EU gửi danh sách 'việc cần làm' cho Ukraine

Kiev cần thực hiện nhiều cải cách hơn và làm cho các thể chế mới thực sự hoạt động, nếu họ muốn tiến tới tư cách thành viên EU, quan chức hàng đầu của khối đã nói với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nghị sĩ của đất nước.

"Các bước tiếp theo nằm trong tầm tay của bạn, nhưng nó sẽ đòi hỏi sự làm việc chăm chỉ, quyết tâm và trên hết là sự thống nhất về mục đích", Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu cho biết hôm 1/7 trong một video phát biểu trước phiên họp đặc biệt của Quốc hội Ukraine.

Quan chức Đức khen ngợi các nhà lập pháp Ukraine và ông Zelensky, ca ngợi họ vì đã chống lại Nga trên chiến trường và đảm bảo vị thế ứng cử viên EU.

Bà hứa phương Tây sẽ đầu tư lớn để giúp tái thiết đất nước, nhưng cho biết Ukraine phải thực hiện "một làn sóng cải cách mới" để đảm bảo rằng viện trợ nước ngoài được chi tiêu một cách hiệu quả.

Nhà lãnh đạo EU kêu gọi Tổng thống Zelensky bổ nhiệm những người đứng đầu mới của nhiều cơ quan chống tham nhũng khác nhau - vốn được tạo ra dưới áp lực của phương Tây - càng sớm càng tốt.

Bà nói: "Các bạn đã tạo ra một bộ máy chống tham nhũng ấn tượng, nhưng bây giờ các cơ quan này cần cải cách và bổ nhiệm những người phù hợp ở các vị trí cấp cao".

Nước này cũng cần thông qua luật mới về việc bổ nhiệm các thẩm phán cho Tòa án Hiến pháp Ukraine, bà von der Leyen nói. Vào năm 2020, Tổng thống Zelensky đã có một cuộc cãi vã gay gắt với cơ quan tư pháp hàng đầu, cơ quan mà ông cáo buộc đã che giấu tham nhũng. Tổng thống cố gắng yêu cầu quốc hội sa thải chánh án Aleksandr Tupitsky thông qua một đạo luật, mà theo tòa án, sẽ vi phạm hiến pháp của đất nước.

Zelensky cuối cùng đã thắng khi cách chức Tupitsky, tuy nhiên các thẩm phán còn lại từ chối chấp nhận hai thành viên mới của tòa án, một người được tổng thống đề cử để thay thế chánh án và một thẩm phán khác.

Trong bài phát biểu của mình, von der Leyen kêu gọi chính phủ Ukraine hạn chế ảnh hưởng của các "đầu sỏ (ông trùm)" đối với nền kinh tế Ukraine, đồng thời đề cập rằng đất nước đã có một luật đặc biệt nhằm vào mục tiêu này.

Đoạn luật gây tranh cãi, được thông qua vào tháng 9 năm ngoái và có hiệu lực trong tuần này, đã ủy quyền cho hội đồng an ninh quốc gia do tổng thống kiểm soát chính thức xếp loại các cá nhân giàu có là "đầu sỏ" và buộc họ phải chịu nhiều hạn chế khác nhau. Những người được chỉ định như vậy không được phép sở hữu phương tiện truyền thông hoặc tài trợ cho các đảng chính trị, đồng thời có nghĩa vụ thông báo cho các quan chức nhà nước về việc họ có tên trong danh sách.

Bà von der Leyen cũng kêu gọi thông qua luật truyền thông mới. Chính phủ Zelensky đã cấm một số hãng truyền thông đối lập trong nước vì cho rằng họ đang truyền bá thông tin của Nga. Cuộc đàn áp đó diễn ra vào năm ngoái, trong bối cảnh xếp hạng tín nhiệm của tổng thống giảm dần.

Von der Leyen nói với các quan chức Ukraine: "Các bạn đã giữ cho nhà nước và nền dân chủ của quốc gia hoạt động hiệu quả chống lại mọi khó khăn". Bà cam kết rằng Brussels sẽ đồng hành cùng đất nước "trong thời gian lâu dài" khi Ukraine nỗ lực trở thành thành viên EU.