“Kho báu” mộ cổ hé lộ những bí ẩn Tây Tạng

Tây Tạng là điểm đến cuốn hút khách du lịch, đặc biệt là với các hành trình tâm linh bao gồm cả tới các địa điểm khảo cổ - nơi hé lộ những bí ẩn thú vị về lịch sử và con người của vùng đất được ví như "Nóc nhà thế giới" này. (Ảnh: nomadictibet)

"Kho báu" trong mộ cổ thời Văn Thành Công chúa - Tùng Tán Cán Bố

Hàng nghìn năm trước vào năm 641 sau Công nguyên trên cao nguyên Thanh Tạng, Vua Đường Huyền Tông (Đường Minh Hoàng) đã gả cháu gái là Văn Thành Công chúa (Princess Wencheng) cho Tùng Tán Cán Bố (Songtsen Gampo).

Tùng Tán Cán Bố là vị Vua thứ 33 của người Tạng tại thung lũng Yarlung. Ông đã thống nhất các bộ tộc người Tạng và trở thành Tán Phổ đầu tiên của Đế quốc Thổ Phồn (Tubo Kingdom, 633-842).

Các nhà khảo cổ làm việc tại di chỉ Qiere - 1 trong 4 địa điểm khảo cổ được cho là tiêu biểu nhất, có tầm quan trọng đối với lịch sử và con người Tây Tạng.. (Ảnh: NCHA)

Hôn lễ này khi đó được cho là nhằm góp phần giúp triều đại nhà Đường (giai đoạn 618-907) tạo dựng mối quan hệ hài hòa và phát triển giao lưu văn hóa giữa vùng Trung Nguyên (Central Plains - khu vực trung và hạ lưu Hoàng Hà) với Cao nguyên Thanh Tạng (Qinghai-Xizang).

Còn theo nghiên cứu của các nhà cổ sinh vật học và khảo cổ Trung Quốc trong những năm gần đây, giao lưu văn hóa giữa 2 khu vực trên có thể bắt nguồn từ thời kỳ Đồ Đá Cũ. 

Bằng chứng cụ thể là: Trong số 4 địa điểm khảo cổ quan trọng liên quan đến Tây Tạng, vừa được Cục Quản lý Di sản Văn hóa Quốc gia Trung Quốc (NCHA) cùng các bên liên quan của Khu Tự trị Tây Tạng công bố kết quả nghiên cứu mới nhất hôm 13/1, có 2 địa điểm phát hiện "kho báu" từ các ngôi mộ cổ, qua đó hé lộ nhiều điều thú vị.

Đôi khuyên tai bằng Vàng trong "kho báu" được khai quật từ mộ cổ tại địa điểm khảo cổ Damxung, Tây Tạng. (Ảnh: NCHA)

Địa điểm khảo cổ nghĩa trang Damxung ở huyện Damxung, Tây Tạng có nhiều cổ vật liên quan đến giai đoạn cuộc hôn nhân giữa Văn Thành Công chúa với Tùng Tán Cán Bố.

Nghĩa trang Damxung có niên đại từ thế kỷ 7 đến thế kỷ 9 trong thời kỳ Đế quốc Thổ Phồn. Tại đây các nhà khảo cổ đã phát hiện 52 mộ cổ, bao gồm cả mộ đá và mộ hầm đất. 

"Kho báu" hé lộ từ đây gồm: Những mảnh đá Go đen và trắng được khai quật cùng các mảnh đồ sơn mài, hàng dệt và nhiều di vật bằng Vàng, Bạc. Các di vật, theo đánh giá của các chuyên gia, chứng tỏ mối liên hệ văn hóa chặt chẽ giữa Tây Tạng với vùng Trung Nguyên. Đồng thời cũng là bằng chứng quan trọng về sự giao lưu và hội nhập giữa các dân tộc khác nhau.

"Kho báu" trong mộ cổ thời Đồ Đá Mới

Địa điểm khảo cổ Gebusailu ở huyện Zanda, là nơi cho thấy có nền văn hóa tương đổi độc lập trong giai đoạn chuyển tiếp từ thời kỳ Đồ Đá Mới sang đầu thời kỳ Kim Loại ở Tây Tạng.

Bằng chứng là các nghĩa trang từ giai đoạn đầu của khu vực này chủ yếu là mộ cổ bằng đá, có niên đại từ khoảng 3.000 - 3.600 năm trước, có những di vật phản ánh đặc điểm kinh tế của nghề chăn nuôi và săn bắn. Điều khá thú vị là những mộ cổ này rất giống các mộ cổ cùng thời ở Khu tự trị Tân Cương, phía tây bắc Trung Quốc.

Địa điểm khảo cổ Gebusailu ở huyện Zanda, tỉnh Ngari, Tây Tạng với "kho báu" đồ đồng hé lộ điều thú vị về kỹ thuật luyện kim. (Ảnh: m.tibet.cn)

"Kho báu" đồ đồng khai quật được từ các nghĩa trang giai đoạn đầu cho thấy đặc điểm của kỹ thuật luyện kim phương Tây, nên có thể coi là sản phẩm nhập khẩu. Qua các di tích có thể thấy người Cổ đại ở Tây Tạng đã giao tiếp rộng rãi với các vùng khác từ rất lâu đời…