Cơn động đất chính trị Malaysia- Chuyện không tưởng có thật

Phe đối lập trở thành phe cầm quyền và ông Mahathir trở thành thủ tướng cao tuổi nhất khi bắt đầu nhiệm kỳ cầm quyền.

Bản thân cuộc vận động tranh cử không kịch tính, nhưng kết quả bầu cử thì lại có kịch tính rất cao trên nhiều phương diện. Lần đầu tiên trong lịch sử kể từ khi Malaysia trở thành quốc gia độc lập năm 1957, liên minh cầm quyền Barisan National (BN) với đảng Umno là cốt lõi bị mất vị thế cầm quyền, tức là lần đầu tiên phe đối lập thắng cử. Luật bầu cử ở Malaysia giống như luật bầu cử ở Anh, tức là tỷ lệ phiếu bầu phổ thông không quyết định mà số lượng dân biểu ở các vùng bầu cử mới quyết định.

Phe cầm quyền đã tận dụng điều đặc biệt này để cơ cấu lại phạm vi những vùng và đơn vị bầu cử sao cho chắc chắn giành về được đa số ghế dân biểu kể cả khi không đạt được nhiều phiếu bầu phổ thông nhất. Chính vì thế mà trước ngày bầu cử, mọi dự đoán đều theo hướng đương kim thủ tướng Najib Razak của phe BN chắc chắn không đạt được kết quả như lần bầu cử trước, có thể không giành về được cả đa số phiếu bầu phổ thông nhưng vẫn có được đa số ghế dân biểu cần thiết để tiếp tục cầm quyền. Phe đối lập xung quanh cựu thủ tướng Mahathir Mohamad trỗi dậy mạnh mẽ trong thời gian ngắn nhưng thật sự chỉ có rất ít người tin là sẽ thắng cử.

Cho nên điều không tưởng ở xứ này đã trở thành sự thật khi lết quả bầu cử chính thức được công bố. Với 115 trong tổng số 222 ghế dân biểu trong quốc hội, phe đối lập trở thành phe cầm quyền và ông Mahathir trở thành thủ tướng cao tuổi nhất khi bắt đầu nhiệm kỳ cầm quyền. Ông Mahathir năm nay 92 tuổi và đã trị vì Malaysia từ 1981 đến 2003. Ông Mahathir đã nâng đỡ và gây dựng ông Najib Razak nhưng bây giờ tái xuất chính trường với sứ mệnh tự đặt ra cho mình là lật đổ ông Najib.

Ông Mahathir đã nâng đỡ và rồi hạ bệ ông Anwar Ibrahim nhưng nay lại liên danh với ông Anwar và tuyên bố sau thời kỳ quá độ không quá 2 năm sẽ chuyển giao quyền bính cho ông Anwar. Những màn kịch chính trị vừa đầy bi vừa lắm hài như thế này chưa thấy không chỉ có ở Malaysia mà còn cả trên thế giới cho tới nay.

Rõ ràng là ông Najib và BN đã đánh giá quá sai về tầm ảnh hưởng và mức độ chai sạn chính trị của ông Mahathir trong bối cảnh tình hình hiện tại ở Malaysia. Ông Najib và BN thất bại trong cuộc bầu cử quốc hội này còn vì vụ tai tiếng tham nhũng cũng như chính sách thuế giá trị gia tăng khiến dân chúng bất bình, thất vọng và mất lòng tin vào phe cầm quyền cũng như cá nhân ông Najib. Một nguyên nhân quan trọng nữa là tỷ lệ cử tri truyền thống của BN tham gia bầu cử không cao trong khi phe đối lập lại rất thành công với việc vận động cử tri ủng hộ đi bỏ phiếu.

Trận động đất chính trị này ở Malaysia cho thấy đại đa số dân chúng đã không chỉ thất vọng mà còn chán nản với thời kỳ trị vì của BN và đặc biệt với ông Najib. Họ mong muốn có thay đổi thật sự và có sự khởi đầu mới. Họ kỳ vọng ở phe đối lập như một sự cá cược vì chỉ chắc chắn rằng với BN và ông Najib thì không thể làm được việc ấy.

Kỳ vọng của họ cũng là thách thức lớn nhất đối với ông Mahathir. Ở tuổi cao như thế sau 15 năm an dưỡng tuổi già mà vẫn thắng cử là kỳ tích vô tiền khoáng hậu. Đáp ứng được kỳ vọng này, đặc biệt của giới trẻ, và khắc phục được tàn dư chính trị của thời ông Najib nữa để mở ra thời kỳ mới thực sự cho Malaysia thì kỳ tích của ông Mahathir càng thêm kỳ diệu.