhân viên Cơ sở kẹo khóm Tân Phước (xã Tân Phước 3) chia sẻ: “Ngày thường thì làm theo đơn hàng, còn dịp lễ, Tết là cơ sở làm xuyên suốt, thậm chí nhân viên phải tăng ca để kịp giao cho khách hàng. Mặc dù, một số khâu vẫn còn làm thủ công nên cũng cực nhưng mỗi nhân viên ở đây rất tự hào vì được góp một phần công sức tạo ra loại đặc sản của vùng đất này. Mỗi viên kẹo như mang cả hương vị, tình yêu vùng đất phèn này đến với những nơi khác”. Đây là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của việc phát triển sản phẩm chế biến sâu, giúp nâng cao giá trị nông sản và góp phần tích cực vào kinh tế địa phương.

Nhận thấy tiềm năng to lớn từ cây khóm và các sản phẩm chế biến, ông Trần Văn Hiệp - Chủ tịch UBND xã Tân Phước 3 cho biết: “Chúng tôi đang định hướng xây dựng làng nghề sản xuất các sản phẩm từ khóm, trong đó có kẹo khóm, vì khóm Tân Phước đã có thương hiệu rõ ràng trong thời gian qua”. Đây là một bước đi chiến lược nhằm tạo dựng thương hiệu vững chắc cho sản phẩm khóm Tân Phước, đồng thời khuyến khích và hỗ trợ người dân phát triển các mô hình kinh tế sáng tạo từ cây khóm.

Kẹo khóm Tân Phước với cam kết không sử dụng phẩm màu hay chất bảo quản, chỉ hoàn toàn từ khóm tươi kết hợp cùng mạch nha, đường, mè, đậu phộng, gừng, ớt... không chỉ là một món ăn vặt mà còn là biểu tượng của sự chân chất, mộc mạc của người dân nơi đây. Điều làm nên sự khác biệt không chỉ ở vị ngon mà còn ở tâm huyết của người làm - những người nông dân, phụ nữ quê nhà đã chọn cách giữ lại hồn quê trong từng mẻ kẹo.

Giờ đây, kẹo khóm Tân Phước đã hiện diện ở các hội chợ sản phẩm OCOP, cửa hàng đặc sản, và kết nối được thị trường khắp mọi miền đất nước. Đó không chỉ là thành quả của sự sáng tạo và bền chí, mà còn là cách để trái khóm Tân Phước vươn xa, góp phần nâng cao giá trị nông sản địa phương.

×