Lở núi ở cửa ngõ Quy Nhơn: 'Bức bối' âm ỉ, đe dọa cả tính mạng... nhưng chưa tháo gỡ

Dừng dự án khoét núi tạc phù điêu vì không khả thi

Vụ sạt lở núi Bà Hỏa phía mặt đường Nguyễn Tất Thành cửa ngõ dẫn vào TP.Quy Nhơn (hôm 25/10) đã làm 3 người đi trên 2 xe máy bị thương, trong đó 1 người bị thương nặng.

Khu vực này từng được Bình Định đề xuất thực hiện dự án khoét núi, tạc phù điêu "Lạc Long Quân - Âu Cơ", với mức đầu tư hơn 86 tỷ đồng nhưng không thành hiện thực.

Công trình có chiều dài 80m, cao 36m, diện tích khoảng 25.000m2, được phát thảo tạc thẳng vào vách núi Bà Hỏa, đoạn giao nhau giữa đường Võ Nguyên Giáp - Đống Đa - Nguyễn Tất Thành.

Bức phù điêu được tạc thành 3 lớp, khắc họa hình tượng Lạc Long Quân - Âu Cơ, 18 vị vua Hùng và các nhân vật đại diện cho 54 dân tộc Việt Nam (mỗi dân tộc khắc họa 1 nam và 1 nữ); tổng cộng có 128 nhân vật, hình tượng…

Phương án thực hiện là cắt, đục sâu vào vách núi Bà Hỏa hình cánh cung từ 10-25m, để tạc thẳng phù điêu vào vách núi tự nhiên.

Thời gian thực hiện công trình từ năm 2020-2022 và dự kiến tổng mức đầu tư hơn 86 tỷ đồng.

Bình Định cũng đã tổ chức gặp mặt để lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của 6 cựu lãnh đạo địa phương này về bức phù điêu này.

Tuy nhiên, các bậc lãnh đạo "tiền bối" đã thẳng thắn chỉ ra nhiều bất cập của công trình, đặt ra nhiều mối lo ngại về ý tưởng chủ đề, kinh phí, bối cảnh xây dựng phù điêu. Trong đó, nguy cơ sạt lở, hư hỏng công trình được đề cập bởi đá không đủ tiêu chuẩn?

Ngoài ra, các chuyên gia, người dân cũng lên tiếng mạnh mẽ phản đối dự án vì không khả thi.

Bởi, khối đá ở núi Bà Hỏa đã gặp nhiều biến cố như: Đào, xẻ, nổ bom để phá dỡ làm các công trình giao thông, đường sá… nên bị rạn nứt, chấn động, núi có nhiều mạch nước ngầm sẽ hủy hoại công trình phù điêu.

Ngoài ra, núi Bà Hỏa có hệ đá điệp trắng thấm nước, không có tính liên kết cao, vì vậy không nên làm công trình chục tỷ đồng như thế, sẽ gây lãng phí.

Tháng 9/2019, sau nhiều ý kiến trái chiều, phản ứng kịch liệt từ dư luận người dân và giới chuyên môn về bức phù điêu 86 tỷ đồng tạc thẳng vào núi Bà Hỏa, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Định đã đi đến thống nhất tạm dừng triển khai việc đục núi làm phù điêu.

Nhà nghèo "chỏng chơ" trên vách núi

Có một sự thật bất ngờ nhưng đầy cám cảnh tồn tại hàng chục năm qua, giữa phố biển Quy Nhơn phồn thịnh lại có hàng trăm ngôi nhà "mọc" chênh vênh ở núi Bà Hỏa rất nghèo nàn, lạc hậu.

Hàng trăm hộ dân mong mỏi được "giải cứu" khỏi sự nghèo nàn và nguy hiểm khi "tá túc" trên núi.

Họ đều là những người lao động nghèo, căn nhà xiêu vẹo nằm trên các triền núi trong nội thành Quy Nhơn, đối diện với nguy cơ sạt lở, đá đè mỗi khi đến mùa mưa bão.

Nằm sâu trong nhiều con hẻm nhỏ ngoằn ngoèo dựng đứng trên triền núi Bà Hỏa, các "tổ ấm" được xây tạm bợ chỉ chừng 5m2, là nơi sinh sống của nhiều thế hệ trong gia đình.

Hàng chục năm qua, họ đành phải bỏ nhà để "chạy" bão nhưng đến nay vẫn chưa có lời giải cho bài toán di dời, xóa bỏ cảnh nguy hiểm cho người dân.

Thực tế, trên triền núi Bà Hỏa cũng đã xảy ra nhiều vụ sạt lở, khiến nhiều căn nhà bị sập, không ít người thương vong, rất đáng được lưu tâm.

Một bức xúc khác xảy ra tại núi Bà Hỏa nhiều năm liền, khi chính quyền cho phép doanh nghiệp khai thác đất phục vụ các dự án trên địa bàn, khiến núi Bà Hỏa "biến dạng".

Tình trạng "khoét núi" lấy đất đã gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường, xáo trộn đời sống sinh hoạt người dân. Nhiều vụ xung đột giữa người dân địa phương và đơn vị khai thác đất từng xảy ra, trở thành "điểm nóng" gây bất bình trong dư luận.

Đặc biệt, sau nhiều năm thi công, dự án nằm sát núi Bà Hỏa, Khu đô thị - Du lịch - Văn hóa - Thể thao hồ Phú Hoà vẫn đang còn dang dở, tiến độ chậm chạp, đi ngược với sự kỳ vọng của người dân.

Để giải quyết tình huống cấp bách sạt lở xảy ra tại núi Bà Hỏa, Chủ tịch UBND TP.Quy Nhơn Ngô Hoàng Nam cho biết, sẽ mời các đơn vị liên quan về mặt kỹ thuật khảo sát, đánh giá lại toàn cảnh mức độ nguy hiểm còn có thể xảy ra để đảm bảo an toàn của người dân khi tham gia giao thông.