Làm gì khi thưởng Tết Nguyên đán âm lịch năm 2023 chỉ 100 nghìn đồng?

"Thôi đừng nhắc tới thưởng Tết nữa"

Lời cảm thán, nghe rất buồn của anh Nguyễn Văn Nam cũng là lời cảm thán chung của hàng nghìn lao động phía Nam đang rơi vào tình cảnh bị mất việc, giảm giờ làm.

Anh Nam năm nay đã 35 tuổi (Thanh Hóa) là công nhân tại khu công nghiệp Sóng Thần (Bình Dương) vừa thở dài vừa lóc cóc đi nhặt mớ rau muống luộc để nấu cơm. Bữa cơm tối của gia đình chỉ vỏn vẹn có 1 bó rau muống, 2 bìa đậu và 1 đĩa thịt kho nhỏ cho 2 cô con gái bé. Từ lúc giãn việc, anh ở nhà nấu cơm cho cả vợ chồng hàng xóm ăn cùng, vừa san sẻ chi phí vừa hỗ trợ người hàng xóm cùng quê cũng vừa mất việc đang xin chạy xe ôm. 

Anh Nam cho biết, vợ chồng anh cùng làm cho công ty may , trước đây thu nhập tháng  cũng được hơn 10 triệu đồng/1 người nhưng từ 3 tháng nay công ty khó khăn, đơn hàng giảm nên việc làm ít đi.

Tháng 11 vừa rồi, vợ chồng tôi bị giảm giờ làm, giảm lương chỉ còn 6 triệu đồng/1 người/1 tháng. 12 triệu đồng không đủ nuôi 4 miệng ăn, và đóng tiền học hành, tiền nhà trọ, chi tiêu thường ngày. Bởi vậy anh Nam và vợ đang tính bỏ việc về quê luôn.

"Về quê thì không phải thuê nhà cửa nhưng không có vốn, về giờ cũng không biết làm gì, nghe anh em nói ở quê giờ việc cũng khó khăn lắm, công ty cũng giảm lương, giảm việc, chỉ chăm chăm để sa thải công nhân thôi", anh Nam nói.

Về không đành mà ở thì khốn khổ, giờ chỉ còn cách thắt lưng buộc bụng cố chờ đợi từng ngày xem tới năm 2023 có khá giả hơn không.

Chia sẻ về câu chuyện thưởng Tết, anh Nam kể, bạn anh có công ty thưởng cả chục triệu đồng, nhưng cũng có người làm công ty khác chỉ thưởng cho có 400-500 nghìn đồng. Bên công ty anh nghe nói chắc cũng chỉ thưởng 1 triệu đồng.

"Dù có cũng như không nhưng có chút thì vẫn đỡ tủi thân. Nhìn lên không bằng ai nhưng nhìn xuống thì may mình vẫn chưa bị mất việc. Mất việc là chết đói luôn ấy", anh Nam nói.

Nhưng trường hợp như anh Nam chưa phải là trường hợp bi đát nhất. Nhiều công nhân đã bị công ty cho nghỉ Tết từ cách đây cả tháng.

Chị Nguyễn Văn Linh (Quốc Oai, Hà Nội) làm cho doanh nghiệp mây tre đan. Lương tháng bình quân của chị chỉ khoảng 6 triệu đồng. Năm nào công ty cũng thưởng Tết cho có. Năm được 2-3 triệu đồng, năm thì 1-2 triệu đồng. Năm nay công ty khó khăn nói thưởng Tết chắc chỉ là một phần quà với 100-200 nghìn đồng.

"Nghĩ ai cũng đi làm, Tết ai cũng có chút thưởng Tết, mình thưởng Tết không đủ mua nỗi manh áo ấm cho con. Nghĩ tới thôi cũng thấy buồn", chị Linh nói.

Thưởng Tết cao hay thấp, quan trọng vẫn là sự quan tâm của công ty

Trao đổi với PV Báo Dân Việt, ông Lê Đình Quảng - Phó trưởng Ban chính sách pháp luật của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam cho rằng mỗi độ năm hết tết đến là người lao động lại mong chờ hy vọng có thưởng Tết. Vì vậy, từ lâu thưởng Tết đã đi vào tâm trí của người lao động như là sự động viên giúp họ cố gắng hơn trong công việc cảm thấy vui vẻ hơn trong những ngày Tết đến xuân về.  

Tuy vậy, thực tế thì bên cạnh một số doanh nghiệp có thưởng tết cao thì một số doanh nghiệp cũng có mức thưởng Tết 1 tháng tiền lương hoặc không có thưởng Tết.

Ông Quảng cũng cho rằng thưởng tết phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, sự đóng góp của người lao động. Vì thế, thưởng bao nhiêu, thưởng thế nào là tùy thuộc vào sự quan tâm của doanh nghiệp với người lao động và sự thương thảo của đôi bên.

"Tuy vậy, tôi cho rằng doanh nghiệp cũng không nên vì thế mà thưởng cho có hay thưởng kiểu đối phó với người lao động. Bởi vì lao động là tài sản của doanh nghiệp. Nếu lao doanh nghiệp không chăm lo tốt cho họ thì họ sẽ không gắn bó, không nỗ lực làm việc. Như vậy, doanh nghiệp muốn phát triển cũng khó", ông Quãng nói.

Ông Quãng cũng rất chia sẻ với một số người lao động đang gặp khó khăn vì mất việc, giãn việc, giảm thu nhập và không có thưởng Tết. Ông cho biết, hiện Tổng liên đoàn Lao động đang kết nối và tổ chức nhiều hoạt động chăm lo cho người lao động gặp khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán năm 2023.

"Thưởng Tết là tục lệ đẹp, thưởng thế nào để người thưởng cũng tự hào mà người nhận cũng vui vẻ. Đừng nên thưởng Tết kiểu cho có, bởi 100-200 nghìn đồng giờ đã không đủ mua nổi tấm áo mới, một giỏ quà Tết đâu", ông Quảng nói.