Bản người Mông không còn hôn nhân cận huyết thống, bắt vợ, tảo hôn...nhờ đạo tin lành

Bản Mông ngày càng tiến bộ, văn minh

Một ngày cuối tháng 6, theo chân anh Vũ Văn Nguyên, cán bộ văn hóa xã Bảo Hà chúng tôi ngược ngàn lên bản Khoai 1- bản có nhiều đồng bào dân tộc Mông theo đạo Tin lành nhất của xã vùng cao Tây Bắc này.

Thành lập từ 2005, sau 16 năm hoạt động, Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành bản Khoai 1 có 79 tín đồ, với 100% là người đồng bào dân tộc Mông.

Để gặp được Sùng Seo Thề, Trưởng nhóm sinh hoạt đạo Tin lành bản Khoai 1, anh Nguyên gọi điện thoại thì được biết, Thề đang đi gặt đổi công cho một gia đình trong bản, vậy là chúng tôi tiếp tục băng rừng, vượt suối tìm lên nương.

10 giờ sáng, những tán cây rừng không làm vơi bớt cái nắng oi ả, dừng chân ở bờ ruộng, anh Nguyên "hú" một tiếng to gọi Thề. 

Từ dưới nương bước lên, mặt mũi nhễ nhại mồ hôi, Thề bảo: "Hôm nay em đi gặt trả công cho một hộ trong bản. Để tránh cái nắng như thiêu như đốt, cả mấy gia đình thức dậy từ sớm để lên nương".

Chúng tôi được Thề dẫn lên một lán nương nhỏ ở gần đó, rồi anh đánh tiếng cho mấy người đang gặt lúa cùng lên lán nghỉ ngơi, trò chuyện.

Anh Nguyên cho biết, Khoai 1 là bản khó khăn và gần như xa nhất của xã Bảo Hà, với 100% là đồng bào dân tộc Mông. Trong đó, một số hộ từ huyện Si Ma Cai, huyện Bắc Hà di cư về đây quần tụ, sinh sống.

"Cuộc sống của đồng bào nơi đây quanh năm gắn bó với núi rừng, nương rẫy, cả bản có mấy chục nóc nhà sống rất đoàn kết, yêu thương, quý mến nhau", Thề nói và cho biết cũng chính mình là người đưa đạo Tin lành về bản Khoai 1.

Năm 2005, thông qua một số người bạn là tín đồ theo đạo Tin lành Thề biết đến tôn giáo này. Đạo Tin lành đã làm thay đổi cách sống, hướng con người sống văn minh, bỏ bớt những hủ tục lạc hậu hơn so với niềm tin trước.

"Gia đình mình theo đạo Tin lành đầu tiên trong bản, mới đầu hàng xóm thấy người ta cũng hỏi thì mình chia sẻ với họ về đạo Tin lành, về niềm tin như vậy. Đầu tiên chính quyền địa phương cũng không cho phép tụ tập, dần dần khi đủ số lượng để thành lập một điểm nhóm, sau đó được điểm nhóm phép hoạt động", Thề cho biết.

Theo đó, hoạt động của Nhóm sinh hoạt Tin lành bản Khoai 1 là cầu nguyện một buổi chính vào ngày Chủ nhật hàng tuần (tùy theo từng hội thánh). Các tín đồ cầu nguyện từ 7 giờ đến 9 giờ sáng. Có lúc theo mùa, vào mùa đông sẽ muộn hơn, diễn ra từ 8 giờ đến 10 giờ sáng.

"Ngoài ra, các tín đồ cũng sẽ cầu nguyện vào tối thứ 5 hàng tuần từ 19 giờ đến 20 giờ, nội dung đều là cầu nguyện, hát thánh ca, đặc biệt là thờ phượng- đây là cách để mình tôn thờ chúa, hay còn có thể nói là cách chúng ta đáp lại sự săn sóc của ngài dành cho chúng ta...', anh Thề cho hay.

"Đạo Tin lành sẽ không có tượng để thờ mà chỉ có thánh giá. Chiếc thánh giá này cũng không phải để thờ mà chỉ để hiểu đó là thập tự giá chúa đã gánh thay tội lỗi cho chúng ta. Ngoài ra, đạo Tin lành có một số bức ảnh về chúa nhưng chỉ là để cho mình biết chứ không phải để thờ", Thề chia sẻ.

Thề cho biết, trong 1 năm, đạo Tin lành sẽ có 2 ngày lễ lớn, đó là lễ giáng sinh diễn ra vào đêm ngày 24/12 (hoặc ngày 25/12 tùy theo từng Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành) và lễ thương khó phục sinh- nghĩa là kỷ niệm ngày chúa đóng đinh trên thập tự (sau 3 ngày chúa sống lại từ cõi chết gọi là lễ phục sinh). 

Đối với các tin đồ là thiếu nhi, vào tối thứ 7 hàng tuần có thể tập nhạc trước cho ngày hôm sau hành lễ. Bên cạnh đó, cũng có những cuốn sách về thiếu nhi để dạy cho họ biết về những câu chuyện trong kinh thánh.

Hiện nay, để cầu nguyện hàng tuần, Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành vẫn đang phải mượn nhà của 1 hộ dân.

Từ bỏ những hủ tục lạc hậu- hướng đến sống văn minh, sống theo pháp luật

Theo chia sẻ của anh Nguyên, được thành lập từ năm 2005, sau hơn 16 năm hoạt động, Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành bản Khoai 1 đã góp phần rất lớn vào xây dựng đời sống văn hóa, tôn giáo ở xã Bảo Hà, đồng bào đã từ bỏ những hủ tục lạc hậu so với trước đây.

Minh chứng cho sự thay đổi đó, theo lời kể của Thề, chính anh trai ruột của anh cũng là "nạn nhân" của hủ tục hôn nhân cận huyết thống. "Anh trai mình lấy con gái của dì ruột, nhưng sự việc này đã cách đây vài chục năm", Thề nói.

"Hiện, ở bản Khoai 1 đã không còn xuất hiện tình trạng hôn nhân cận huyết thống, từ lúc tôn giáo này xuất hiện đã làm thay đổi nhận thức của họ. Tức là tín đồ- họ đã hiểu biết hơn về pháp luật, tôn giáo đã dạy cho mình không được quan hệ hôn nhân cận huyết thống, phải dựa dựa vào nghiên cứu khoa học", Thề nói.

Ma Seo Của (31 tuổi), tín đồ Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành bản Khoai 1 chia sẻ, từ khi là 1 tín đồ của đạo Tin lành, tôi đã có những nhận thức tích cực hơn về cuộc sống, hiểu biết hơn về pháp luật.

"Hồi mười tám, đôi mươi tôi cùng đám bạn đi bắt vợ, hễ cứ thấy gia đình nhà nào có con gái xinh, mình đem lòng thích là có thể đi bắt về. Nhưng bây giờ ở bản đã không còn hủ tục đó nữa, đồng bào mình đã nhận thức tốt hơn từ khi là một tín đồ của đạo Tin lành", Của nói.

Vàng Seo Phềnh (32 tuổi), quê gốc ở xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà, bố mẹ đẻ anh cũng là tín đồ theo đạo tin lành từ năm 1990, từ khi chuyển về ở rể ở bản Khoai 1 và được tham gia sinh hoạt ở Nhóm sinh hoạt, anh cũng đã có những cách nhìn về cuộc sống tích cực hơn.

"Ngày trước, mình uống rượu triền miền, không kể ngày lẫn đêm, uống say rồi còn đánh vợ, chửi con. Nhưng từ khi được tham gia sinh hoạt trong Nhóm sinh hoạt thì đã có những thay đổi tích cực về suy nghĩ, nhận thức của bản thân. Đặc biệt, tôn giáo này không cho phép uống rượu, chỉ những ngày lễ, tết, giỗ chạp thì giao lưu với nhau chứ không uống nhiều như trước nữa", Phềnh nói.

Là Thị Sáo (18 tuổi), năm 2017 lấy chống ở bản Khoai 1, chồng của Sáo cũng là tín đồ của đạo Tin lành đang sinh hoạt trong Nhóm sinh hoạt đạo Tin lành của bản. Trước đây, Sáo không theo đạo Tin lành, nhưng từ khi lấy chồng, cô cũng tham gia sinh hoạt trong Nhóm sinh hoạt, và dần trở thành tín đồ của tôn giáo này.

"Tôn giáo này rất tốt, hướng con người đến sống tích cực hơn. Cuối tuần, mọi người gặp gỡ nhau, cũng nhau cầu nguyện, hát thánh ca, chia sẻ giúp đỡ nhau trong cuộc sống", Sáo cho hay.