Người dân làm nhà vượt quá sang phần đất trồng cây lâu năm: Khắc phục xong liệu nhà có bị phá dỡ?

Câu hỏi:

Gia đình ông Hoàng Ngọc Cương (TP.Thái Nguyên) có hơn 400m2 đất, trong đó có 100m2 là đất ở, 300m2 là đất trồng cây lâu năm. Năm 2025, do nhu cầu ở của gia đình có nhiều người nên ông đã làm nhà có diện tích 130m2 vượt quá ra phần đất trồng cây lâu hơn 30m2. Ông Cương hỏi nếu gia đình ông nộp phạt vi phạm hành chính thì ngôi nhà có bị phá dỡ không?

Trả lời:

Luật sư Ma Văn Giang (Văn phòng Luật sư Nam Hồng - Đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết, phần lớn các trường hợp xây dựng nhà ở riêng lẻ tại các khu vực đô thị đều cần xin phép xây dựng, đặc biệt là các công trình có quy mô lớn hoặc nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết. Việc xây nhà có phải xin phép xây dựng hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại công trình, quy mô, vị trí và quy hoạch của khu vực.

Về thắc mắc của độc giả, luật sư Giang cho biết, Điều 121 Luật Đất đai năm 2024 quy định việc chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp là trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép.

Tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 123/2024/NĐ-CP ngày 04 tháng 10 năm 2024 của Chính phủ quy định về mức xử phạt đối với hành vi chuyển đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất ở thuộc địa giới hành chính của xã thì hình thức và mức xử phạt như sau:

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với diện tích đất từ dưới 0,01 ha; Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với diện tích đất từ 0,01 ha đến dưới 0,03 ha;

Ngoài ra, tại khoản 4 Điều 10 Nghị định số 123/2024/NĐ-CP cũng quy định các biện pháp khắc phục hậu quả, cụ thể như sau: Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai; Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Như vậy, theo luật sư Giang, căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp người dân sử dụng đất tự ý chuyển đất nông nghiệp (là đất trồng cây lâu năm) sang đất ở mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép thì bị xử phạt vi phạm hành chính bằng hình thức phạt tiền và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm (trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai năm 2024).

Và trường hợp hộ gia đình ông Cương làm nhà ở TP.Thái Nguyên thuộc khu vực đô thị bắt buộc phải xin cấp phép xây dựng và phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Vì vậy, ngoài việc bị xử phạt hành chính, ông Cương buộc phải tháo dỡ phần nhà lấn sang đất trồng cây lâu năm.

×