Ông nông dân Hà Nam 10 năm tham gia Lễ hội Tịch điền bật mí cách chăm sóc trâu "có 1 không 2"

Lão nông có chú trâu hơn 30 tuổi với cặp sừng đẹp tham gia Lễ hội Tịch điền 2023

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023 sẽ diễn ra từ ngày 5 - 7 tháng Giêng năm Quý Mão (tức ngày 26 - 28/1/2023).

Các nghi lễ cáo yết, rước nước, sái tịnh, lễ cầu an; hội thi vẽ và trang trí trâu, các hoạt động thể thao, các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật do nhân dân xã Tiên Sơn và các xã, phường thị xã Duy Tiên (Hà Nam) thực hiện, tham gia vẫn được diễn ra như thường lệ trong 2 ngày mùng 5 - 6 tháng Giêng.

Sáng ngày mùng 7 tháng Giêng chính hội có lễ rước kiệu của làng Đọi Tam đón linh vị vua Lê Đại Hành từ đình Đọi Tam đi ra và lễ rước kiệu linh vị vua Lê từ trên chùa Đọi xuống chân núi. Tại đây 2 đoàn hợp nhất rước kiệu về sân Tịch điền làm lễ.

Sau màn trống, múa rồng mừng hội, đọc văn trình, dâng hương, nghi trình cày tịch điền sẽ được diễn ra.

Chiều 27/1, phóng viên Dân Việt có mặt tại ruộng Tịch điền (thuộc xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam). Tại đây, 10 chú trâu đang được các họa sỹ trang trí rực rỡ với những họa tiết hoa văn đặc sắc.

Theo lời ông Lưu Tôn Tuấn (Giám đốc HTX Tiên Ngoại, TX Duy Tiên, Hà Nam), xã Tiên Ngoại vẫn giữ được truyền thống là nơi chọn trâu đẹp cho lễ Tịch điền. Trâu tại đây thuần, khỏe mạnh, dáng bệ vệ, oai phong. Năm nay xã chọn được 9 con để tham gia.

Đặc biệt có "lão" trâu nhà ông Nguyễn Văn Cương hơn 30 tuổi, nhiều năm thắng giải với cặp sừng dài, cong, đẹp.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ông Nguyễn Trung Đắc (70 tuổi) và ông Nguyễn Văn Cương (hơn 67 tuổi) là hai người có thâm niên trong việc tham gia Lễ hội Tịch điền và trâu hai nhà này luôn xếp thứ hạng rất cao.

Năm nay nhà ông Đắc góp mặt 1 con, ông Cương 2 con. Ba "lão" trâu này đều có kinh nghiệm tham gia Lễ Tịch điền. Trâu nhà ông Cương đã 30 năm tuổi, sừng dài, đẹp, trâu nhà ông Đắc gần 15 tuổi dáng bệ vệ.

Chúng tôi tìm gặp ông Nguyễn Văn Cương (67 tuổi) - chủ "lão"" trâu nhiều tuổi nhất tại Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn năm 2023. Ông Cương cho biết, ông tham gia lễ hội từ những ngày đầu khôi phục và chưa bỏ lỡ năm nào.

"Con trâu là đầu cơ nghiệp, năm nào cũng được dắt trâu cho Vua đi cày, về mặt tinh thần không có gì để thay thế được. Con trâu nhà tôi nuôi được 30 năm và đã tham gia tất cả các kì Tịch điền. Ai cũng đánh giá nó có cặp sừng đẹp.

Hầu như năm nào trâu nhà tôi cũng có giải, năm giải nhất, năm giải nhì, ít nhất cũng là giải khuyến khích", ông Cương nói.

Ông Cương bảo, khi được thông báo tham gia Lễ hội Tịch điền, gia đình tắm rửa cho trâu sạch sẽ, cho ăn ngon.

"Có những năm trời rét đậm, chúng tôi phải sưởi ấm, đun nước nóng để tắm cho trâu. Việc tắm rửa sạch bùn đất để họa sĩ dễ trang trí, mặt khác mong muốn gột sạch những xui rủi trong vòng 1 năm qua, mong một năm mới bình an, mạnh khỏe cho tất cả mọi người", lão nông 67 tuổi cho biết.

Được biết, ông Cương đã từng dắt trâu cho Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình... đi cày.

Họa sỹ "già" 6 năm tham gia Lễ hội Tịch điền năm 2023

Họa sỹ Trần Hữu Chiến (78 tuổi, trú tại tỉnh Hà Nam) đã có 6 năm tham gia trang trí cho trâu tại Lễ hội Tịch điền.

Ông Chiến bảo, ông rất vui và tự hào vì góp một phần sức mình vào sự thành công của lễ hội.

"Tôi tham gia đã 6 năm, cũng từng đạt giải nhất, giải nhì về trang trí trâu. Năm nay tôi chọn biểu tượng tỉnh Hà Nam ở giữa, xung quanh là họa tiết trống đồng. Tôi mong muốn năm 2023, tỉnh Hà Nam sẽ có bước phát triển vượt bậc về mọi mặt, đời sống nhân dân được nâng cao hơn nữa.

Bên cạnh đó việc xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều thắng lợi", ông Chiến nói.

Như Dân Việt thông tin, Lễ hội Tịch điền (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) diễn ra vào ngày mùng 7 Tết hàng năm đã trở thành sự kiện văn hóa lớn của đất nước dịp Tết đến xuân về.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam) có nguồn gốc từ rất xa xưa do vua Thần Nông khai mở.

Mùa xuân năm 987, lần đầu tiên vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn và bắt được chum vàng, năm 988 cày ở Bàn Hải bắt được chum bạc, vì thế những thửa ruộng này còn được gọi là Kim Ngân Điền.

Từ đó, hàng năm vào đầu xuân, nhà vua ra đồng cày ruộng, làm Lễ tịch điền (đích thân vua xuống đi cày ruộng), cầu được mùa và các triều đại sau đó đều duy trì nghi lễ cày tịch điền với các hình thức khác nhau. Sau một thời gian gián đoạn, từ năm 2009, phong tục tốt đẹp này được phục hồi lại cho đến ngày nay.