Phú Thọ: Nhiều “uẩn khúc” trong cấp đổi sổ đỏ cho người bỏ ruộng suốt 27 năm và đã chuyển khẩu

Bỏ đất 27 năm không canh tác vẫn được cấp lại sổ đỏ

Những ngày cuối tháng 6/2025, hàng chục hộ dân tại xóm La Văn Cầu, xã Thượng Cốc, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình (nay là xã Thượng Cốc, tỉnh Phú Thọ) đã gửi đơn phản ánh tới Báo Dân Việt, bày tỏ sự bức xúc trước một sự việc hy hữu.

Theo đó, bà Trần Thị Mai – người đã rời khỏi xóm từ năm 1997 và chuyển vào miền Nam sinh sống, không còn thường trú tại địa phương, lại bất ngờ được Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Lạc Sơn (cũ) gia hạn và cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trồng lúa vào năm 2024.

Là trưởng xóm giai đoạn 1996-1999, ông Hoàng Văn Lâm vẫn nhớ rõ: “Năm 1997, khi cả xóm được cấp sổ đỏ, hộ bà Mai đã không đến nhận sổ và cũng không nộp khoản phí khoảng 27.000 đồng. Ngay sau đó, bà ấy rời đi và mảnh đất bị bỏ hoang”.

Trước thực trạng đó, năm 1999, xóm và chi bộ đã đồng ý cho hộ ông Nguyễn Văn Cường – một bộ đội xuất ngũ chưa có đất canh tác, được sản xuất trên thửa đất này. Suốt 27 năm qua, gia đình ông Cường đã đổ mồ hôi, công sức để giữ cho mảnh ruộng không bị hoang hóa.

“Bà Mai đã không còn là công dân của xóm, không một ngày sản xuất trên mảnh đất này. Ấy vậy mà không hiểu vì lý do gì, chính quyền xã lại liên tục gọi điện yêu cầu chúng tôi trả sổ đỏ cho bà ấy. Điều này rất phi lý”, ông Nguyễn Văn Cường bức xúc nói.

Theo người dân xóm La Văn Cầu, sự việc càng trở nên căng thẳng khi gần đây, giá đất tăng cao, bà Mai quay trở lại và đòi lại quyền sử dụng đất.

Nhiều "uẩn khúc" trong quy trình cấp lại sổ đỏ

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà Trần Thị Mai (số L 645955) do UBND huyện Lạc Sơn cấp ngày 10/12/1997, cho thửa đất số 149, tờ bản đồ số 3, diện tích 1.046 m², thời hạn sử dụng 20 năm.

Trao đổi với PV, ông Bùi Văn Phục – nguyên Quyền Chủ tịch UBND xã Thượng Cốc (hiện là Trưởng phòng Kinh tế xã Thượng Cốc), thừa nhận việc bà Mai rời khỏi địa phương từ năm 1997 là đúng. “Bà ấy không cư trú, không canh tác thì có thể sẽ họp xóm và thống nhất không cho sử dụng mảnh đất nữa”, ông Phục nói.

Khi được hỏi vì sao một người không đủ điều kiện vẫn được cấp lại sổ, ông Phục tỏ ra lúng túng: “Cũng không biết tại sao bà Mai lại làm được. Anh em đang xuống Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai để xem lại hồ sơ”. Ông cũng cho rằng việc cấp đổi này chưa thông qua chính quyền xã và chưa được họp dân.

Sau buổi làm việc với PV, ngày 26/6/2025, UBND xã Thượng Cốc đã ban hành Công văn số 60/CV-UBND đề nghị Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Lạc Sơn kiểm tra lại hồ sơ và thu hồi Giấy chứng nhận nếu không đủ điều kiện.

Công văn nêu rõ: Việc bà Trần Thị Mai được gia hạn đất nông nghiệp đối với thửa đất số 149, tờ bản đồ số 3, diện tích 1.046 m² cần được Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai kiểm tra, xem xét lại. Bởi thực tế, bà Mai đã không còn hộ khẩu thường trú tại xóm La Văn Cầu, xã Thượng Cốc; không trực tiếp sản xuất trên thửa đất này (đã chuyển đi từ năm 1997; hộ khẩu thường trú hiện nay tại tổ 6, khu phố Tân Long, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương).

Từ thời điểm bà Mai chuyển vào Nam sinh sống, thửa đất đã được xóm giao cho hộ ông Nguyễn Văn Cường canh tác đến nay. UBND xã Thượng Cốc đề nghị, nếu bà Mai không đủ điều kiện gia hạn, cần thu hồi lại Giấy chứng nhận theo quy định.

Đáng lẽ ra, trong suốt giai đoạn 1997 – 2017, khi phát hiện bà Trần Thị Mai bỏ hoang đất không sử dụng 12 tháng liên tục, UBND xã Thượng Cốc cần kịp thời báo cáo chính quyền cấp trên để thu hồi sổ đỏ và cấp lại cho hộ không có đất sản xuất, cụ thể là hộ ông Nguyễn Văn Cường và các hộ dân khác trong xóm.

Tuy nhiên, khi PV liên hệ làm việc với bà Bùi Hồng Nhung – Phó Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Lạc Sơn, bà Nhung cho biết cần thêm thời gian để cán bộ chuyên môn tìm hồ sơ liên quan đến việc gia hạn, cấp đổi sổ đỏ của bà Mai. Sau đó, PV tiếp tục liên lạc nhưng không nhận được phản hồi từ bà Nhung.

Lộ những điểm "bất thường" trong biên bản thẩm tra hồ sơ cấp lại sổ đỏ

Theo tài liệu PV Dân Việt có được tại biên bản thẩm tra hồ sơ cấp đổi sổ đỏ cho bà Trần Thị Mai, lập ngày 21/10/2024.

Điều đáng nói là, dù thực tế bà Mai đã vắng mặt suốt 27 năm và mảnh đất đang có tranh chấp, phần kết quả thẩm tra của biên bản lại khẳng định chắc nịch: “Kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đến nay, thửa đất của bà Trần Thị Mai sử dụng ổn định, không tranh chấp, lấn chiếm đất đai...”.

Biên bản cũng căn cứ vào Điều 133 Luật Đất đai 2024 và Điều 38 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP ngày 29/7/2024 để kết luận rằng bà Trần Thị Mai đủ điều kiện cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo số liệu trích đo.

Đáng chú ý, biên bản này có đầy đủ chữ ký của các bên liên quan, bao gồm đại diện Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai, UBND xã Thượng Cốc và xóm La Văn Cầu.

Nội dung trên chính là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền cấp lại sổ đỏ cho bà Mai – hoàn toàn đi ngược lại thực tế.

Vụ việc ở Thượng Cốc không chỉ dừng lại ở tranh chấp một mảnh đất, mà còn cho thấy những lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác quản lý đất đai tại địa phương. Đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ sớm chỉ đạo cơ quan chuyên môn vào cuộc thanh tra, làm rõ những uẩn khúc trong quy trình gia hạn, cấp đổi sổ đỏ cho bà Trần Thị Mai; xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân có sai phạm (nếu có), nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người dân và củng cố niềm tin của nhân dân vào sự nghiêm minh của pháp luật.

Từ vụ việc trên, dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV Dân Việt, Luật sư Diệp Năng Bình – Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật nhận định: Theo hồ sơ, sổ đỏ của bà Trần Thị Mai được cấp năm 1997 với thời hạn 20 năm, tức đã hết hiệu lực từ năm 2017.
Luật sư Bình phân tích, theo Luật Đất đai 1993, chỉ cần không sử dụng đất 12 tháng liên tục đã đủ điều kiện để xem xét thu hồi.
Thực tế, bà Mai không sử dụng đất suốt 27 năm. Như vậy, xét về lý, mảnh đất này lẽ ra đã bị Nhà nước thu hồi từ năm 1998.
Việc cơ quan chức năng không thu hồi đất khi đó và đến năm 2024 lại lập biên bản thẩm định xác nhận bà Mai vẫn đang sử dụng đất ổn định (trong khi thực tế ông Cường mới là người canh tác) là điều khó hiểu và chưa phù hợp.
Luật sư Bình khẳng định, theo Luật Đất đai 2024, đất nông nghiệp bỏ hoang, cụ thể ở đây là đất trồng lúa (đất trồng cây hằng năm), nếu không sử dụng liên tục trong 12 tháng sẽ thuộc trường hợp bị thu hồi. Một khi đất đã thuộc diện bị thu hồi thì người sử dụng đất không còn đủ điều kiện để được gia hạn.
“Việc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Lạc Sơn vẫn tiến hành gia hạn và cấp đổi sổ cho bà Mai có thể đã đi ngược lại quy định của pháp luật,” ông Bình nhận định.
Cũng theo Luật sư Bình, Giấy chứng nhận được gia hạn, cấp đổi cho bà Mai có nguy cơ bị thu hồi. Luật Đất đai 2024 quy định rõ, Nhà nước sẽ thu hồi sổ đỏ nếu cấp “không đúng đối tượng sử dụng đất” hoặc “không đủ điều kiện được cấp”.
Trước những dấu hiệu bất thường trên, Luật sư Diệp Năng Bình cho rằng các cơ quan thanh tra cần nhanh chóng vào cuộc để làm rõ toàn bộ quy trình, thủ tục gia hạn và cấp đổi sổ đỏ cho bà Mai, nhằm đảm bảo sự minh bạch của pháp luật và quyền lợi chính đáng của các bên liên quan.

Báo Dân Việt sẽ tiếp tục thông tin.

×