Ngành ẩm thực Mỹ lao đao vì thuế và lạm phát

Theo khảo sát mới của công ty phần mềm quản lý nhà hàng Toast, gần một nửa chủ nhà hàng ở Mỹ cho biết họ dự định tăng giá nếu thuế, chi phí lao động và lạm phát tiếp tục leo thang. Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia Mỹ ước tính để giữ biên lợi nhuận ở mức 5%, một nhà hàng trung bình sẽ phải tăng giá món ăn và đồ uống khoảng 30,3%. Tuy nhiên, mức tăng này có thể khiến lượng khách giảm đáng kể.

Đối với nhiều người dân Mỹ, những món quen thuộc như burger, burrito hay cà phê vốn đã đắt đỏ, giờ càng trở nên xa xỉ. Theo hệ thống theo dõi giá thực đơn tháng 8 của Toast, chỉ có hai mặt hàng là cánh gà và bia tăng giá chậm hơn mức lạm phát toàn quốc 2,9%. Giá thực phẩm tại Mỹ hiện ở mức cao nhất kể từ tháng 8/2022, trong khi lạm phát đã vượt xa mục tiêu 2% mà Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đặt ra.

Các chuyên gia kinh tế nhận định làn sóng tăng giá này có liên hệ trực tiếp đến chiến lược thuế quan của ông Donald Trump. Theo phân tích của Ernie Tedesch, chuyên gia tại Đại học Yale, chính sách thuế mà ông Trump áp lên hàng hóa nhập khẩu khiến giá tiêu dùng tại Mỹ tăng 2,3%, tương đương việc mỗi hộ gia đình phải chi thêm khoảng 3.800 USD trong năm nay.

Cuối tuần trước, ông Trump tiếp tục tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung 100% với toàn bộ hàng hóa từ Trung Quốc. Nếu kế hoạch này được thực hiện, giá hàng hóa trong nước có thể tăng mạnh hơn nữa. Dù các mặt hàng chịu ảnh hưởng trực tiếp gồm quần áo, thiết bị điện tử, song danh mục này cũng bao gồm nhiều sản phẩm thực phẩm như cá, đồ ăn nhẹ, gia vị – những nguyên liệu không thể thiếu trong ngành ẩm thực.

John Lash, lãnh đạo cấp cao của nền tảng chuỗi cung ứng e2open, nhận định: “Thuế quan có thể được ban hành chỉ bằng một chữ ký, nhưng phải mất nhiều năm mới có thể thiết lập lại chuỗi cung ứng toàn cầu. Hệ quả cuối cùng là giá hàng hóa tiêu dùng sẽ tiếp tục leo thang".

Với ngành nhà hàng, vốn sống nhờ biên lợi nhuận mỏng, việc giá nguyên liệu tăng liên tục đang đẩy họ đến gần khủng hoảng. Không chỉ thực phẩm đắt đỏ, chi phí thuê mặt bằng, điện nước và nhân công cũng tăng mạnh. Cùng lúc đó, người tiêu dùng Mỹ thắt chặt chi tiêu, hạn chế ăn ngoài và chỉ chọn quán có khuyến mãi.

Trong tuyên bố tháng 8, bà Michelle Korsmo – lãnh đạo Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia cho biết các nhà hàng không muốn tăng giá vì sợ mất khách, nhưng họ “không còn lựa chọn nào khác” nếu muốn duy trì hoạt động. Bà nói, việc tăng giá không chỉ là vấn đề lợi nhuận mà còn liên quan đến khả năng tồn tại của hàng trăm nghìn cơ sở kinh doanh nhỏ trên khắp nước Mỹ.

Thực tế, nhiều chủ nhà hàng tại New York, California hay Texas đang thử nghiệm các mô hình cắt giảm chi phí. Một số giảm giờ mở cửa, tinh giản thực đơn hoặc chuyển sang sử dụng nguyên liệu rẻ hơn. Tuy nhiên, những giải pháp này chỉ giúp duy trì tạm thời. “Khi chi phí đầu vào tăng nhanh hơn doanh thu, mọi nỗ lực tiết kiệm đều vô nghĩa”, một chủ nhà hàng ở Manhattan chia sẻ với tờ Business Insider.

Người tiêu dùng Mỹ cũng cảm nhận rõ tác động của lạm phát. Một chiếc burger trung bình ở New York hiện có giá khoảng 14 USD, cao hơn 25% so với năm 2021. Cà phê cold brew, món uống phổ biến ở các đô thị lớn, cũng tăng giá gần 20%. Bình luận viên Katherine Tangalakis-Lippert của Business Insider nhận xét: “Nếu bạn thấy chiếc burger 14 USD là đắt, thì hãy tranh thủ ăn khi còn có thể, vì sắp tới đó có thể là món rẻ nhất trong thực đơn".

Lạm phát cao kéo dài khiến thói quen ăn uống của người Mỹ thay đổi. Nhiều người chọn nấu ăn tại nhà, săn hàng giảm giá hoặc chuyển sang các món rẻ hơn như cánh gà, bia – hai mặt hàng hiếm hoi tăng giá chậm hơn mức trung bình. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo xu hướng này nếu kéo dài sẽ làm giảm doanh thu toàn ngành, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm.

Theo các phân tích gần đây, chính sách thuế của ông Trump có thể giúp bảo vệ sản xuất trong nước nhưng lại khiến hàng tiêu dùng tăng giá, tạo thêm gánh nặng cho người dân và doanh nghiệp. Với ngành nhà hàng, nơi chi phí nguyên liệu, nhân công và niềm tin khách hàng đều đóng vai trò then chốt đây có thể là một “đòn kép” khó gượng dậy.

Dù vậy, giới kinh tế cho rằng thị trường Mỹ vẫn còn cơ hội phục hồi nếu chính phủ sớm có biện pháp kiểm soát giá cả và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ. Bởi lẽ, bữa ăn ngoài gia đình không chỉ là thói quen, mà còn là nét văn hóa lâu đời của người Mỹ – một biểu tượng của sự kết nối, giao lưu và sáng tạo trong đời sống hiện đại.

×