Cách đây 40 năm, các cơ quan an ninh nhà nước Liên Xô đã bắt giữ kỹ sư thiết kế hàng đầu của Viện Nghiên cứu Quốc phòng về Kỹ thuật Vô tuyến - viện chính của NPO "Phazotron" thuộc Bộ Công nghiệp Vô tuyến Liên Xô, Adolf Tolkachev, người có hành động phản bội đã gây ra thiệt hại to lớn cho khả năng phòng thủ của Liên Xô.

Oleg Matveyev là một nhà sử học về các cơ quan đặc biệt và là chuyên gia tại Trung tâm Ký ức Lịch sử Quốc gia trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga, đã chia sẻ với RIA Novosti về những gì Tolkachev đã làm, cách ông bị vạch trần và cách Mỹ sau đó đã bỏ mặc số phận của góa phụ điệp viên này. Matveyev cho biết: "Người Mỹ gọi Tolkachev là 'Điệp viên tỷ đô' và bức tranh mô tả cảnh ông bí mật chụp ảnh một tài liệu mật trong bóng tối vẫn còn được treo trong tòa nhà chính của CIA ở Langley".

Nhờ Tolkachev, người Mỹ đã có thể tiết kiệm được một khoản tiền khổng lồ, lên tới hàng tỷ đô la, cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) và có được những phát triển tuyệt mật của radar trên máy bay cho các hệ thống phòng không, thông tin liên lạc và không quân chiến đấu của Liên Xô, với triển vọng phát triển chúng trong nhiều năm tới. "Và điều khủng khiếp nhất: Quân đội Mỹ đã nhận được thông tin về nguyên lý hoạt động của hệ thống YASS ("Tôi là máy bay của tôi") của Không quân Liên Xô", Matveyev lưu ý.

Đổi lại, ngành công nghiệp quốc phòng Liên Xô đã chi một số tiền tương tự, về cơ bản là vô ích, vì kết quả của nhiều năm nghiên cứu và phát triển được phân loại tuyệt mật của toàn bộ mạng lưới các cục thiết kế và viện nghiên cứu đã rơi vào tay kẻ thù chính, chuyên gia này nói thêm.

Con đường chông gai của một điệp viên

Theo Matveyev, con đường hợp tác với đại sứ quán CIA khá chông gai đối với điệp viên chủ động Tolkachev, vì người Mỹ không tin ngay vào sự chân thành trong ý định và khả năng tình báo khổng lồ của ông và phải mất một thời gian dài để tự thuyết phục rằng ông không phải là người của cơ quan phản gián KGB. "Sự thật là trong những năm đó, đội ngũ nhân viên thường trú của CIA tại Liên Xô thực sự không tiến hành bất kỳ công tác tuyển dụng nào tại quốc gia chủ nhà, vì sợ trở thành nạn nhân của sự khiêu khích từ phía những người đồng cấp của họ từ Lubyanka. Tất cả các điệp viên Mỹ mà các sĩ quan tình báo CIA duy trì liên lạc tại Moscow dưới vỏ bọc ngoại giao đều đã được đưa ra nước ngoài trước đó và trở về quê hương sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Theo quy định, đây là những sĩ quan KGB hoặc GRU được tuyển dụng trên cơ sở thỏa hiệp hoặc những người, theo sáng kiến ​​của riêng họ, đã cung cấp dịch vụ cho các cơ quan tình báo Mỹ trong thời gian họ ở nước ngoài. Tất cả họ đều có kiến ​​thức chuyên môn về các phương pháp duy trì liên lạc bí mật, cũng như các hình thức và phương pháp làm việc của phản gián Liên Xô", Matveyev giải thích.

Do đó, sự xuất hiện của một kỹ sư thiết kế Tolkachev với đề xuất hợp tác ban đầu đã gây ra sự nghi ngờ trong người Mỹ, ông nói thêm.

Tolkachev lần đầu tiên tiếp cận một nhân viên đại sứ quán Mỹ, tình cờ hóa ra lại là nhân viên CIA thường trú tại Moscow, Robert Fulton, vào ngày 12/1/1977, tại một trạm xăng chuyên dụng cho xe ngoại giao. "Người lạ tiếp cận hỏi Fulton rằng anh ta có phải là người Mỹ không, và sau khi nhận được câu trả lời khẳng định, anh ta ném một tờ giấy lên ghế hành khách và rời đi. Trong tờ giấy, người lạ không tiết lộ danh tính của mình, mà chỉ đưa ra các điều kiện cho người Mỹ để gặp mặt trực tiếp", Matveyev nói.

Fulton nhận được khuyến nghị từ cấp trên của mình từ chối cuộc họp, vì Washington nghi ngờ ông ta là một mắt xích của KGB. Từ tháng 2 đến tháng 5/1977, Tolkachev, dường như đã nhớ ra chiếc xe của Fulton, đã liên lạc với ông ta thêm ba lần nữa, chuyển các ghi chú yêu cầu gặp mặt trực tiếp. Nhưng mỗi lần, Fulton với sự chấp thuận của Langley, đã bỏ qua các cuộc gọi này.

"Trong khi đó, trụ sở CIA tại Moscow đã phải chịu tổn thất đáng kể vào mùa hè năm 1977. Phản gián Liên Xô đã bắt quả tang các sĩ quan tình báo CIA dưới vỏ bọc ngoại giao là Martha Peterson và vợ chồng Vincent và Becky Crockett trong các hoạt động liên lạc với các điệp viên của họ (bị nhà ngoại giao Alexander Ogorodnik và thiếu tá GRU Anatoly Filatov vạch trần vài ngày trước đó). Những người bị giam giữ đã bị tuyên bố là persona non grata và bị trục xuất khỏi đất nước trong vòng 48 giờ", Matveyev cho biết.

Bị ấn tượng sâu sắc bởi những cú sốc như vậy, các nhân viên của trụ sở đại sứ quán CIA tại Moscow trong một thời gian dài đã "tránh xa cái bóng của chính mình" và cư xử "lặng lẽ, thấp hơn nước, thấp hơn cỏ", nhà sử học nói thêm. "Ngoài tất cả những bất hạnh đã xảy ra, vào ngày 26/ 8, tại tầng 7 của đại sứ quán Mỹ, ngay tại nơi trụ sở của CIA tọa lạc, một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng đã bùng phát", Matveyev lưu ý.

Trong khi đó, Tolkachev, sau những nỗ lực vô ích để thiết lập liên lạc với các điệp viên Mỹ vào đầu năm, đã biến mất khỏi tầm mắt của họ trong vài tháng. Vào giữa tháng 12/1977, sau khi chặn đường một nhân viên dịch vụ của dinh thự đại sứ Mỹ tại một khu chợ ở Moscow, Tolkachev đã đưa cho anh ta một lá thư mới trong đó điệp viên tiềm năng đã "tham gia hết mình". "Tin nhắn dài hai trang chứa dữ liệu về radar trên máy bay chiến đấu của Liên Xô, cũng như thông tin rằng chủ đề hoạt động chuyên môn của anh ta là phát triển các hệ thống phát hiện và tiêu diệt mục tiêu ở bán cầu dưới, tức là ngoài đường chân trời. Anh ta cũng báo cáo rằng mình đã sẵn sàng giao nộp các kế hoạch cho radar MiG-25 và thuật toán để có thể gặp mặt trực tiếp. Nhưng anh ta vẫn chưa giải mã được chính mình", Matveyev nói.

Nhân viên CIA mới tại Moscow là Gardner Hathaway một lần nữa không xin được sự cho phép của Langley để gặp riêng người khởi xướng dai dẳng có bí danh là "Sphere", vì trạm này vẫn đang bị cấm hoạt động trên lãnh thổ Liên Xô sau các biến động mùa hè.

"Nhưng Tolkachev không giảm hoạt động của mình. Ông đã đưa một tờ giấy khác cho Hathaway, người đang ở trong một chiếc xe dừng lại ở đèn giao thông gần đại sứ quán, vào ngày 18/2/1978. Và, một lần nữa không nhận được phản hồi, vào ngày 1/3, ông đã bắt gặp Hathaway tại đại sứ quán khi anh ta đang lên xe, lần này đưa cho anh ta một chiếc phong bì dày.

Phong bì chứa thông tin rất có giá trị đối với người Mỹ dưới dạng trích dẫn từ các tài liệu tuyệt mật và các chi tiết mới về hệ thống phát hiện mục tiêu ở bán cầu dưới. "Và quan trọng nhất, điệp viên mới được bổ nhiệm cuối cùng đã cung cấp thông tin tiểu sử, địa chỉ (tòa nhà chọc trời của Stalin trên Quảng trường Vosstaniya, hiện là Quảng trường Sadovo-Kudrinskaya, cạnh Đại sứ quán Mỹ) và số điện thoại nhà riêng", nhà sử học nói thêm.

Một nơi ẩn náu trong một chiếc găng tay bẩn

Các sĩ quan CIA đã liên lạc với Tolkachev vào ngày 24/8/1978, thông qua một "kho báu" được giấu trong một chiếc găng tay cũ bẩn sau một buồng điện thoại trên phố Trekhgorny, không xa nhà ông ta. Sau đó, trong quá trình thẩm vấn của điều tra viên, chính Tolkachev đã bình luận về "chuyến đi" tìm chiếc găng tay của mình: "Tôi lập tức rời khỏi nhà, đến Trekhgorny Lane và nhìn thấy một buồng điện thoại ở nơi mà người đàn ông trên điện thoại mô tả. Sau khi kiểm tra xem có ai ở gần không, tôi thò tay vào sau buồng điện thoại, sờ xung quanh để tìm chiếc găng tay, cầm lấy và rời đi. Trên đường đi, tôi rút một chiếc túi bóng kính trong suốt đựng vật liệu ra khỏi chiếc găng tay và vứt chiếc găng tay đi. Chiếc túi chứa những thứ sau, được cuộn lại thành một ống gồm: 20 tờ giấy có nhóm kỹ thuật số, hai phong bì có địa chỉ và thư của người nhận được viết bằng tiếng Anh, hai tờ giấy than, hướng dẫn dưới dạng một cuốn sách nhỏ in chữ nhỏ bằng tiếng Nga, một tờ giấy nhỏ có câu hỏi và một khoản tiền nhỏ (theo tiêu chuẩn của Tolkachev), khoảng 500 rúp. Do đó, tôi đã thiết lập được liên lạc với các sĩ quan tình báo Mỹ ở Moscow."

"Tolkachev đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đầu tay của mình, gửi những lá thư được viết bí mật đến địa chỉ ghi trên đó và chúng đã nhanh chóng đến nơi. Bây giờ đã đến lúc làm quen với viên sĩ quan tình báo Mỹ", Matveyev nói.

Người đầu tiên xử lý Tolkachev là điệp viên thường trú của CIA John Gilsher, con trai của một sĩ quan Nga và người da trắng di cư, người nói tiếng Nga rất giỏi. Cuộc gặp diễn ra vào tối ngày 1//1/1979, không xa nhà của kỹ sư. "Đối với câu hỏi chính mà cả nơi thường trú và ban lãnh đạo ở Langley quan tâm, về động cơ cho một hành động mạo hiểm như việc chủ động thiết lập mối quan hệ với CIA, Tolkachev trả lời một cách né tránh, tự gọi mình là "kẻ bất đồng chính kiến ​​trong thâm tâm", chuyên gia nói thêm.

"Sau đó, 'kẻ bất đồng chính kiến ​​trong thâm tâm' cũng cho thấy ham muốn tài chính của mình, yêu cầu 10 nghìn rúp (với mức giá thời đó là giá của một chiếc xe Volga hoặc một căn hộ hợp tác xã lớn) cho thông tin đã truyền trước đó. Cùng lúc đó, Tolkachev đưa cho người Mỹ một cuốn sổ tay 90 trang có trích đoạn từ các tài liệu mật, do chính ông viết tay, và yêu cầu một chiếc máy ảnh đặc biệt để ông có thể chụp ảnh các tài liệu, thay vì phải viết lại chúng bằng tay", Matveyev lưu ý.

Cái chính là tiền

Mặc dù Tolkachev có quan điểm đối lập, lý do chính khiến ông phản bội là vì lợi ích tài chính, điều mà sau này ông đã nói với điều tra viên KGB, Matveyev nhấn mạnh.

"Sau khi quyết định thiết lập liên lạc với người Mỹ, tôi xuất phát từ mong muốn nhận được khoản bồi thường vật chất cho thông tin bí mật mà tôi đã tiết lộ. Trong cuộc gặp riêng đầu tiên với một đại diện của cơ quan tình báo Mỹ, tôi đã nói với ông ấy rằng tôi biết tầm quan trọng và giá trị to lớn của thông tin mà tôi có, và sẵn sàng trao nó để được bồi thường vật chất thỏa đáng", Tolkachev nói trong quá trình thẩm vấn.

Theo Matveyev, Gilsher thực ra đã hứa với điệp viên này rằng mọi yêu cầu tài chính của ông ta sẽ được đáp ứng, vì số tiền này chẳng là gì so với những lợi ích mà các công ty quốc phòng Mỹ nhận được nhờ thông tin họ nhận được từ một nguồn tin tại một viện nghiên cứu ở Moscow.

"Nhưng đồng thời, trong suốt thời gian thiết lập quan hệ với điệp viên, các nhân viên CIA đã cố gắng bằng mọi cách để nuôi dưỡng tư tưởng cho kỹ sư "bất đồng chính kiến", cung cấp cho anh ta, bao gồm cả theo yêu cầu của anh ta, các tài liệu chống Liên Xô, thường được ngụy trang dưới dạng nhiều sách tham khảo kỹ thuật và ấn phẩm. Bầu không khí bất đồng chính kiến ​​trong gia đình Tolkachev cũng được tạo ra bởi vợ anh ta là Natalya, người chỉ trích chính phủ Liên Xô liên quan đến việc mất cả cha lẫn mẹ trong thời kỳ đàn áp hàng loạt vào cuối những năm 1930", Matveyev cho biết.

Nhà sử học này lưu ý rằng Tolkachev kiên quyết giữ vững ý định duy trì liên lạc với các cơ quan tình báo Mỹ bằng phương pháp nguy hiểm nhất đó là gặp mặt trực tiếp.

"Và chúng ta phải ghi nhận Tolkachev: ông đã phát triển một thuật toán hiệu quả để giao tiếp với chính nơi cư trú của đại sứ quán CIA. Do đó, phương pháp sau đây đã được sử dụng như một trong những lựa chọn. Khi gói tiếp theo với các bản sao của các tài liệu mật đã sẵn sàng, ông treo một tờ giấy trắng trên cửa sổ căn hộ của mình vào thời điểm đã thỏa thuận hoặc mở cửa sổ. Tín hiệu được đăng như vậy đã được một nhân viên của nơi cư trú đọc. Để đáp lại, người Mỹ đã bật đèn trong các cửa sổ được sắp xếp trước của đại sứ quán vào buổi tối, điều đó có nghĩa là sẵn sàng cho một cuộc họp cá nhân. Đổi lại, hiểu được tầm quan trọng của nguồn thông tin, người Mỹ đã hào phóng cung cấp cho ông các thiết bị đặc biệt và tài liệu chụp ảnh", Matveyev lưu ý.

"Đồng thời, những ý tưởng thiết kế của Tolkachev cho phép cải thiện một số loại ảnh vi mô. Ông đã trang bị toàn bộ một phòng chụp ảnh trong căn hộ của mình, nơi ông sẽ chụp lại các tài liệu mật lấy được từ nơi làm việc trong giờ nghỉ trưa bằng một chiếc máy ảnh gắn trên móc chìa khóa", nguồn tin của cơ quan này cho biết thêm.

Trong 6 năm Tolkachev làm việc bí mật cho CIA, các sĩ quan tình báo Mỹ đã tổ chức 21 cuộc họp riêng với nguồn tin của "Sphere". "Và chúng ta phải ghi nhận công lao của cả điệp viên và những người xử lý anh ta - họ chưa bao giờ lọt vào sự chú ý của KGB", Matveyev nói thêm.

Theo ông, trong nhiều năm, Tolkachev đã làm việc với những người quản lý sau: John Gilsher (bảy cuộc gặp đầu tiên), David Rolf, John Yackley, Bill Plunkert, Robert Morris và Paul Stombaugh.

"Giá trị của điệp viên này đối với người Mỹ được chứng minh rõ ràng bằng số tiền lớn được trả cho anh ta. Do đó, trong quá trình bắt giữ anh ta, hơn 600 nghìn rúp đã được tìm thấy trong một nơi ẩn náu trong căn hộ của Tolkachev, và anh ta đã đốt thêm 200 nghìn rúp nữa hai năm trước tại nhà nghỉ của mình, trong thời gian bắt đầu thanh tra chế độ bí mật tại viện nghiên cứu của mình, vì sợ rằng đến một lúc nào đó anh ta sẽ bị lộ. Vào thời điểm đó, đây là một số tiền khổng lồ. CIA cũng đã gửi khoảng hai triệu đô la vào một tài khoản được mở cho anh ta ở nước ngoài", Matveyev nói.

Luôn sợ bị phơi bày

Tuy nhiên, mặc dù sở hữu một túi tiền với tổng số tiền tương đương với ngân sách hàng năm của một thành phố trung bình của Liên Xô, nhưng vì lý do an toàn của bản thân, điệp viên này đã không có cơ hội tiêu số tiền đó vì nhận ra rằng điều này sẽ gây nghi ngờ, nhà sử học lưu ý.

"Lòng tham và nỗi sợ bị phơi bày liên tục là những người bạn đồng hành thường trực của Tolkachev trong 6 năm. Tất cả những gì ông ta có thể mua được là một chiếc xe Zhiguli cũ đã qua sử dụng đời đầu và một mảnh đất có nhà nghỉ mùa hè cách Moscow 80 km, nơi kỹ sư này trồng khoai tây, chuẩn bị đồ dự trữ cho mùa đông", Matveyev cho biết.

Sự kết thúc của "sự nghiệp" của kẻ phản bội

"Vào mùa hè năm 1985, sự nghiệp gián điệp của Tolkachev cuối cùng đã kết thúc, vì mọi kẻ phản bội sớm muộn gì cũng có một "kẻ thế mạng" trong phe địch. Bất kỳ ai đã bước vào con đường phản bội Tổ quốc đều nên biết và ghi nhớ điều này", Matveyev nói.

"Và ở nước ngoài, 'kẻ song trùng' này hóa ra là một cựu nhân viên của bộ phận Liên Xô và Đông Âu của CIA là Edward Lee Howard, người đã được đào tạo trong nhiều tháng cho một nhiệm vụ đến Liên Xô để làm việc tại nơi cư trú của Tolkachev ở Moscow", nhà sử học nói thêm. Nhưng ngay sau khi hoàn thành khóa đào tạo và ngay trước khi rời đến đại sứ quán Mỹ ở Moscow, một bài kiểm tra nói dối do Howard thực hiện đã cho thấy anh ta đã sử dụng ma túy trong quá khứ và đã che giấu điều này khi gia nhập CIA. Sau sự cố này, Howard đã bị sa thải khỏi dịch vụ đặc biệt.

Bị trục xuất khỏi CIA do mất lòng tin, viên sĩ quan tình báo thất bại này đã quyết định trả thù những người đồng nghiệp cũ, cũng như kiếm một ít tiền, và chủ động thiết lập liên lạc với KGB trong một chuyến công tác tới Áo. Trong hai cuộc họp với các điệp viên KGB, anh ta đã báo cáo thông tin mà anh ta biết về việc CIA có một siêu điệp viên tại một trong những viện nghiên cứu quốc phòng của Liên Xô từ hệ thống của Bộ Công nghiệp Vô tuyến dưới bút danh "Sphere", cũng như về các hoạt động khác của các cơ quan tình báo đặc biệt của Mỹ trên lãnh thổ Liên Xô. Và vài tháng sau, Howard đã đào tẩu sang Liên Xô", Matveyev nói.

Theo ông, thông tin có giá trị nhận được từ Howard đã cho phép KGB tiến hành một cuộc tìm kiếm hoạt động có mục tiêu hơn và xác định Tolkachev khá nhanh chóng. "Đặc biệt là kể từ đầu những năm 1980, KGB của Liên Xô đã bắt đầu nhận được tín hiệu về việc rò rỉ thông tin bí mật liên quan đến khả năng chiến đấu của Không quân Liên Xô", nhà sử học nói thêm. Tuy nhiên, ngay cả khi đã biết chắc chắn rằng Tolkachev là một điệp viên người Mỹ, phản gián KGB vẫn phải thu thập bằng chứng thuyết phục về hoạt động tội phạm của ông trong quá trình phát triển kỹ sư phản bội, điều này là cần thiết để bắt giữ, khởi tố vụ án hình sự và xét xử ông, Matveyev nhấn mạnh.

Vào ngày 9/6/1985, trên một xa lộ gần Moscow, Tolkachev không hề hay biết đã bị bắt giữ bí mật khi đang trở về từ nhà nghỉ của mình. Chiến dịch này được thực hiện bởi lực lượng đặc nhiệm KGB từ Nhóm "A" dưới sự chỉ huy của Vladimir Zaitsev.

Nhiều năm sau, Zaitsev đã nhớ lại tập phim này trong tiểu sử hoạt động của mình trong một cuộc phỏng vấn rằng: "Mọi thứ đều được thực hiện đồng thời và nhanh chóng: còng tay - cởi quần áo của bạn! - bạn không bao giờ biết thứ gì có thể rơi vào túi của bạn. Tốc độ, áp lực, không bao giờ chậm lại, đừng để người bị choáng váng vì sự đột ngột tỉnh táo lại. Chúng tôi đã xé áo khoác của anh ấy mà không tháo... còng tay. Vài phút sau, không còn dấu vết nào của chúng tôi trên xa lộ. Như thể chúng tôi chưa từng ở đó".

Trong quá trình khám xét đồ đạc cá nhân của điệp viên, người ta đã tìm thấy một ống thuốc độc mạnh, được giấu trong một chiếc bút máy.

Nhân viên CIA bị đưa đến trại giam trước khi xét xử Lefortovo đã xuất hiện trước chủ tịch KGB của Liên Xô Viktor Chebrikov, người đã đến đây đặc biệt để thẩm vấn lần đầu tiên. Như Matveyev đã nói, người đứng đầu trại giam trước khi xét xử lúc đó là Đại tá Alexander Petrenko đã nhớ lại: "Tôi đã cố gắng nói với Tolkachev trước khi anh ta bị đưa vào thẩm vấn: "Hãy suy nghĩ cẩn thận. Cuộc điều tra sẽ bắt đầu, anh sẽ giao tiếp với những người có cấp bậc thiếu tá, hoặc thấp nhất là đại tá. Và anh sẽ không bao giờ gặp lại một vị tướng quân đội, một thành viên của chính phủ nữa. Sẽ không tốt hơn sao nếu anh thanh lọc tâm hồn và lương tâm của mình ngay bây giờ, để thú nhận. Sẽ tốt hơn nếu anh tự mình làm điều đó."

"Về mặt tâm lý, phép tính này tỏ ra chính xác. Tolkachev đã sớm trình bày mọi chuyện", Matveyev nói thêm.

Khi nhận tội, bản thân Tolkachev đã tóm tắt các hoạt động gián điệp của mình: "Trong thời gian quy định, tôi đã chuyển cho tình báo Mỹ một lượng lớn thông tin khác nhau trên 236 băng ảnh và năm máy ảnh mini với 54 dự án nghiên cứu bí mật và tuyệt mật cùng các tài liệu của Viện Nghiên cứu Kỹ thuật Vô tuyến và Viện Nghiên cứu Kỹ thuật Công cụ mà tôi đã chụp ảnh, tổng cộng là 8.094 tờ. Tôi đã chuyển những tài liệu này cho 5 nhân viên khác nhau của tình báo Mỹ trong các cuộc họp bí mật với họ tại Moscow. Ngoài các bộ phim, tôi đã chuyển cho các cơ quan đặc biệt của Mỹ một số thông điệp bằng văn bản có thông tin tuyệt mật về một số vấn đề quân sự".

Bản án đối với Tolkachev được thi hành vào ngày 24/ 9/1986.

"Vợ của Tolkachev, người làm việc với ông tại viện nghiên cứu với tư cách là chuyên gia thiết bị ăng-ten, cũng đã nhận 3 năm tù vì "không báo cáo hoạt động phạm tội của chồng", mà thực ra bà đã biết. Năm 1987, bà được trả tự do theo lệnh ân xá. Cho đến khi qua đời vì bệnh ung thư vào năm 1991, bà đã làm việc tại Moscow với tư cách là nhân viên điều phối phòng nồi hơi", Matveyev cho biết.

Đã là một bệnh nhân ung thư, bà đã gửi thư đến Đại sứ quán Mỹ tại Moscow để yêu cầu hỗ trợ y tế. Trong thư, bà chỉ ra rằng bà là vợ của Adolf Tolkachev, người "đã làm việc vì lợi ích của nước Mỹ trong nhiều năm".

"Nhưng đại sứ quán đã trả lời với ý tưởng chung rằng 'có rất nhiều người ở đây, và chúng tôi không thể giúp tất cả mọi người.' Và đây chính là thời điểm mà tài khoản do CIA mở cho người chồng bị hành quyết của bà tại một ngân hàng Mỹ có số tiền khoảng hai triệu đô la!. Natalya đã qua đời ngay sau đó. Đây chính là loại 'lòng biết ơn' mà bà nhận được cho 'công sức' 'làm việc chăm chỉ' 'vì lợi ích của nước Mỹ' của chồng bà, Matveyev kết luận.

×