Con tôm càng to bự "ôm cây lúa", nông dân An Giang bắt bán hút hàng, lúa gạo càng bán dễ dàng

Mô hình nuôi tôm trong ruộng lúa-Hiệu quả rõ nét từ mô hình sản xuất kép

Trên những thửa ruộng đặc trưng của vùng nước mặn – ngọt xen kẽ, mô hình nuôi xen canh thủy sản kết hợp trồng lúa một vụ đang chứng minh tính hiệu quả vượt trội ở An Giang. Tôm sú, tôm thẻ, tôm càng xanh, cua biển được nuôi xen kẽ với lúa hữu cơ, vừa cải thiện đất, vừa giúp người dân tăng thu nhập, giảm chi phí và chủ động đầu ra sản phẩm.

Ông Nguyễn Thanh Điền, nông dân xã Đông Hòa, phấn khởi cho biết: “Gia đình tôi vừa cấy xong giống Một bụi đỏ trên diện tích 1ha. Năm nay mưa nhiều, đất rửa mặn tự nhiên nên không tốn kém cải tạo. Những năm qua nhờ áp dụng quy trình hữu cơ, an toàn sinh học nên lúa phát triển tốt, thương lái thu mua cao hơn giá thị trường 200 đồng/kg”.

Theo ông Điền cho biết, chi phí sản xuất lúa mùa chỉ dưới 20 triệu đồng/ha, lợi nhuận khoảng 30 triệu đồng/ha, cao gấp rưỡi so với canh tác truyền thống. Riêng nuôi tôm, cua kết hợp 2 vụ mỗi năm, ông áp dụng quy trình sinh học, cho ăn thức ăn tự nhiên bằng ốc, cá mồi... không dùng hóa chất.

“Cả tôm, cua, lúa mình nuôi trồng sạch nên đều bán giá cao. Mỗi năm tôi thu lãi hơn 100 triệu đồng/ha. Nhờ vậy, đời sống gia đình ổn định, yên tâm gắn bó với ruộng đồng”, ông Điền chia sẻ.

Tại xã An Minh, ông Võ Văn No cũng gặt hái thành công với 3,5ha lúa ST25 xen canh tôm vụ đông xuân vừa qua. Với 3,5ha ruộng, trung bình mỗi năm, ông thu hơn 2 tấn tôm sú, tôm càng xanh và khoảng 20 tấn lúa, cho tổng doanh thu hơn 360 triệu đồng, lợi nhuận hơn 220 triệu đồng/năm.

“Nhờ tham gia Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Ngã Bát, tôi được mua vật tư, con giống rẻ hơn 12% so với thị trường và được bao tiêu đầu ra. Mô hình hợp tác này giúp chúng tôi giảm chi phí, tăng lợi nhuận và yên tâm sản xuất”, ông No nói.

Câu chuyện của ông Nguyễn Thanh Vũ, ở xã Tây Yên, cũng là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của mô hình tôm – lúa. Từ 7 công đất cha mẹ cho khi lập nghiệp, ông Vũ mạnh dạn chuyển sang canh tác kết hợp, đến nay đã mở rộng lên 7ha.

“Ban đầu tôi làm chưa quen, nhưng sau được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, sản lượng và thu nhập tăng rõ rệt. Hiện tôi làm 2 vụ tôm – 1 vụ lúa mỗi năm, thu nhập gấp 4–5 lần so với trồng lúa đơn thuần”, ông Vũ chia sẻ.

Đối với tôm, ông Vũ lựa chọn giống tôm sú Gia Hóa, giống này tôm khỏe, lớn nhanh, nuôi theo hướng tự nhiên, hạn chế thức ăn công nghiệp. Với lúa, ông trồng giống ST25 cho một công ty ở Sóc Trăng, được hỗ trợ giống, phân bón đầu vụ và bao tiêu sản phẩm cuối vụ. Ngoài ra ông còn nuôi xem thêm cua biển trong ruộng.

“Trung bình mỗi công ruộng nuôi tôm cho thu hoạch khoảng 25 triệu đồng/vụ. So với trước đây trồng lúa đơn thuần, rõ ràng mô hình này hiệu quả hơn hẳn. Còn trồng lúa, nhờ liên kết với doanh nghiệp, tôi yên tâm sản xuất, lúa đạt năng suất 8–10 tấn/ha, giá ổn định, không còn lo bị thương lái ép giá như trước. Ngoài ra thu nhập từ cua (sau 3 tháng thả nuôi) mỗi ngày từ 3-4 triệu đồng”, ông Vũ cho biết.

Từng bước hình thành chuỗi giá trị bền vững tôm-lúa

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh An Giang, mô hình tôm – lúa phát huy tối đa lợi thế sinh thái tự nhiên. Vụ tôm giúp cải tạo đất, giảm sâu bệnh, hạn chế sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cho vụ lúa. Ngược lại, vụ lúa cung cấp nguồn rơm rạ, thóc rơi vãi tạo môi trường dinh dưỡng tự nhiên cho tôm, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí thức ăn so với nuôi công nghiệp. Mối quan hệ tương hỗ này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn góp phần bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu.

Ông Lê Hữu Toàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, cho biết: “Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 ổn định diện tích tôm – lúa khoảng 117.300ha. Chúng tôi ưu tiên chuyển đổi những diện tích trồng lúa kém hiệu quả, hoặc chịu xâm nhập mặn từ 3 tháng trở lên sang mô hình tôm – lúa để phát huy lợi thế từng vùng sinh thái”.

Cùng với đó, An Giang định hướng phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò “hạt nhân liên kết” giữa nông dân, hợp tác xã và thị trường tiêu thụ. Chuỗi liên kết này bao gồm toàn bộ các khâu: cung ứng con giống, vật tư đầu vào, nuôi trồng, thu hoạch, chế biến và tiêu thụ.

“Khi tổ chức sản xuất theo chuỗi, nông dân được bảo đảm lợi nhuận ổn định, còn doanh nghiệp có nguồn nguyên liệu chất lượng cao, truy xuất được nguồn gốc, yếu tố quan trọng để hướng đến xuất khẩu”, ông Toàn nhấn mạnh.

An Giang hiện cũng tập trung củng cố và phát triển các hợp tác xã, tổ hợp tác gắn với doanh nghiệp tiêu thụ. Đây là “cầu nối” giúp nông dân tiếp cận kỹ thuật mới, giảm chi phí trung gian, đảm bảo đầu ra sản phẩm. Các hợp tác xã còn hỗ trợ tập huấn sản xuất đạt chuẩn VietGAP, hữu cơ, giúp nâng cao giá trị thương phẩm.

Song song đó, tỉnh đẩy mạnh xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm tôm – lúa đặc trưng từng vùng, hướng đến thị trường xuất khẩu. Việc định danh thương hiệu không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn khẳng định vị thế của nông sản An Giang trên bản đồ nông nghiệp bền vững vùng ĐBSCL.

Từ thực tế cho thấy, mô hình tôm – lúa không chỉ giúp nông dân “sống khỏe” trên đất mặn mà còn góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiệu quả, thích ứng biến đổi khí hậu. Đó là hướng đi đúng đắn, lâu dài, nơi “hạt lúa, con tôm” cùng song hành tạo nên sinh kế xanh, kinh tế xanh cho vùng đất đầu nguồn sông Hậu.

×