Hơn nửa thế kỷ, một người bạn vẫn lưu giữ tư liệu về nhà thơ Xuân Quỳnh

Đó là bà Trần Phúc Mộng Loan – vợ nhà văn quá cố Bùi Đức Ái (Anh Đức). Sau hàng chục năm đất nước chiến tranh, trải qua nhiều dâu bể, bà Loan vẫn giữ gìn rất kỹ 2 kỷ vật về nhà thơ Xuân Quỳnh, gồm 1 tấm ảnh và 1 lá thư do nhà thơ Xuân Quỳnh viết gửi cho bà Loan.

Bà Trần Phúc Mộng Loan (sinh năm 1940) là vợ của nhà văn Bùi Đức Ái (sinh năm 1935, bút danh Anh Đức, tác giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ như: Một truyện chép ở bệnh viện, Hòn Đất, Đứa con của đất…). Bà Trần Phúc Mộng Loan từng hoạt động nhiều năm trong ngành xuất bản sách ở TP.HCM. Trước đây, bà Loan giữ chức vụ Phó Giám đốc Nhà xuất bản Văn Nghệ TP.HCM và hiện nay bà đã nghỉ hưu.

Năm nay bà Loan tròn 82 tuổi, nhưng bà vẫn minh mẫn. Trong tuần qua, khi được biết tại Hà Nội diễn ra đêm thơ, nhạc, kịch "Hoa cúc xanh", nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh nhà thơ Xuân Quỳnh, bà Loan đã hết sức xúc động. Bà Loan cho biết, bà và nhà thơ Xuân Quỳnh đã từng là bạn thân, từ cách đây hơn 60 năm. Hai người từng gắn bó một thời, có rất nhiều kỷ niệm của những tháng năm sống, làm việc tại Hà Nội...

Cũng theo bà Loan, hiện bà đang gìn giữ 2 kỷ vật về nhà thơ Xuân Quỳnh trong suốt hàng chục năm qua. PV báo Dân Việt/Nông thôn Ngày nay đã đến nhà bà tại phường Đa Kao, quận 1, TP.HCM và tận mắt 2 kỷ vật mà bà Loan đang lưu giữ.

Đầu tiên là một tấm ảnh rọi trên giấy, chụp bà Loan và nhà thơ Xuân Quỳnh. Theo bà Loan, thời điểm chụp tấm hình vào khoảng tháng 8/1961. "Lúc đó, Xuân Quỳnh vừa rời Đoàn văn công về làm việc cùng với tôi tại Thư viện tư liệu, thuộc Liên Hiệp các Hội văn học – nghệ thuật ở Hà Nội. Thư viện này do nhạc sĩ Tử Phác lập ra vào thời điểm đó".

Bà kể, trong thời gian 2 người làm việc ở Thư viện tư liệu, nhà thơ Xuân Quỳnh thường dẫn bà Loan đi ăn trưa tại một cửa hàng ăn uống trên Phố Huế. Hai người hay kể cho nhau nghe về gia cảnh của mỗi người. "Tấm ảnh trên chụp tôi và Xuân Quỳnh trong thời điểm đó. Ảnh do ông Văn Phụng chụp tại nhà riêng của ông Phụng. Ông Văn Phụng lúc đó là nhiếp ảnh gia thường hay chụp ảnh cho giới văn nghệ sĩ ở Hà Nội".

Đầu năm 1966, bà Mộng Loan xung phong vào chiến trường miền Nam, khi đó đang rất nóng bỏng. Tại chiến trường miền Nam, bà Loan kết hôn với nhà văn Anh Đức. Trong suốt nhiều năm tháng, với biết bao biến cố do chiến tranh; thế nhưng, bà Loan vẫn giữ kỹ tấm ảnh chụp với nhà thơ Xuân Quỳnh. Dù rằng, tấm ảnh đã ngả màu ố vàng, nhưng chất lượng ảnh còn nguyên, không hề xuống cấp.

Sau khi miền Nam được giải phóng, năm 1976, nhà thơ Xuân Quỳnh có vào TP.HCM và đến thăm vợ chồng nhà văn Bùi Đức Ái (Anh Đức). "Năm đó, Xuân Quỳnh ẳm theo cháu Mí (tức Lưu Quỳnh Thơ), lúc đó hơn 1 tuổi. Bạn bè gặp nhau thật vui, Quỳnh gửi cháu Mí cho tôi trông nom để đi công việc... Tôi còn nhớ, thằng bé tè ra ướt cả nệm… Sau đó, Quỳnh về Hà Nội và gửi lá thư này cho tôi. Lá thư ấy, tôi còn giữ đến tận bây giờ".

Thật vậy, bức thư được nhà thơ Xuân Quỳnh viết tay, gửi bà Loan. Nội dung thư được viết trên 2 mặt của tờ giấy mỏng tang, có ghi chữ "Văn nghệ" ở đầu trang. Lá thư viết tay trải qua hơn 46 năm, vẫn được bà Loan bảo quản nguyên vẹn trong hộc tủ, không chút sứt mẻ, dù giấy bị ố vàng.

Trong thư, nhà thơ Xuân Quỳnh nhắc lại với bà Loan "… nhớ những ngày lâu lắm rồi, có nhau trong cái nhà hầm thư viện. Khi đó chúng mình còn trẻ, nhiều mơ mộng viển vông…". 

Cuối thư, nhà thơ Xuân Quỳnh còn viết 2 câu thơ tặng vợ chồng nhà văn Bùi Đức Ái (Anh Đức) – Trần Phúc Mộng Loan: "Khi mưa thì núi lẩn đi/ Đến khi nắng ấm núi thì hiện lên".