Bình luận
0
Chỉ vài năm sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, Nga và Mỹ đã đi đến một thỏa thuận nhằm chấm chứt cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân.
Ngày 3/1/1993, khi Tổng thống Nga Boris Yeltsin và người đồng cấp George H.W. Bush gặp nhau tại Moscow để ký kết Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược II (START II) theo đó quy định việc dỡ bỏ các hệ thống vũ khí hạt nhân tầm xa tương ứng của 2 nước, họ đã nâng cốc chúc mừng và mỉm cười với nhau.
Tuy nhiên, 30 năm sau, ở thời điểm gần 1 năm kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, thỏa thuận đó dường như không còn hiệu lực.
Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Titan II được trừng bày tại Bảo tàng Tên lửa Titan ở Tucson, Arizona. Titan II từng là thành phần quan trọng trong chương trình phòng thủ của Mỹ thời Chiến tranh Lạnh. Ảnh: Picture Alliance
“Thời hoàng kim của kiểm soát vũ khí song phương”
Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược (START) quy định việc giảm số lượng vũ khí chiến lược của cả Nga và Mỹ. START II quy định việc vô hiệu hóa tất cả các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) trên đất liền với nhiều đầu đạn và giảm số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược xuống mức tối đa 3.000- 3.500 mỗi bên vào năm 2003.
Nhà khoa học chính trị Johannes Varwick tại Đại học Halle nói với DW rằng, 30 năm trước, thế giới đã chứng kiến “thời kỳ hoàng kim của kiểm soát vũ khí song phương sau khi xung đột Đông - Tây kết thúc. START II vừa là kết quả của sự cải thiện quan hệ chính trị giữa hai siêu cường vừa là động cơ cho các biện pháp xây dựng lòng tin hơn nữa”.
Hiệp ước trước đó, START I, do Tổng thống Mỹ Ronald Reagan khởi xướng trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh vẫn đang diễn ra. Hiệp ước sau đó được ký kết giữa người kế nhiệm của ông Reagan, Tổng thống George H.W. Bush và lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev vào năm 1991. START I chính thức có hiệu lực vào cuối năm 1994.
Cần phải nhắc lại rằng, vào thời điểm đó, trong một nghị định thư bổ sung, Ukraine, Belarus và Kazakhstan cũng cam kết từ bỏ tất cả vũ khí hạt nhân của họ từ thời Liên Xô, điều mà giới lãnh đạo Ukraine ngày nay cảm thấy hối tiếc.
Trái ngược với START I, hiệp ước START II chưa bao giờ thực sự có hiệu lực. Căng thẳng giữa Nga và Mỹ một lần nữa gia tăng do chiến dịch quân sự của Mỹ ở Kosovo và Iraq cũng như việc NATO không ngừng mở rộng về phía Đông. Cuối cùng, Nga đã liên kết việc phê chuẩn hiệp ước START II với việc duy trì Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo (ABM) năm 1972, trong đó hạn chế việc sử dụng các hệ thống phòng thủ tên lửa.
“Khi Mỹ rút khỏi hiệp ước ABM năm 2002, START II cũng đã ‘chết’”, nhà sử học Henning Hoff tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức, nhận định. Các cuộc đàm phán về một thỏa thuận START III vẫn diễn ra, nhưng cuối cùng chúng đã “tan thành mây khói”.
Tuy nhiên, cả Nga và Mỹ đều vẫn quan tâm đến giải trừ hạt nhân chiến lược. Năm 2002, Hiệp ước cắt giảm tấn công chiến lược (SORT) hạn chế số lượng đầu đạn hạt nhân của cả hai bên ở mức 1.700- 2.200. Theo ông Hoff, con số này “vẫn đủ để hủy diệt Trái Đất”.
Cả hai bên cuối cùng đã đạt được thỏa thuận Hiệp ước START Mới (New START), có hiệu lực vào tháng 2/2011. Hiệp ước này vẫn còn hiệu lực cho đến ngày nay.
Hiệp ước START Mới buộc cả Nga và Mỹ gia phải giảm số lượng đầu đạn hạt nhân xuống còn tối đa 1.550 mỗi bên và giới hạn số lượng các hệ thống như ICBM, tên lửa phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom xuống còn 800. Để xác minh, mỗi bên có thể tiến hành kiểm tra trên lãnh thổ đối phương. Năm 2021, Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Mỹ Biden đã ký thỏa thuận gia hạn hiệp ước thêm 5 năm, kéo dài thời gian hiệu lực đến năm 2026.
Tên lửa đạn đạo Sarmat của Nga. Ảnh: Imago
Về nguyên tắc, cuộc xung đột của Nga ở Ukraine không đặt dấu chấm hết cho thỏa thuận START Mới, mặc dù Nga đã “tạm thời đình chỉ các cuộc thanh tra” kho vũ khí hạt nhân của nước này từ tháng 8/2021. Về mặt chính thức, quyết định của Nga không phải là do xung đột ở Ukraine mà là do các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với máy bay Nga, khiến Moscow không thể đưa các thanh sát viên tới Mỹ.
Trên thực tế, START Mới (New START) là hiệp ước giải trừ vũ khí hạt nhân song phương duy nhất còn lại giữa Mỹ và Nga hiện nay. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đình chỉ lệnh cấm tên lửa tầm trung phóng từ mặt đất vào năm 2019 và rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở vào năm 2020 - hiệp ước cho phép các chuyến bay do thám lẫn nhau như một biện pháp xây dựng lòng tin.
Thế giới hiện nay đang đứng ở đâu trong vấn đề kiểm soát vũ khí hạt nhân? Báo cáo mới nhất từ Viện Nghiên cứu Hòa bình (SIPRI) có trụ sở tại Stockholm, Thụy Điển đánh giá, vào đầu năm 2022, ngay trước khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát, có “dấu hiệu rõ ràng” cho thấy việc cắt giảm kho vũ khí hạt nhân toàn cầu kể từ khi Chiến tranh Lạnh đã “đi đến hồi kết”.
“Tất cả các quốc gia trang bị vũ khí hạt nhân đều đang gia tăng hoặc nâng cấp kho vũ khí của họ. Đây là một xu hướng rất đáng lo ngại”, báo cáo của SIPRI nhấn mạnh.
Nhà khoa học chính trị Johannes Varwick cho biết: “Việc kiểm soát vũ khí ngày nay giống như một di tích của quá khứ xa xôi”. Các cường quốc hạt nhân khác như Trung Quốc “chưa tham gia vào bất kỳ khuôn khổ hiệp ước nào trong lĩnh vực hạt nhân, ngoại trừ Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân”.
Theo ông Varwick, giải trừ vũ khí chiến lược chỉ có thể thực hiện được “thông qua sự cải thiện trong quan hệ chính trị giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc và đây là điều phi thực tế trong bối cảnh hiện nay”.
Có nhiều tốt chưa chắc đã... tốt!
Chia sẻ
Trương Tác Lâm không phải là người theo chủ nghĩa quân chủ. Ông ta chỉ là kẻ muốn quyền lực bằng mọi giá, giống như hầu hết các quân phiệt khác. Rất ít người có niềm tin chính trị thực sự, vì đa số là những lãnh đạo quân sự chẳng quan tâm mấy đến việc cai trị Trung Quốc, mà chỉ chú trọng đến quyền kiểm soát cá nhân của họ đối với đất nước...
Chia sẻ
Đường Huyền Tông là một trong những hoàng đế được ghi nhớ sâu sắc nhất trong lịch sử Trung Hoa: vừa là một nhà lãnh đạo lỗi lạc với những đóng góp quan trọng cho văn hoá và chính trị, đồng thời cũng là biểu tượng của bi kịch quyền lực và sự suy tàn mà nó có thể mang lại.
Chia sẻ
Khi năm 2025 khép lại, Ukraine một lần nữa đứng trước ngã rẽ mang tính sống còn. Áp lực dồn dập từ bên ngoài lẫn bên trong - từ sức ép của Mỹ về một thỏa thuận hòa bình, các vụ bê bối tham nhũng quy mô lớn, cho đến những bước tiến quân sự không ngừng của Nga ở phía đông, bắc và nam - khiến 2026 được dự báo sẽ là một năm đầy sóng gió đối với Kiev.
Chia sẻ
Nam bệnh nhân 78 tuổi mắc ung thư thực quản được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế (BV ĐKQT) Vinmec Đà Nẵng trong tình trạng suy kiệt, tìm kiếm cơ hội sống cuối cùng. Nhờ năng lực chuyên môn của đội ngũ bác sĩ, ca phẫu thuật nội soi cắt thực quản toàn phần phức tạp đã được thực hiện thành công, mở ra hy vọng sống mới cho người bệnh.
Chia sẻ
Công ty TNHH MTV Sen Vàng Việt Nam (Sevago) vừa công bố nhận diện thương hiệu mới tại lễ kỷ niệm 16 năm thành lập (25/12/2009 – 25/12/2025). Sự kiện nằm trong kế hoạch chuyển đổi mô hình kinh doanh của doanh nghiệp, hướng đến nâng tầm vị thế và phát triển bền vững trong lĩnh vực chế tác, sản xuất và kinh doanh trang sức.
Chia sẻ
Tại hội nghị toàn quốc về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ các phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy “3 đột phá” trong công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài thời gian tới.
Chia sẻ
Tại buổi tiếp xúc cử tri các phường Hòa Khánh, Liên Chiểu và Hải Vân, nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại mưa lũ kéo dài đang bộc lộ hàng loạt bất cập tại các công trình giao thông lớn như cao tốc La Sơn – Túy Loan và đường vành đai 2 phía Tây, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân.
Chia sẻ
Giáng sinh vốn là thời khắc của sum họp, nghỉ ngơi và bình yên. Tuy nhiên, trên các chiến hào miền đông Ukraine, đó thường là khoảng thời gian tăng cường hỏa lực, giao tranh dữ dội hơn bởi lệnh ngừng bắn Giáng sinh đã bị bác bỏ, pháo, tên lửa, máy bay lẫn những người lính sẽ không được “nghỉ lễ”, theo INews.
Chia sẻ
Thay vì nghỉ ngơi như những đồn đoán và chia sẻ trước đó, HLV Mai Đức Chung đã quyết định tiếp tục dẫn dắt ĐT nữ Việt Nam. Mục tiêu trước mắt sẽ là VCK nữ châu Á 2026.
Chia sẻ
Chân sút số 1 V.League rời CLB CAHN, sang “đại gia” Thai League thi đấu? cảnh sát Malaysia điều tra vụ 7 cầu thủ nhập tịch; Giggs chỉ ra cầu thủ M.U giỏi hơn Ronaldo; 2 CLB quan tâm tới Sancho; Rooney chia sẻ ảnh Giáng sinh bên gia đình.
Chia sẻ
Dưới khu Hạ Manhattan, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tại New York đang vận hành kho vàng lớn nhất thế giới. Kho vàng này nằm sâu khoảng 24 mét dưới mặt đường và đang lưu trữ hơn 6.300 tấn vàng, chủ yếu thuộc sở hữu của các chính phủ và ngân hàng trung ương nước ngoài. Theo giá thị trường hiện nay, kho vàng này có giá trị ước tính từ 800 đến 850 tỷ USD.
Chia sẻ
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tăng cường giám sát, kiểm soát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn; giám sát, kiểm soát quyền lực các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Chia sẻ
Những căn nhà mới kiên cố, sáng đèn trước thềm năm mới Tết Dương lịch năm 2026, đã mang lại niềm vui, sự ấm áp cho nhiều hộ dân ở Gia Lai bị mất nhà cửa sau bão lũ. Đó là kết quả từ sự chung tay, hỗ trợ kịp thời của lực lượng Công an và chính quyền địa phương.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, 3 con giáp được trời phú cho vận may tốt lành, tương lai tươi sáng và mọi ước nguyện sẽ thành hiện thực vào tháng 1/2026.
Chia sẻ
Hàng trăm sản phẩm OCOP, công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh Quảng Trị được trưng bày, gây ấn tượng lớn tại Hội nghị tổng kết Chương trình khuyến công tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021–2025, diễn ra ngày 25/12.
Chia sẻ
Thay mặt Ban Bí thư, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa ký ban hành Chỉ thị số 55-CT/TW ngày 22/12/2025 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Bính Ngọ năm 2026.
Chia sẻ
Vụ việc sai phạm liên quan quản lý, khai thác, chế biến, kinh doanh đất hiếm, vonfram, quặng bô-xít được đưa vào diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi.
Chia sẻ
Sau khi nhiều doanh nhân từng tham gia "Shark Tank Việt Nam" bị bắt giữ, chương trình truyền hình này chính thức thông báo dừng sản xuất.
Chia sẻ
Viktor Lê khẳng định U23 Việt Nam “chỉ tập trung vào VCK U23 châu Á”, nhấn mạnh tinh thần cống hiến 200-300% và kế hoạch sang Qatar tập huấn ngày 26/12.
Chia sẻ
Cá cóc loại lớn là 1 trong số các loài cá ngon, cá đặc sản hiếm thấy được người dân giăng lưới dính nhiều trên sông Hậu chảy qua địa phận tỉnh An Giang trong mùa nước năm nay.
Chia sẻ
Đất dốc trồng cây ngô, củ sắn năng suất thấp, người dân xã Vân Sơn, tỉnh Phú Thọ mới (địa bàn huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình trước đây) đã chuyển đổi sang trồng các loại cây có múi đặc sản, trong đó có giống quýt cổ xưa. Giống quýt cổ Nam Sơn sai trĩu quả đang trở thành "cây vàng, cây bạc", giúp đồng bào dân tộc Mường làm giàu.
Chia sẻ
Theo dữ liệu cập nhật từ dự án OSINT DeepState có liên hệ với quân đội Ukraine, lực lượng Nga đang ồ ạt tiến quân, tạo ra những thay đổi trên tiền tuyến tại các khu vực phía bắc, đông bắc và miền đông Ukraine, đặc biệt là tại các tỉnh Sumy, Kharkov và Donetsk.
Chia sẻ
Đó là mô hình trồng nấm bào ngư, một loại nấm ví như "rau sạch" đậm đà protein, tốt cho tiêu hóa, cải thiện sức khỏe ở xã Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh. Xã Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh (sáp nhập, hợp nhất) từ xã Tuyên Thuận, thị trấn Bến Cầu, xã Lợi Thuận và xã An Thạnh, huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh trước đây) là một xã nông thôn vùng sâu, vùng biên giới giáp Campuchia.
Chia sẻ
Ông Nguyễn Quốc Doanh - Chánh Văn phòng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai được bổ nhiệm giữ chức vụ Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai.
Chia sẻ
Thủ tướng bổ nhiệm ông Vũ Mạnh Hà - Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế kiêm giữ chức Ủy viên Hội đồng quản lý bảo hiểm xã hội.
Chia sẻ
Tỉnh Lâm Đồng mới (sau sáp nhập tỉnh Bình Thuận, Đắk Nông) có bờ biển dài khoảng 192km, với diện tích vùng biển khoảng 20.288km2, là 1 trong 3 ngư trường trọng điểm của cả nước, cho nên nguồn lợi hải sản phong phú. Với tiềm năng từ biển, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp để khai thác tốt tiềm năng phát triển khu vực biển.
Chia sẻ
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết đến thời điểm này, cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố 10 bị can về 4 tội danh liên quan dự án Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2.
Chia sẻ
Sự kết hợp giữa tôm nõn và lá trà Long Tỉnh thượng hạng nghe có vẻ rất kỳ lạ, nhưng đây lại là một món đặc sản nổi tiếng của Hàng Châu, Trung Quốc.
Chia sẻ
Sau 4 năm thực hiện, Đề án thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu không chỉ hình thành các vùng sản xuất tập trung, mà còn từng bước thúc đẩy sự thay đổi trong tổ chức sản xuất, liên kết tiêu thụ và cách tiếp cận thị trường của nông dân, HTX và doanh nghiệp.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Hoàng Phạm
