Đề xuất gỡ vướng cho nhiều dự án nhà ở xã hội tại TP.HCM

TP.HCM thiếu nhà ở xã hội

Hiện nay, nhà ở xã hội phục vụ công nhân làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất tại TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. Phần lớn công nhân, lao động nhập cư, người có thu nhập thấp đang phải thuê nhà trọ dân sinh với điều kiện sinh hoạt không đảm bảo.

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, cả năm 2022, trên địa bàn thành phố có 5 dự án nhà ở xã hội đang triển khai, với tổng số 3.367 căn hộ nhưng chỉ có 2 dự án hoàn thành, cung ứng 1.252 căn hộ và không có dự án nào được cấp phép mới. Ngoài lợi nhuận bị khống chế, những vướng mắc về thủ tục pháp lý được xem là nguyên nhân chính khiến nhiều doanh nghiệp không mặn mà đầu tư nhà ở xã hội.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nhận định: "Vài năm qua, thị trường bất động sản gần như vắng bóng phân khúc nhà ở xã hội, nhà giá rẻ khi mà phân khúc cao cấp đang chiếm đến 80% thị phần. Không những vậy, giá bất động sản đã cao gấp 20 lần so với thu nhập bình quân của người Việt".

Chưa kể, từ khi gói tín dụng 30.000 tỷ đồng kết thúc vào cuối năm 2016, rất ít doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở xã hội vì lợi nhuận quá ít so với làm nhà ở thương mại, trong khi các rào cản, rủi ro lại nhiều hơn.

"Các nguyên nhân này khiến việc sở hữu căn hộ để an cư lập nghiệp, nhất là ở các đô thị lớn như TP.HCM đối với người nghèo đô thị, người thu nhập thấp, công nhân, công chức viên chức… trở nên xa vời. Nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, chung tay góp sức của các doanh nghiệp thì chưa biết đến bao giờ người dân nghèo mới có cơ hội tạo lập được nhà ở", ông Châu nói.

TP.HCM xin gỡ vướng nhiều dự án nhà ở xã hội

Được biết, giai đoạn 2021-2025, TP.HCM dự kiến phát triển 2,5 triệu m2 sàn nhà ở xã hội (khoảng 35.000 căn nhà). Giai đoạn 2026-2030, dự kiến phát triển khoảng 4,08 triệu m2 sàn nhà ở xã hội (58.000 căn). Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, mặc dù kết quả phát triển nhà ở xã hội giai đoạn sau luôn cao hơn giai đoạn trước, nhưng số lượng căn hộ hoàn thành chưa thể đáp ứng hết nhu cầu rất lớn về nhà ở của người thu nhập thấp và cán bộ, công chức, viên chức có khó khăn về nhà ở.

Bên cạnh đó, việc thực hiện các dự án nhà ở xã hội thời gian còn gặp nhiều khó khăn về thủ tục, bồi thường giải phóng mặt bằng, vốn vay... Chỉ riêng với thủ tục, ngoài thủ tục chấp nhận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại..., các dự án nhà ở xã hội còn phải thực hiện thêm các thủ tục về thẩm định giá bán, xác nhận đối tượng mua, thuê, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận.

Được biết, TP.HCM hiện có 3 dự án nhà ở xã hội đang gặp vướng mắc pháp lý nên chưa thể khởi công. Để giải quyết vấn đề trên, Sở Xây dựng TP.HCM đã có công văn kiến nghị UBND TP.HCM tháo gỡ vướng mắc cho 3 dự án nhà ở xã hội nói trên. Nếu được khởi công, 3 dự án sẽ cung ứng 2.778 căn hộ ra thị trường.

Dự án thứ nhất là dự án nhà ở xã hội ở số 4 Phan Chu Trinh phường 12, quận Bình Thạnh có diện tích 12.100m2, dự kiến xây 805 căn, hiện đã hoàn tất khâu bồi thường và đầu tư hạ tầng. Sở Xây dựng từng đề xuất UBND TP.HCM giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp TP.HCM làm chủ đầu tư nhưng đến nay, đề xuất này chưa được chấp thuận.

Dự án thứ 2 là dự án nhà ở xã hội chung cư Tanimex ở phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân với quy mô 472 căn hộ do Công ty cổ phần Sản xuất, Kinh doanh, Xuất nhập khẩu, Dịch vụ và Đầu tư Tân Bình làm chủ đầu tư, được phê duyệt từ năm 2010 nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai do mục tiêu ban đầu là xây cho công nhân thuê, sau đó được điều chỉnh thành bán và cho thuê nhưng quyết định giao đất và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho chủ đầu tư vẫn ghi là dự án nhà lưu trú công nhân.

Và cuối cùng, dự án nhà ở xã hội Lê Thành Tân Kiên (giai đoạn 1) ở huyện Bình Chánh do Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Lê Thành làm chủ đầu tư vẫn đang bị vướng mắc về quy hoạch. Dự án có diện tích 23.100,8m2, quy mô 1.456 căn hộ nhà ở xã hội cho thuê. Hiện, Sở Quy hoạch và Kiến trúc TP.HCM và UBND huyện Bình Chánh vẫn chưa nhất trí các nội dung điều chỉnh quy hoạch 1/2.000 liên quan đến dự án này.

Thành phố này đặt mục tiêu sẽ xây dựng 80.500 căn nhà ở xã hội trong vòng 10 năm tới. Trong giai đoạn 2021 - 2025, thành phố xây 30.500 căn nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân 4.500 phòng (tương đương 18.000 chỗ). Giai đoạn 2026 - 2030, sẽ xây 50.000 căn hộ, nhà lưu trú công nhân phát triển 8.000 phòng (tương đương 32.000 chỗ).