Hai Nghệ sĩ Nhân dân quê gốc tại Nghệ An, đều là Đại tá, Tiến sĩ

Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Xuân Bắc

Nghệ sĩ Nhân dân, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Bắc sinh ra và lớn lên tại Quốc Oai, Hà Nội. Đến năm 8 tuổi, anh theo bố mẹ trở về quê hương Nghệ An để tiếp tục sinh sống và học tập. Xuất thân trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật – mẹ từng là giọng ca của đội văn nghệ Trường Sơn, bố công tác tại Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Nghệ Tĩnh – Nguyễn Xuân Bắc sớm bộc lộ năng khiếu âm nhạc dân tộc.

Anh được thầy Võ Xuân Thành (nguyên Trưởng khoa Văn hóa quần chúng, Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Nghệ An) phát hiện và dìu dắt từ thuở nhỏ. Sau đó, anh tiếp tục học đàn nguyệt dưới sự hướng dẫn của thầy Đỗ Văn Đễ và Nhà giáo Nhân dân Đặng Xuân Khải tại Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam).

Năm 1999, anh cho ra đời tác phẩm đầu tay: Giao hưởng thơ Ngày về. Hai năm sau, tác phẩm Tiếng vọng của anh đã đoạt giải Nhì (không có giải Nhất) tại Giải thưởng thường niên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Sau thời gian công tác tại Đoàn Ca múa nhạc Hương Sen, đến năm 1990, anh tiếp tục học đàn nguyệt, trống dân tộc, sáng tác và chỉ huy âm nhạc tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.

Năm 2019, nghệ sĩ Nguyễn Xuân Bắc bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ với đề tài Đàn Broh của người Ê Đê, chuyên ngành Văn hóa học tại Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.

Với vai trò là nhạc sĩ, chỉ huy và đạo diễn âm nhạc, NSND Nguyễn Xuân Bắc đã dàn dựng nhiều chương trình nghệ thuật quy mô, đạt nhiều giải thưởng uy tín: Hào khí Bạch Đằng (Đoàn Văn công Quân khu 3 – Huy chương Bạc Hội diễn toàn quân 2008), Hào khí non sông (Đoàn Nghệ thuật Sao Biển – Huy chương Vàng Hội diễn toàn quốc 2009), Khí phách dời đô (Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội – Huy chương Vàng Hội diễn các trường Văn hóa nghệ thuật toàn quốc 2010). Ngoài ra, anh còn góp phần mang về nhiều Huy chương Vàng, Bạc cho các đơn vị nghệ thuật như: Nhà hát Chèo Việt Nam, Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, Đoàn văn công Bộ đội Biên phòng...

Mới đây, với vai trò Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, Đại tá, Tiến sĩ, NSND Nguyễn Xuân Bắc đảm nhiệm vai trò chỉ huy dàn nhạc trong hai chương trình nghệ thuật lớn nhân kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước: đêm nhạc "Đất nước trọn niềm vui" và "Bài ca thống nhất".

Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Thị Thu Hà

Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Thị Thu Hà sinh năm 1972 tại Khâm Thiên, Hà Nội, quê gốc ở huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Tuy gia đình không có ai theo nghệ thuật, chị bén duyên với nghiệp múa khi theo chân bạn tới nơi tuyển sinh. Sau thời gian tập luyện, chị trở thành diễn viên múa tại Đoàn Nghệ thuật Quân khu IV, nay là Đoàn Văn công Quân khu IV.

Từ những trải nghiệm trên sân khấu, Thu Hà từng bước khẳng định bản thân khi quyết tâm theo đuổi con đường biên đạo. Năm 2001, chị tốt nghiệp loại xuất sắc chuyên ngành Biên đạo múa tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, nay là Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.

Nhiều tác phẩm mang chất liệu dân gian, dân tộc do Nghệ sĩ Nhân dân Thu Hà biên đạo được giới chuyên môn đánh giá cao như thơ múa Đẻ đất đẻ nước (âm nhạc nhạc sĩ Việt Thân, Quang Tú), giành Huy chương Vàng Hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc 2009; Sắc mầu thổ cẩm (âm nhạc Xuân Thu), giành Huy chương Vàng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Giải A của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam. Chị cũng có nhiều tác phẩm múa giá trị về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng như Đồng chí (âm nhạc nhạc sĩ Hồ Trọng Tuấn), Tiểu đội xe không kính (âm nhạc nhạc sĩ Hoàng Tuấn), lấy cảm hứng từ bài thơ của các nhà thơ Chính Hữu và Phạm Tiến Duật.

Chị từng tham gia nhiều chương trình lễ hội quy mô lớn ở nhiều địa phương trong cả nước với vai trò là tổng đạo diễn, hoặc phó tổng đạo diễn, có thể kể tới Seagame và Paragame 22; Năm du lịch Nghệ An, Thái Nguyên, Thái Bình; Festival Hoa Đà Lạt; Festival Biển Vũng Tàu; Carnaval Hạ Long...

Ở tuổi 42, chị vinh dự được phong tặng Nghệ sĩ Nhân dân. Một năm sau đó, chị được thăng quân hàm Đại tá và bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ.

Năm 2022, NSND Thu Hà được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật với cụm tác phẩm: Tiết mục thơ múa: Huyền thoại đẻ đất, đẻ nước; Tiết mục múa: Người mẹ Vân Kiều,Tiểu đội xe không kính, Huyền thoại một dòng sông.

Hiện tại, chị là Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật thực hành của Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Trên cương vị một nữ quản lý, NSND Thu Hà tích cực phát huy vai trò của đơn vị nghệ thuật biểu diễn, cùng tập thể cán bộ, diễn viên, học viên tham gia dàn dựng, biểu diễn nhiều chương trình văn hóa nghệ thuật phục vụ những ngày lễ kỷ niệm lớn của đất nước, quân đội.

Mới đây, Đại tá, TS, NSND Nguyễn Thị Thu Hà chính là tác giả kịch bản chương trình nghệ thuật "Đất nước trọn niềm vui", chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

×