Nông dân trồng điều khổ sở vì công lượm điều

Thiếu công lượm điều

Công lượm điều là cách gọi bình dân với những người lao động làm nghề thu lượm, nhặt hạt điều.

Bình Phước là thủ phủ trồng điều của cả nước với diện tích hơn 130.000ha. Mùa điều càng vào chính vụ thu hoạch, nỗi lo của bà con trồng điều càng tăng lên.

Vụ điều năm nay bị ảnh hưởng bởi các cơn mưa đầu mùa. Năng suất điều ở các vườn điều nhìn chung đều giảm thấp.

Không chỉ vậy, giá điều tươi cũng liên tục giảm xuống trong thời gian gần đây.

Đầu mùa, giá điều tươi được các thương lái thu mua với giá 28.000-29.000 đồng/kg. 

Đầu tháng 4, giá điều tươi ở huyện Bình Long giảm xuống còn 26.000 đồng/kg. Sang ngày 4/4, giá điều tươi chỉ còn 25.000 đồng/kg. 

Và đến nay, giá điều tươi tại huyện Bình Long chỉ còn 22.000 đồng/kg.

Ở huyện Bù Gia Mập, đầu tháng 4, giá điều tươi là 25.000 đồng/kg. Đến ngày 6/4, giá điều tươi chỉ còn 23.000 đồng/kg.

Hiện tại, mức giá 22.000 đồng/kg điều tươi là mức thấp nhất được ghi nhận ở huyện Đồng Phú. Trong khi đầu tháng 4, giá thu mua điều tươi ở Đồng Phú khoảng 25.000 đồng/kg.

Theo nhiều chủ vườn điều ở Bình Phước, không chỉ giá điều tươi giảm thấp mà công lượm điều khan hiếm, giá thuê công lượm điều cũng tăng cao.

Anh Trần Nhật Ánh, nông dân trồng điều ở huyện Đồng Phú kể, hạt điều chủ yếu thu gom bằng phương pháp thủ công nên nhu cầu sử dụng lao động rất lớn.

Tiền công lao động được tính theo sản lượng thu gom. Chủ vườn sẽ trả cho công lượm điều với giá khởi điểm từ 3.000 đồng/kg.

Dù nhiều nhà vườn sẵn sàng trả cao hơn, có khi lên đến 5.000 đồng/kg hoặc 8.000 đồng/kg vẫn không dễ gì tìm được công lượm.

Năm nay năng suất điều lại giảm do mưa trái vụ. Nhiều lao động thích chọn các vườn nào có năng suất cao, trái nhiều.

Với các vườn điều mất mùa, quả ít, việc tìm kiếm công lao động, đặc biệt là lao động thời vụ càng thêm khó khăn.

Tính bình quân, 1 công lượm điều trong 1 ngày có thể thu 300.000-400.000 đồng. "Giá bán điều tươi thì giảm mà công lượm điều cứ đòi tăng lên. Có khi, tôi đi làm công còn sướng hơn làm chủ vườn điều", anh Nhật Ánh nói.

Công lượm điều làm tình làm tội?

Bà Trần Thị Yến - Giám đốc HTX nông nghiệp Bù Gia Mập (huyện Bù Gia Mập) cho biết, chưa có năm nào mùa điều của HTX gặp khó khăn như năm nay.

Do thời tiết bất lợi, có vườn điều cho năng suất từ 1-1,5 tấn/ha nhưng cũng có vườn điều của xã viên khác chỉ thu 3-5 tạ/ha.

Theo bà Yến, ngặt nghèo là năm nay điều không rụng từ từ mà chín rụng hàng loạt. Nhiều vườn, trái chín rụng lềnh khênh vì không thu lượm kịp.

Hạt điều rụng xuống, không thể để lâu trên mặt đất. Vì chỉ 1 cơn mưa ngang qua, vài ba ngày sau, hạt điều nẩy mầm, coi như bỏ.

Theo bà Yến kể, công lượm điều ban đầu chỉ có giá 3.000 đồng/kg. Hiện các thành viên trong HTX phải nâng giá lên 4.000 đồng/kg.

Oái ăm là nông dân không dễ tìm được công lượm điều. Mà tìm được công lượm điều rồi thì lại bị làm tình làm tội nhiều thứ khác.

"Ngoài tiền công hàng ngày, công lượm điều còn đòi chủ vườn bao cả phần cơm sáng, cơm trưa và... nước ngọt", bà Yến kể.

Nhưng với bao nhiêu đó, chủ vườn cũng chưa hết khổ tâm với công lượm điều. Chủ vườn thường yêu cầu lượm điều thì phải lặt sạch nhưng công lượm điều cứ chừa cùi, cuống lại.

Bà Yến phân tích, hạt điều không được lặt sạch; còn chừa cùi, cuống lại thì công ty không thu mua. HTX gọi thương lái vào mua thì bị họ ép giá xuống.

Không phải chủ vườn nào cũng có điều kiện giữ hạt điều lại, phơi khô để bán với giá tốt hơn. Nhiều hộ gia đình không có vốn, làm ra hạt điều đến đâu thì bán đến đó để trang trải nhu cầu sống hàng ngày.