Núi Cấm linh thiêng: Đây có thể là miệng núi lửa đã ngủ yên từ kỷ Jura?

Hồ có hình dáng bầu dục tự nhiên, nằm lọt thỏm giữa thung lũng bao quanh bởi chùa Phật Lớn, chùa Vạn Linh và rừng rậm xanh mướt.

Nhưng ít ai biết rằng, đằng sau vẻ bình yên ấy là một giả thuyết khoa học hấp dẫn: Phải chăng đây là miệng một ngọn núi lửa cổ xưa đã ngưng hoạt động hàng triệu năm trước?

Nhiều năm gần đây, các chuyên gia địa chất khi khảo sát khu vực quanh hồ Thủy Liêm đã phát hiện nhiều dấu hiệu cho thấy đây có thể là di tích của một miệng núi lửa đã tắt. Theo ghi nhận từ các tài liệu địa chất địa phương, đất quanh khu vực hồ có dấu hiệu của lớp đất đỏ bazan – thường xuất hiện ở những khu vực từng xảy ra hiện tượng phun trào magma. Đặc biệt, hình dạng hồ lõm trũng và cấu trúc hình lòng chảo rất giống với cấu trúc của các miệng núi lửa đã nguội lạnh.

Nếu so sánh với thế giới, hồ Thủy Liêm có nhiều điểm tương đồng với các hồ nằm trên miệng núi lửa đã ngừng hoạt động. Chẳng hạn, Crater Lake ở Oregon (Mỹ) hay hồ Taal ở Philippines – đều hình thành từ miệng núi lửa, với nước mưa và nước ngầm tích tụ theo thời gian. Việt Nam cũng có núi lửa Thới Lới (Lý Sơn) hay núi lửa Chư Đăng Ya (Gia Lai), đều có đặc điểm địa chất giống như hồ Thủy Liêm.

Một chuyên gia trong đoàn khảo sát cho biết: “Khi quan sát từ trên cao, hồ Thủy Liêm có đầy đủ đặc điểm địa hình của một caldera – tức miệng núi lửa sụp đổ sau khi magma phun trào ra ngoài. Nếu được xác minh chính thức, đây sẽ là minh chứng sống động về quá trình kiến tạo tự nhiên hàng triệu năm trước tại Thất Sơn”.

Điều đáng tiếc là đến nay, chưa có công trình nghiên cứu chuyên sâu nào khẳng định chắc chắn nguồn gốc địa chất của hồ Thủy Liêm. Tuy nhiên, giả thuyết này lại mở ra một hướng đi mới đầy triển vọng cho ngành du lịch An Giang: Du lịch địa chất. Nếu hồ Thủy Liêm thực sự là miệng núi lửa cổ, nơi đây hoàn toàn có thể trở thành di tích địa chất cấp quốc gia, nằm trong mạng lưới công viên địa chất Việt Nam.

Câu chuyện “miệng núi lửa triệu năm tuổi” là chất liệu lý tưởng cho hoạt động truyền thông du lịch. Các tour khám phá sinh thái – văn hóa – địa chất có thể ra đời, đưa du khách dạo bước quanh hồ, tìm hiểu địa tầng, kết hợp thiền định, thưởng ngoạn mây trời.

Trong tương lai, nếu có sự đầu tư bài bản về nghiên cứu khoa học, thiết kế trải nghiệm và bảo tồn sinh thái, hồ Thủy Liêm hoàn toàn có thể trở thành biểu tượng mới cho du lịch núi Cấm – vừa huyền bí, vừa khoa học, vừa mang dấu ấn thiên nhiên kỳ vĩ.

Và biết đâu, chính du khách sẽ là người cùng “mở khóa” bí mật địa chất đang ngủ yên dưới mặt hồ kia – nơi mà có thể hàng triệu năm trước từng rực cháy trong lòng đất như một trái tim magma…

×