Nhạc sĩ Thuận Yến - người không bao giờ vắng bóng

Khi viết những dòng này, trong ký ức của tôi hiện lên rõ nhất là nụ cười hồn hậu của ông, và cái giọng nói Quảng Nam đặc trưng nghe một lần là nhớ. Căn nhà nhỏ rợp bóng cây mát ở một cái ngõ ngoằn ngoèo khu Ngọc Khánh - Giảng Võ, nơi ông đã từng vài lần đón tiếp cánh nhà báo chúng tôi.

Ai cũng nghĩ ca sĩ Thanh Lam có được vị trí như ngày hôm nay là bởi chị có một người cha như ông - nhạc sĩ Thuận Yến. Người lúc nào cũng là chỗ dựa cho con cái mình, vài lần chị bị “vạ miệng”, là những lần người cha có mặt, “đỡ đạn” cho con mình, đúng là “cá chuối đắm đuối vì con”.


Vẫn còn nhớ những lần nhạc sĩ Thuận Yến nói về cô con gái - một ngôi sao âm nhạc cá tính bậc nhất của sân khấu nhạc trẻ: “Cháu ơi, Lam nhà bác lúc nào tỏ ra cứng cỏi thế thôi, nhưng mà tội lắm, những ai ở gần nó mới hiểu, nó thương con cái vô cùng, sao người ta nỡ nói nó chia tay Quốc Trung rồi vứt con cho chồng”. Nghe thấy thương thương làm sao.

Rồi ông kể: “Lam đáng thương lắm, lúc nào tôi cũng nhớ nó như một đứa con gái bé bỏng đã cùng cha mẹ vượt qua những năm tháng gian khó, nghèo khổ. Cháu có biết vì sao dáng nó hơi gù gù không, vì từ bé nó đã phải gánh nước giúp mẹ, rồi thay mẹ chăm em những khi mẹ đi diễn vắng nhà”. Ánh mắt ông khi ấy loang loáng nước. Ở bên ông, người ta cảm nhận tình phụ tử thiêng liêng biết nhường nào.

Những lần đến trò chuyện cùng ông, điều tôi cảm nhận rõ nhất ở ông là một trái tim yêu âm nhạc đến tận cùng, và âm nhạc của ông cũng như con người ông vậy, êm dịu, mượt mà, da diết, mênh mang.

Ông đã kể mãi với tôi về “Chia tay hoàng hôn”, bài hát có ca từ dựa trên ý tứ bài thơ “Hoàng hôn lặng lẽ” của nhà thơ Phan Vũ - nhưng được phủ đầy tình yêu của ông, cảm xúc của ông từ cuộc chia tay với người vợ trong thời kháng chiến chống Mỹ.

Hồi ấy ông bà cưới nhau ở chiến trường Quảng Trị, nhưng vì bà bị bệnh nên phải chia tay nhau để người ra Bắc chữa trị, người vào Nam chiến đấu nên chưa bén hơi đã phải rời xa. Ông kể: "Tôi nhớ mãi tiếng gọi của bà ấy, gọi vọng theo khi tôi cùng đơn vị hành quân vào sâu nữa, tiếng gọi của người vợ trẻ ở ngã 3 đường 9 Khe Sanh, khắc khoải như tiếng một loài chim cô độc trong rừng chiều".

Bởi thế mới có lời tha thiết: “Anh phải về thôi, xa em thôi, hoàng hôn yên lặng cũng theo về. Giọt nắng cuối ngày rơi xuống tóc mà lời từ biệt chẳng lên môi”. Có lẽ trong các bản tình ca, “Chia tay hoàng hôn” là một cuộc chia tay day dứt chứa đầy luyến nhớ nhất, nhận được sự đồng cảm của biết bao người, từ khi ra đời cho đến hôm nay.

Ngoài mảng ca khúc ca ngợi lãnh tụ như “Bác Hồ - một tình yêu bao la”, “Vầng trăng Ba Đình” hay “Lênin, Người đến đất nước tôi”… rất tình cảm thì không ai viết nhạc cho tình yêu lứa đôi đằm thắm và da diết được như Thuận Yến.

Sẽ còn mãi những “Dù đi đâu và xa cách bao lâu, dù gió mây kia đổi hướng thay màu, dù trái tim em không trao anh nữa, một thoáng hương tràm cho ta bên nhau…” hay “Dẫu xa vời và ngút mắt mênh mông, qua nửa dòng sông và mấy cánh đồng, hoa giấy nhà ai trông đỏ quá, trưa anh về, em có đợi anh không…”.

Tôi cứ nghĩ mãi về chất nhạc Thuận Yến, rõ ràng là của tâm sự của một người đàn ông, nhưng sao nó nồng nàn và tha thiết, đậm đầy tính nữ như vậy. Có lẽ nó ảnh hưởng từ tính cách của ông, những lời nói nhẹ nhàng, một phong thái dịu dàng rất dễ gần, dễ mến.

Cuộc chia tay hoàng hôn của ngày hôm nay, dù khó khăn đến đâu chúng ra cũng phải thừa nhận rằng nó đã là mãi mãi. Mãi mãi không còn nữa dáng gầy gò của người nhạc sĩ trong sắc áo quân phục và nụ cười hiền lành, nhưng may sao, âm nhạc của ông thì còn mãi.

Cho những lứa đôi yêu nhau, cho những dòng sông và những cánh đồng, cho tiếng bìm bịp kêu xao xác cả đôi dòng, nhạc sĩ Thuận Yến như chưa bao giờ vắng bóng.