Ông Trump không loại trừ sử dụng vũ lực 'vẽ lại bản đồ thế giới'

Chỉ còn hai tuần nữa là nhậm chức, ông Trump đã bắt đầu vạch ra một chính sách đối ngoại quyết liệt mà ít quan tâm đến các cân nhắc ngoại giao hoặc mối quan ngại của các đồng minh Mỹ.

Vào thứ Ba 7/1, ông Trump đã lên nền tảng Truth Social của mình để chia sẻ một bản đồ Mỹ và Canada là một quốc gia duy nhất, với đường biên giới tiểu bang bị xóa và chữ 'nước Mỹ' được chồng lên thực thể mới.

Sau đó, ông đã đăng một hình ảnh về lãnh thổ của cả hai quốc gia được sơn màu cờ Mỹ, kèm theo dòng chữ "Ồ Canada".

Ông đã đăng những hình ảnh này vài giờ sau khi các quan chức ở Ottawa bác bỏ tuyên bố lặp đi lặp lại của ông rằng người dân Canada sẽ hạnh phúc hơn nếu được Mỹ cai trị.

Phát biểu với các phóng viên vào thứ Ba, ông Trump gợi ý rằng Mỹ có thể sử dụng "sức mạnh kinh tế" để thôn tính nước láng giềng phía bắc, nơi mà ông đã đe dọa sẽ áp dụng thuế quan khắc nghiệt đối với hàng hóa của họ.

"Bạn hãy xóa bỏ ranh giới được vẽ một cách giả tạo đó và bạn hãy xem nó trông như thế nào, và nó cũng sẽ tốt hơn nhiều cho an ninh quốc gia" - ông Trump lập luận.

Thủ tướng sắp mãn nhiệm của Canada, Justin Trudeau, đã viết trên X rằng "không có một cơ hội nào trong địa ngục rằng Canada sẽ trở thành một phần của Mỹ".

Pierre Poilievre, lãnh đạo của Đảng Bảo thủ đối lập, cũng cảnh báo tương tự rằng "Canada sẽ không bao giờ là tiểu bang thứ 51".

Bộ trưởng Ngoại giao Canada, Melanie Joly, phát biểu trên X: "Những bình luận của Tổng thống đắc cử Trump cho thấy sự thiếu hiểu biết hoàn toàn về những gì làm nên một quốc gia hùng mạnh của Canada. Nền kinh tế của chúng ta mạnh mẽ. Người dân của chúng ta mạnh mẽ. Chúng ta sẽ không bao giờ lùi bước trước các mối đe dọa."

Bất chấp sự bác bỏ đề xuất của Trump về việc sáp nhập quốc gia láng giềng phía bắc của Mỹ, các chính trị gia ở Ottawa đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì mối quan hệ song phương tốt đẹp khi Canada bước vào mùa bầu cử. Đầu tuần này, Trudeau đã tuyên bố rằng ông sẽ từ chức thủ tướng và lãnh đạo Đảng Tự do sau khi mức độ nổi tiếng của ông giảm sút.

Đe dọa Greenland và kênh đào Panama

Bên cạnh đó, khi được hỏi tại một cuộc họp báo cùng ngày tại khu nghỉ dưỡng của ông tại Florida, rằng liệu ông có thể đảm bảo với thế giới rằng ông sẽ không sử dụng biện pháp cưỡng chế quân sự hoặc kinh tế khi cố gắng giành quyền kiểm soát Kênh đào Panama và Greenland hay không, Trump trả lời: "Không, tôi không thể đảm bảo với các bạn về bất kỳ điều nào trong hai điều đó. Nhưng tôi có thể nói rằng, chúng ta cần chúng vì an ninh kinh tế".

Ông cho biết sẽ áp thuế đối với Đan Mạch nếu nước này từ chối lời đề nghị mua Greenland của ông, điều mà ông cho là rất quan trọng đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Ngay trước bình luận của Trump, con trai ông là Don Jr. đã đến Greenland để thăm riêng.

 Đan Mạch tuyên bố Greenland, một vùng đất tự quản của vương quốc này, không phải để bán.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen phát biểu vào cuối ngày thứ Ba để đáp lại những bình luận của Trump: "Tôi không nghĩ rằng việc đấu tranh với nhau bằng phương tiện tài chính là một cách hay khi chúng ta là đồng minh và đối tác thân thiết".

Còn Ngoại trưởng Panama Javier Martinez-Achacũng phản đối lời đe dọa của Tổng thống đắc cử Mỹ về việc chiếm lại tuyến đường thủy quan trọng toàn cầu mà Mỹ đã xây dựng và sở hữu trước khi trao quyền kiểm soát cho quốc gia Trung Mỹ này vào năm 1999.

"Những bàn tay duy nhất kiểm soát kênh đào là người Panama và mọi việc sẽ tiếp tục như vậy" - ông  Martinez-Acha trả lời các phóng viên vào thứ Ba.

Đổi tên Vịnh Mexico

Ngoài ra, ông Trump còn tuyên bố đổi tên  Vịnh Mexico thành Vịnh Hoa Kỳ, đổi tên Denali, đỉnh núi cao nhất Bắc Mỹ, thành Núi McKinley. Cựu Tổng thống Barack Obama đã đổi tên ngọn núi ở Alaska để tỏ lòng tôn trọng người Mỹ bản địa.

Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard, người được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề thương mại đang nổi lên giữa Mỹ và Mexico, dường như đã bác bỏ lời kêu gọi đổi tên vùng nước chung.

"Hôm nay tôi có thể nói với các bạn rằng nếu chúng ta gặp lại nhau sau 30 năm nữa, Vịnh Mexico vẫn sẽ được gọi là Vịnh Mexico" - ông nói hôm 7/1 và cho biết thêm rằng chính phủ Mexico sẽ không bị lôi kéo vào cuộc tranh luận này.

Thông thường, Hội đồng Tên địa lý Mỹ sẽ đặt tên địa lý, mặc dù các tổng thống cũng đổi tên các đặc điểm địa lý thông qua hành động hành pháp.

Chi tiêu của NATO

Ông Trump cho biết các thành viên NATO nên chi 5% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng, tăng đáng kể so với mục tiêu hiện tại là 2%.

"Tôi nghĩ NATO nên có 5%" - ông nói. "Tất cả họ đều có thể chi trả được, nhưng họ nên ở mức 5%, không phải 2%".

Ông Trump thường xuyên phàn nàn rằng hầu hết các thành viên NATO không đóng góp công bằng, và ông đã đưa ra yêu cầu tăng đóng góp quốc phòng cho NATO trong chiến dịch tranh cử.

NATO ước tính rằng 23 trong số 32 thành viên của mình sẽ đạt được mục tiêu chi 2% GDP vào năm 2024.

Theo số liệu của NATO, không có thành viên nào trong liên minh, bao gồm cả Mỹ, hiện chi 5% GDP cho quốc phòng. Ba Lan là nước chi tiêu cao nhất về GDP ở mức 4,12%, tiếp theo là Estonia ở mức 3,43% và Hoa Kỳ ở mức 3,38%.

Ông Trump cũng nhắc lại lời đe dọa rằng "mọi địa ngục sẽ xảy ra ở Trung Đông" nếu các chiến binh Hamas người Palestine không thả những con tin mà họ bắt cóc từ Israel vào ngày 7/10/2023 và vẫn đang giam giữ ở Dải Gaza trước khi ông nhậm chức.

"Điều này sẽ không tốt cho Hamas và thành thật mà nói, nó cũng không tốt cho bất kỳ ai" - ông nói.

Đặc phái viên của ông tại Trung Đông, Steve Witkoff, nói với các phóng viên rằng ông hy vọng sẽ có thông tin tốt đẹp về các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas vào thời điểm Trump tuyên thệ nhậm chức.