Kết quả bầu cử giữa kỳ có thể xoay chuyển nước Mỹ như thế nào?

1. Có thể đến lượt đảng Cộng hòa điều tra đảng Dân chủ

Kiểm soát được Quốc hội có nghĩa là có quyền khởi động các cuộc điều tra. Trong 2 năm qua, đảng Dân chủ đã hạn chế số lượng các cuộc điều tra nhắm vào Nhà Trắng và chính quyền Biden khi họ biến cuộc tấn công vào Điện Capitol của Mỹ vào ngày 6/1/2021 trở thành trọng tâm chính.

Đảng Dân chủ đã thẩm vấn hàng trăm người và tổ chức hàng loạt các buổi điều trần về những gì đã xảy ra vào ngày hôm đó, nhằm tìm hiểu xem chính quyền Trump khi đó đã biết trước những gì và phản ứng ra sao. Họ dự kiến sẽ công bố một báo cáo trước cuối năm nay.

Nhưng tất cả điều này dường như sắp thay đổi. Đảng Cộng hòa, những người được dự đoán sẽ giành được quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ, cho biết họ sẽ đóng cuộc điều tra về sự kiện xảy ra vào ngày 6/1 và mở phiên điều trần về mối quan hệ kinh doanh của con trai đương kim Tổng thống Joe Biden - Hunter với Trung Quốc.

Đảng Cộng hòa cũng muốn kiểm tra các chính sách nhập cư của chính quyền Biden, việc Mỹ rút khỏi Afghanistan và nguồn gốc của đại dịch Covid-19.

Nếu đảng Cộng hòa cũng nắm quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ thì quá trình phê chuẩn những người mà Tổng thống Biden lựa chọn để điều hành các tòa án liên bang và các cơ quan chính phủ chủ chốt sẽ đi vào bế tắc.

Bầu cử giữa kỳ thường được coi là một "cuộc trưng cầu dân ý" về cách điều hành đất nước của đương kim tổng thống Mỹ trong 2 năm đầu nhiệm kỳ, trong đó đảng cầm quyền thường bị đánh bại.

Mức độ ủng hộ đối với ông Biden đã rất thấp trong hơn một năm qua. Ngoài ra, lạm phát cao và những lo ngại về suy thoái kinh tế xuất hiện trong giai đoạn cuối cùng của chiến dịch vận động bầu cử giữa nhiệm kỳ đã khiến đảng Dân chủ gặp nhiều khó khăn để giữ quyền kiểm soát cả hai viện của Quốc hội (Hạ viện và Thượng viên).

Trong hai năm đầu tiên làm tổng thống, ông Biden đã thúc đẩy thông qua các luật mới về biến đổi khí hậu, kiểm soát súng đạn, trẻ em nghèo và đầu tư cơ sở hạ tầng nhờ đảng Dân chủ chiếm ưu thế (không quá cách biệt với đảng Cộng hòa) trong Quốc hội.

Tuy nhiên, nếu đảng Cộng hòa giành được quyền kiểm soát một trong 2 viện, họ sẽ có quyền ngăn chặn các dự luật của đảng Dân chủ được Quốc hội thông qua và cuối cùng, các dự luật sẽ rơi vào bế tắc.

Một kết quả tồi tệ cho phe Dân chủ sẽ nhanh chóng được coi là dấu hiệu cho thấy chính phủ Biden tiếp tục suy yếu. Và từ đó, ông Biden sẽ đối mặt với khả năng phải từ bỏ cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024, nhường cơ hội cho một đảng viên Dân chủ khác tiềm năng hơn.

4. Khả năng ông Trump tái tranh cử

Không giống như các cựu tổng thống gặp thất bại trong nỗ lực tái tranh cử gần đây, ông Trump đã không rời bỏ sân khấu chính trị một cách lặng lẽ.

Ông dường như vẫn nuôi hy vọng trở lại Nhà Trắng vào năm 2024 - và cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ có thể tăng hoặc làm tan vỡ hy vọng đó của ông. Hàng chục ứng cử viên ủng hộ ông Trump đang tranh cử trong các cuộc đua giành ghế Hạ viện, Thượng viện hoặc thống đốc bang trên khắp nước Mỹ.

Cựu Tổng thống đã hết lòng kêu gọi ủng hộ cho một số ứng cử viên Thượng viện, như cựu cầu thủ bóng bầu dục Herschel Walker ở Georgia, bác sĩ Mehmet Oz ở Pennsylvania và tác giả dân túy JD Vance ở Ohio...

Nếu họ thắng, điều đó có thể chứng minh rằng bản năng chính trị của ông Trump rất nhạy bén - và thương hiệu chính trị bảo thủ của ông có sức hấp dẫn quốc gia.

Nhưng nếu họ thua, cựu tổng thống có thể sẽ là người gánh trách nhiệm. Một kết quả như vậy sẽ thúc đẩy hy vọng của các đối thủ của ông Trump trong đảng Cộng hòa. Cả Thống đốc Florida Ron DeSantis và Thống đốc Texas Greg Abbott đều chuẩn bị tái tranh cử ghế thống đốc bang vào tháng 11 và có thể sử dụng kết quả bầu cử (nếu họ thắng) làm bàn đạp cho chiến dịch của chính họ nhằm vượt mặt ông Trump để giành được đề cử của Đảng Cộng hòa, tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.