Đó là nhấn mạnh của ông Đỗ Minh Hải - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội, Phó Trưởng Ban Tổ chức - Kiểm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Hội Nông dân Việt Nam về vai trò của Hội Nông dân trong công tác giám sát chất lượng vật tư nông nghiệp và thực hiện Quyết định 217 của Bộ Chính trị.

Thưa ông, vật tư nông nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sản xuất nông nghiệp. Ông có thể chia sẻ về tầm quan trọng của việc giám sát chất lượng vật tư nông nghiệp và lý do Hội Nông dân đặc biệt quan tâm đến vấn đề này?

Như chúng ta thấy, vật tư nông nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng, là yếu tố đầu vào thiết yếu và có tác động trực tiếp đến năng suất, chất lượng, hiệu quả và tính bền vững của nền sản xuất nông nghiệp.

Việc sử dụng đúng, đủ và an toàn vật tư nông nghiệp giúp tăng giá trị sản phẩm, đảm bảo an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Đồng thời làm tăng giá trị hàng hóa nông sản, mở rộng thị trường, từ đó tăng thu nhập, nâng cao đời sống của người nông dân.

Chính vì vậy, việc giám sát vật tư nông nghiệp là nhiệm vụ quan trọng của Hội Nông dân nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho hội viên nông dân, nâng cao nhận thức, ngăn chặn vật tư giả, kém chất lượng, góp phần xây dựng nền nông nghiệp an toàn, bền vững.

Đặc biệt, đây cũng là một nội dung quan trọng để thực hiện Quyết định 217 của Bộ Chính trị về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội.

Được biết, từ năm 2014, Hội Nông dân Việt Nam đã ký kết chương trình phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để thực hiện giám sát về vật tư nông nghiệp giai đoạn 2014-2020. Hội Nông dân Việt Nam cũng đã tổng kết chương trình phối hợp. Xin ông cho biết, những kết quả nổi bật của chương trình này là gì?

Năm 2014, Hội Nông dân Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công Thương đã ký chương trình phối hợp thực hiện giám sát thực hiện pháp luật về sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp giai đoạn 2014-2020.

Chương trình phối hợp này giúp huy động sức mạnh tổng hợp, tăng hiệu quả giám sát, phát hiện và xử lý vi phạm kịp thời, hoàn thiện chính sách pháp luật, phát huy vai trò của nhân dân trong quản lý, sử dụng vật tư nông nghiệp theo hướng minh bạch, hiệu quả và phù hợp thực tiễn.

Từ thực tiễn triển khai Chương trình phối hợp số 17 này, công tác giám sát thực hiện pháp luật về sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp đã thu được nhiều kết quả nổi bật. Công tác phối hợp giữa các đơn vị rất chặt chẽ, thường xuyên, đồng bộ từ trung ương đến cơ sở, đã giúp cho Hội có nhiều nguồn lực, điều kiện cần thiết để tổ chức tuyên truyền, xây dựng mô hình và tổ chức các cuộc giám sát vật tư nông nghiệp được hiệu quả, thể hiện rõ.

Các tỉnh, thành Hội đã phối hợp tổ chức được 108.240 buổi tuyên truyền với 6.740.148 lượt người tham dự; biên soạn và phát hành 332.054 cuốn tài liệu, 122.064 tờ rơi, áp phích tuyên truyền pháp luật và hướng dẫn công tác giám sát thực hiện pháp luật về sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp đến cán bộ, hội viên, nông dân.

Thông qua tuyên truyền, nhận thức của nông dân, cán bộ Hội, doanh nghiệp và người dân về pháp luật trong sản xuất, kinh doanh, sử dụng vật tư nông nghiệp được nâng cao rõ rệt.

Các ngành đã phối hợp tổ chức 9.995 lớp tập huấn chuyên sâu về giám sát việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực vật tư nông nghiệp cho 864.287 lượt người tham dự.

Đã xây dựng được 201 mô hình điểm về giám sát việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực vật tư nông nghiệp, trong đó có nhiều mô hình tiêu biểu như mô hình sử dụng phân bón hữu cơ, mô hình “3 không” với thuốc bảo vệ thực vật.

Hội Nông dân các cấp đã phối hợp thực hiện nghiên cứu, xem xét được 7.316 văn bản, thành lập 5.598 đoàn giám sát, tham gia 16.100 đoàn tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp, góp phần phát hiện và kiến nghị xử lý nhiều sai phạm.

Các đoàn kiểm tra đã phát hiện sai phạm 2.623 vụ việc, trong đó cấp tỉnh phát hiện 985 vụ việc, đã kiến nghị cơ quan thẩm quyền giải quyết, xử phạt hành chính các trường hợp vi phạm với số tiền gần 3 tỷ đồng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, chắc hẳn vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần khắc phục. Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về những điểm này?

Trước hết, hoạt động giám sát thời gian qua chủ yếu tập trung vào các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp. Tuy nhiên, khâu giám sát việc sử dụng của người dân mà cụ thể là nông dân trực tiếp sử dụng vật tư vẫn còn hạn chế. Việc này rất quan trọng, bởi nếu người dân sử dụng không đúng cách, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật hay hóa chất, sẽ gây ảnh hưởng lớn đến môi trường, sức khỏe cộng đồng và chất lượng nông sản.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp liên ngành giữa các cơ quan ở một số nơi còn thiếu tính thường xuyên, đồng bộ. Khi lực lượng cán bộ Hội Nông dân đi giám sát, nếu không có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn thì rất khó tiếp cận sâu, nhất là với các cơ sở có quy trình sản xuất phức tạp. Đây là một điểm yếu và thiếu.

Năng lực của cán bộ cơ sở trong việc phân tích, đánh giá, đưa ra kết luận giám sát và kiến nghị chính sách còn hạn chế. Việc đào tạo chuyên sâu, bài bản cho lực lượng tham gia giám sát chưa thực sự được chú trọng. Chính vì vậy, khả năng phản biện, đề xuất điều chỉnh chính sách để phù hợp với thực tiễn cũng còn yếu.

Một nội dung rất quan trọng nhưng vẫn chưa được làm tốt, đó là giám sát đối với các cơ quan nhà nước trong việc tiếp thu, chỉnh sửa, bổ sung cơ chế, chính sách sau giám sát. Hiện nay chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế trong việc theo dõi, đôn đốc thực hiện.

Hiện nay, các cấp Hội Nông dân đang thiếu nhiều về nguồn kinh phí, chuyên môn, thiết bị để thực hiện giám sát về vật tư nông nghiệp.

Hội Nông dân Việt Nam có những định hướng, giải pháp gì để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực vật tư nông nghiệp trong thời gian tới, thưa ông?

Thực hiện giám sát, phản biện xã hội luôn được xác định là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng của Hội Nông dân Việt Nam. Do đó, thời gian tới, để tiếp tục thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội, trong đó có giám sát việc thực hiện pháp luật về sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp, Hội Nông dân Việt Nam sẽ ưu tiên tập trung vào các giải pháp sau đây:

Thứ nhất: Tăng cường công tác phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa Hội Nông dân với các bộ, ngành liên quan (Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Sở Nông nghiệp và môi trường, Sở Công Thương) trong tất cả các khâu: trao đổi thông tin, tổ chức thực hiện, kiểm tra, sơ kết, rút kinh nghiệm.

Thứ hai: Tăng cường, đổi mới công tác tuyên truyền, tập huấn cho đội ngũ cán bộ Hội Nông dân làm công tác giám sát, qua đó nâng cao nhận thức, kỹ năng, trách nhiệm cho cán bộ Hội Nông dân.

Thứ ba: Chú trọng xây dựng và nhân rộng các mô hình điểm về sản xuất, kinh doanh, sử dụng vật tư nông nghiệp an toàn, hiệu quả, gắn với bảo vệ môi trường và tiêu thụ sản phẩm.

Thứ tư: Tăng cường kiểm tra chéo nông dân trong sử dụng đúng, đủ vật tư nông nghiệp. Chúng tôi đang xây dựng các mô hình CLB: CLB Nông dân với pháp luật, CLB nông dân với môi trường, CLB nông dân sản xuất kinh doanh giỏi. Qua đó nông dân trao đổi thông tin, cũng như kiểm tra chéo nhau trong sử dụng đúng, đủ vật tư nông nghiệp.

Thứ năm: Nâng cao hiệu quả công tác xử lý vi phạm sau giám sát, đảm bảo các kiến nghị của đoàn giám sát được các cơ quan chức năng xem xét và giải quyết kịp thời, triệt để. Tăng cường theo dõi, giám sát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát, đảm bảo quyền lợi của nông dân được bảo vệ.

Thứ sáu: Các Trung tâm hỗ trợ nông dân của Hội Nông dân tích cực phối hợp với các doanh nghiệp uy tín thực hiện các chương trình phân bón trả chậm, đưa nguồn phân bón chất lượng đến tận tay nông dân.

Với những giải pháp đã đề ra và sự quyết tâm của các cấp Hội Nông dân Việt Nam, chúng tôi tin tưởng rằng công tác giám sát chất lượng vật tư nông nghiệp sẽ ngày càng hiệu quả hơn nữa, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp Việt Nam minh bạch, bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho người nông dân và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

×