Pháp: Choáng với 500 lối đi bí mật nằm dưới lòng thành phố Lyon

Khi nhìn khu phố cổ của thành phố Lyon, Pháp, bên sông Saone, du khách có thể thấy một vài con phố chạy song song với dòng sông nhưng không có nhiều con đường phụ nối chúng lại. Nếu xem trên Google Maps, du khách có thể thấy rằng đường nối kéo dài khoảng 200 mét, dễ dàng đi bộ trong hai phút hoặc ít hơn. 

Nhưng nếu bạn là một nhà buôn lụa thế kỷ 15, mang theo những bó lụa quý nặng hàng trăm pound, thì quãng đường bạn phải di chuyển càng ngắn càng tốt. Vì vậy, những người buôn bán này bắt đầu đi tắt qua các ngôi nhà và sân riêng để đến con phố đối diện. Theo thời gian, những lối tắt này bắt đầu phát triển thành một mạng lưới lối đi nổi tiếng được gọi là "traboules". Từ này xuất phát từ tiếng Latinh ambular có nghĩa là "vượt qua".

Những lối đi bí mật nằm dưới lòng thành phố Lyon, Pháp

Mặc dù những con hẻm này gắn liền với những người buôn bán tơ lụa, nhưng nguồn gốc của chúng có thể bắt nguồn từ thế kỷ thứ 4. Sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã, các cống dẫn nước đến thành phố Lyon, lúc đó được gọi là Lugdunum, bắt đầu hư hỏng buộc cư dân phải di chuyển đến gần nguồn nước dọc theo bờ sông Saone. 

Những chiếc xe điện đầu tiên được xây dựng vào khoảng thời gian này và nó cho phép người dân đi từ nhà của họ đến sông nhanh hơn. Sau đó, khi Lyon trở thành một trung tâm buôn bán tơ lụa lớn, những chiếc xe ngựa đã cho phép những người buôn bán tơ lụa, được gọi là canuts, dễ dàng chuyển hàng hóa của họ từ sông đến các chợ ở trung tâm thành phố. Những chiếc xe ngựa có mái che cũng có ưu điểm là bảo vệ hàng hóa quý giá khỏi mưa cho phép di chuyển ngay cả trong thời tiết khắc nghiệt.

Những lối đi bí mật nằm bên trong thành phố Lyon. (Ảnh: IT).

Lyon có hơn 500 lối đi bí mật này. Chúng chủ yếu nằm ở các quận Vieux Lyon (hoặc Old Lyon), ở La Croix-Rousse (nơi các thương nhân buôn bán tơ lụa tọa lạc) và ở La Presqu'île. Hầu hết các traboules đều thuộc sở hữu tư nhân, và do đó nó đóng cửa đối với du khách tò mò. Một số đã bị chặn và hiện đang được sử dụng làm khu vực lưu trữ. 

Khách du lịch chỉ có thể khám phá khoảng bốn mươi lối đi như vậy. Cách đây vài năm, chính quyền thành phố đã thỏa thuận với một số cư dân của những khu nhà có traboules. Thành phố đã đồng ý trả tiền cho việc bảo trì, trùng tu, chống rỉ sét và làm sạch các đường ray. Đổi lại, cư dân phải giữ cho xe ngựa mở cửa cho công chúng từ sáng đến tối. Thật không may, một trong hai bên đã không giữ được thỏa thuận cuối cùng, vì vậy du khách vẫn rất khó khăn khi tiếp cận.

"Traboule de la cour des Voraces" nằm ở khu phố Croix-Rousse, là traboule nổi tiếng nhất ở Lyon. Đây là một trong những địa danh của Cuộc nổi dậy Canut thế kỷ 19, nơi hàng trăm công nhân dệt lụa tụ tập và diễu hành qua đó đến trung tâm. 

Traboules cũng được sử dụng bởi lực lượng kháng chiến chống lại lực lượng chiếm đóng của Đức trong Thế chiến thứ hai. Ngày nay, đối với nhiều cư dân, để trở thành một "Lyonnais thực thụ" đòi hỏi một người phải có kiến thức sâu rộng về các hoạt động buôn bán "ngầm" của thành phố.