Có những lỗ hổng an ninh mạng được phát hiện gần 10 năm trước, nay vẫn còn tồn tại

Dữ liệu được ví như “tài sản quý giá nhất” của tổ chức, nhưng cũng là mục tiêu dễ tổn thương nhất nếu không được bảo vệ đúng cách. Tại tọa đàm “Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, ông Ngô Tuấn Anh, Trưởng Ban An ninh dữ liệu (Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia) cho biết, nhiều sự cố lộ lọt thông tin bắt nguồn từ những lỗ hổng rất cơ bản, chủ yếu liên quan cấu hình, lưu trữ và sao lưu.

Nhiều lỗ hổng an ninh mạng còn tồn tại

Về cấu hình, ông Ngô Tuấn Anh ví dữ liệu như “ngôi nhà không khóa cửa”. Không ít hệ thống chứa thông tin quan trọng nhưng lại dùng mật khẩu yếu, cấu hình mặc định hoặc để lộ trực tiếp lên Internet. Trong môi trường số, chỉ vài phút sau khi dịch vụ mở công khai, các công cụ quét và khai thác tự động có thể tìm thấy điểm yếu để tấn công.

Ông Ngô Tuấn Anh, Trưởng Ban An ninh dữ liệu (Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia). Ảnh BTC

"Thực tế cho thấy, nhiều vụ tấn công mạng gần đây khai thác chính những lỗ hổng đã được công bố từ lâu. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc chuẩn hóa và tuân thủ an toàn thông tin chưa nghiêm. Dù điểm yếu đã được cảnh báo, nhiều hệ thống vẫn để lộ sơ hở do cấu hình sai hoặc thiếu cập nhật", ông Tuấn Anh chia sẻ.

Vụ tấn công nổi tiếng WannaCry là ví dụ điển hình. Lỗ hổng tồn tại trong kết nối giữa các máy tính, khiến mã độc dễ dàng lây lan trong cùng mạng.

Khảo sát của Hiệp hội Dữ liệu quốc gia cho thấy, có lỗ hổng phát hiện gần 10 năm trước nhưng hiện vẫn tồn tại trên khoảng 40% máy tính. Điều này đồng nghĩa, chỉ cần một máy bị xâm nhập, mã độc có thể lan ra hàng chục máy khác; nếu trúng máy quản trị, toàn bộ hệ thống có nguy cơ bị chiếm quyền kiểm soát.

Một rủi ro khác đến từ việc lưu trữ tràn lan. Nhiều đơn vị giữ lại quá nhiều biểu mẫu, dữ liệu không cần thiết, vừa tăng chi phí vừa mở rộng bề mặt tấn công. Khi bị xâm phạm, toàn bộ dữ liệu có thể rơi vào tay kẻ xấu. Trong bối cảnh pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân ngày càng siết chặt, đơn vị lưu trữ sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Theo các khảo sát, nếu kẻ tấn công có động cơ, tỷ lệ thành công rất cao nếu hệ thống tồn tại điểm yếu. Vì vậy, phòng thủ đa lớp là yêu cầu bắt buộc, trong đó sao lưu (backup) đóng vai trò sống còn. Thực tế từ các vụ ransomware cho thấy: đơn vị có bản sao lưu và quy trình cách ly tốt có thể phục hồi sau vài ngày, trong khi đơn vị thiếu chuẩn bị mất hàng tuần.

Từ kinh nghiệm thực tiễn, Trưởng Ban An ninh dữ liệu (Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia) khuyến nghị ba nhóm giải pháp: Siết chặt cấu hình an toàn trước khi đưa dịch vụ lên Internet; phân loại, hạn chế lưu trữ dữ liệu không cần thiết; và xây dựng quy trình phát hiện – cách ly – khôi phục kết hợp với cơ quan chức năng. Đây là những bước thiết yếu để bảo vệ dữ liệu – tài sản quan trọng nhất của mọi tổ chức.

Theo ông Tuấn Anh, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia đang xây dựng bộ tiêu chuẩn cơ sở về an ninh dữ liệu, dự kiến sẽ lấy ý kiến các ban ngành trước khi áp dụng rộng rãi. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp trong nước cùng Hiệp hội An ninh mạng quốc gia đang phát triển hệ sinh thái sản phẩm an ninh mạng nội địa.

Đây là hướng đi quan trọng khi nhiều giải pháp nước ngoài tiềm ẩn rủi ro, thậm chí vô tình để dữ liệu đi qua hạ tầng ngoài lãnh thổ, gia tăng nguy cơ rò rỉ.

×