Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị Lê Thanh Nghị - người con Hải Dương

Người đảm nhiệm nhiều chức vụ lãnh đạo cấp cao

Ông Lê Thanh Nghị (sinh năm 1911 mất năm 1989), ông tên thật là Nguyễn Khắc Xứng, sinh ra trong một gia đình nho giáo, có truyền thống yêu nước, tại làng Thượng Cốc, nay thuộc xã Gia Khánh, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương.

Năm 1929, khi mới 18 tuổi, ông gia nhập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, 1 năm sau ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam).

Cũng trong năm 1930, ông bị chính quyền thực dân Pháp bắt giam tại nhà tù Hải Phòng, tuyên án tù chung thân và đày ra Côn Đảo. Trong nhà tù, ông vẫn tiếp tục rèn luyện ý chí, phẩm chất của người cộng sản, học tập chủ nghĩa Mác, văn hoá và ngoại ngữ, chờ thời cơ trở về hoạt động. Đến năm 1936, ông cùng một số chiến sĩ cách mạng được trả tự do.

Đến năm 1939, nhà cách mạng Lê Thanh Nghị lại bị Thực dân Pháp bắt lần thứ hai và kết án 5 năm tù. Đến đầu năm 1945, ông ra tù và tiếp tục hoạt động cách mạng.

Sau Cách mạng Tháng Tám, ông được giao đảm nhiệm những chức trách quan trọng. Tại Đại hội II của Đảng (năm 1951), ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, giữ chức Bí thư Liên khu uỷ, kiêm Chủ tịch Uỷ ban Kháng chiến Hành chính Khu III và Chính uỷ Bộ Tư lệnh Liên khu III. Đến năm 1953 – 1954, ông kiêm thêm chức Bí thư Thành uỷ Hà Nội.

Cuối năm 1954, lần thứ hai ông được cử làm Chánh Văn phòng Trung ương Đảng. Sau đó, ông giữ chức Bộ trưởng Bộ Công nghiệp. Tháng 10/1956, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 10 khóa II mở rộng, ông được bầu bổ sung vào Bộ Chính trị.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần III (năm 1960) và IV (năm 1976), ông tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương, là Uỷ viên Bộ Chính trị. Năm 1960, ông được cử làm Phó Thủ tướng, kiêm Chủ nhiệm Văn phòng Công nghiệp; năm 1967 kiêm Trưởng Ban Công nghiệp Trung ương.

Từ năm 1974 đến năm 1980, ông tiếp tục làm Phó Thủ tướng Chính phủ, kiêm Chủ nhiệm Uỷ ban Kế hoạch Nhà nước (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư); năm 1980, giữ chức Thường trực Ban Bí thư. Từ tháng 7/1981 đến tháng 12/1986, ông được Quốc hội bầu làm Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Nhà nước. Ông là đại biểu Quốc hội từ khoá II đến khoá VII (6 khóa).

Gần 60 năm hoạt động cách mạng, đảm nhận nhiều vị trí lãnh đạo quan trọng, nhà cách mạng Lê Thanh Nghị đã có nhiều đóng góp to lớn cho sự cách mạng của Đảng và dân tộc. Ông được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng (Huân chương cao quý nhất), được công nhận là lãnh đạo tiền bối tiêu biểu của Đảng và cách mạng Việt Nam.

Tấm gương cần, kiệm, liêm, chính, khiêm tốn, giản dị

Xuất thân với trình độ văn hóa tiểu học, trong quá trình hoạt động cách mạng ông luôn tìm tòi, học hỏi để trở thành một cán bộ có trình độ, một cán bộ lãnh đạo chiến lược, vững vàng, kiên định. Thời kỳ hoạt động ở Hải Phòng, ông đã học anh em đồng nghiệp, tự học thêm văn hóa, ngoại ngữ để có thể đọc được tài liệu. Trong ngục tù đế quốc, ông đã cùng các chiến sỹ cộng sản biến tổ chức học văn hóa, ngoại ngữ, lý luận, lịch sử...

Nhờ quá trình tự học, tự rèn luyện, ông đã hoàn thành xuất sắc khi được giao đảm nhiệm những vị lãnh đạo quan trọng.

Trên cơ sở tiếp thu truyền thống đạo đức của dân tộc, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, ông đã thấm nhuần các chuẩn mực đạo đức của người cách mạng "cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư". Trong kháng chiến gian khổ, khốc liệt, cũng như trong thời bình, nhà cách mạng Lê Thanh Nghị luôn luôn giữ nếp sống giản dị, trong sạch, trung thực, liêm khiết, gắn bó với Nhân dân.

Trên cương vị lãnh đạo, ông có phong cách làm việc dân chủ, cởi mở, biết lắng nghe, biết lựa chọn nhiều ý kiến khác nhau để đưa ra những ý kiến khả thi nhất.

Đối với công tác cán bộ, ông luôn công tâm, khách quan, biết quý trọng mọi tài năng, dùng người đúng việc, không có thành kiến, thiên vị, giúp cán bộ biết phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu. Về đề bạt cán bộ, căn cứ vào hiệu quả công việc, vào việc chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, vào việc giữ vững kỷ luật, phẩm chất đạo đức cách mạng, vào đoàn kết nội bộ để đề bạt, cất nhắc cán bộ.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước đã tin tưởng trao cho ông Lê Thanh Nghị chịu trách nhiệm chính về các vấn đề kinh tế của đất nước, bao gồm nhiệm vụ bảo đảm đời sống của Nhân dân, phát triển kinh tế ở miền Bắc, cũng như kinh tế quân sự (vũ khí, quân trang, quân dụng, khí tài thông tin liên lạc, vận tải..) cho cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của Mỹ ở miền Bắc và chi viện cho miền Nam. Bên cạnh đó, ông còn được Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng cử làm người thay mặt Đảng, Nhà nước làm công tác kinh tế đối ngoại và đã hoàn thành tốt nhiệm vụ.