Dự kiến sáp nhập Bắc Kạn: Từng là một phần của xứ chè Thái Nguyên, trải qua nhiều giai đoạn sáp nhập và tái lập tỉnh

Theo dự kiến thay đổi địa giới hành chính, ngoài 11 tỉnh, thành không sáp nhập, 52 tỉnh, thành còn lại được sáp nhập, hợp nhất thành 23 tỉnh, thành mới. Quy mô diện tích, dân số các tỉnh, thành mới sau sáp nhập dự kiến sẽ có nhiều thay đổi.

Trong đó, theo đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, sẽ sáp nhập Bắc Kạn và tỉnh Thái Nguyên thành 1 tỉnh mới có tên gọi là tỉnh Thái Nguyên, trung tâm hành chính - chính trị đặt tại thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên hiện nay (giảm 1 tỉnh) có diện tích tự nhiên 8.375,3 km2 và quy mô dân số 1.694.500 người.

Đây không phải lần đầu tiên hai tỉnh miền núi phía Bắc có mối liên hệ hành chính mật thiết với nhau. Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Bắc Kạn, “thủ đô kháng chiến” này vốn từng là một phần của xứ Thái Nguyên, nằm trong phủ Thông Hóa. Tên gọi “Bắc Kạn” mang dấu ấn của ngôn ngữ bản địa, được gọi chệch từ chữ “Pác cáp” (tiếng Tày), có nghĩa là nơi hợp lưu của các dòng chảy.

Năm 1900, toàn quyền Đông Dương ra Nghị định tách một phần đất thuộc tỉnh Thái Nguyên thành lập tỉnh Bắc Kạn gồm bốn châu: Bạch Thông, Chợ Rã, Thông Hoá (sau đổi thành Na Rì) và Cảm Hoá (sau đổi thành Ngân Sơn). Năm 1965, trước yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới, Quốc hội phê chuẩn việc hợp nhất hai tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên thành tỉnh Bắc Thái, tới năm 1997, tỉnh Bắc Kạn được tái lập thành một đơn vị hành chính độc lập.

Quá trình sáp nhập, chia tách và tái lập tỉnh Bắc Kạn do yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng theo từng giai đoạn. Vùng đất này gắn liền với chiến khu Việt Bắc, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng từng ở, chỉ đạo kháng chiến. Với địa hình hiểm trở, rừng núi trùng điệp, Bắc Kạn trở thành vùng căn cứ vững chắc, góp phần quan trọng trong thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Hiện nay, Bắc Kạn có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1 thành phố và 7 huyện, ước tính dân số trong năm 2024 là 329.312 người, trở thành tỉnh có dân số ít nhất nước ta.

Việc Bắc Kạn – Thái Nguyên dự kiến sáp nhập có thể nhìn nhận như một vòng tuần hoàn lịch sử. Từ chỗ là một phần của Thái Nguyên, rồi chia tách, hợp nhất, tái lập, giờ đây Bắc Kạn có thể một lần nữa quay về điểm xuất phát ban đầu – nhưng với một hình hài mới, phù hợp với yêu cầu phát triển của thời đại.

Quá trình sáp nhập này chắc chắn sẽ đặt ra nhiều bài toán về bảo tồn bản sắc địa phương, phân bổ nguồn lực và đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các vùng miền trong tỉnh mới. Trong đó, những danh lam thắng cảnh, di sản lịch sử cách mạng và nét văn hóa dân tộc đặc trưng của Bắc Kạn – vẫn cần được gìn giữ, dù có thay đổi về tên gọi hay địa giới hành chính.

Dự kiến sáp nhập Bắc Kạn: Tiềm năng du lịch tự nhiên và nhân văn đầy hứa hẹn dịp 30/4, 1/5

Bắc Kạn nổi bật với hệ thống thiên nhiên hùng vĩ, các khu vực rừng núi bạt ngàn và những hồ nước trong xanh, mang lại một không gian tĩnh lặng, yên bình. Vùng đất này đang từng bước chứng minh là một điểm đến du lịch hấp dẫn, thân thiện và có tiềm năng lớn, tiếp tục thu hút du khách trong và ngoài nước để vươn mình trở thành một viên ngọc sáng trên bản đồ du lịch của Việt Nam.

Khi nhắc đến Bắc Kạn, một trong những địa điểm không thể bỏ qua chính là hồ Ba Bể – viên ngọc quý nằm trong lòng Vườn Quốc gia Ba Bể. Với lịch sử hình thành cách đây gần 200 triệu năm, hồ Ba Bể không chỉ nổi bật vì vẻ đẹp hoang sơ mà còn là một trong những hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam. Nằm ở độ cao 145m so với mực nước biển và diện tích mặt nước lên đến 500ha, hồ Ba Bể có cảnh quan kỳ vĩ, hòa quyện giữa núi non trùng điệp và hệ sinh thái đa dạng.

Hồ Ba Bể vào mỗi mùa lại mang một vẻ đẹp đặc trưng riêng. Mùa xuân, nơi đây ngập tràn sắc hồng đỏ của những loài hoa rừng, cùng với các lễ hội đầu năm đầy sắc màu và âm thanh của các điệu múa.

Mùa hè, hồ trở thành nơi lý tưởng để nghỉ ngơi, thư giãn, khi không khí mát mẻ, nước hồ trong xanh và tươi mát. Tháng 5 - mùa lúa chín, bướm trắng bay lượn khắp các cánh đồng và xung quanh bờ hồ, tạo nên một cảnh tượng tuyệt đẹp. Mùa thu, là thời điểm lý tưởng để thưởng thức không gian yên bình, trầm lắng và không khí trong lành. Mùa đông, những ngọn núi “khoác lên mình” màu sắc huyền bí và kỳ diệu.

Là một trong những điểm đến hấp dẫn thuộc Vườn Quốc gia Ba Bể, thác Đầu Đẳng không chỉ nổi bật bởi vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ mà còn bởi sức mạnh của dòng nước và cảnh quan xung quanh. Cùng thuộc địa phận vườn quốc gia Ba Bể, thác Đầu Đẳng được tạo thành bởi dòng chảy của sông Năng len lỏi qua những phiến đá muôn hình vạn trạng tại bản Húa Tạng.

Thác Đầu Đẳng kéo dài hơn 1000m và được chia thành 3 đoạn với độ mạnh và địa hình khác nhau. Mỗi đoạn thác lại có một vẻ đẹp riêng biệt, nhưng điểm chung là sự dữ dội của dòng nước và những khối đá lớn mà nó chảy qua.

Dòng thác mạnh mẽ này tạo ra những bọt nước tung trắng xóa. Xung quanh thác là những cánh rừng nguyên sinh tươi tốt, với nhiều nhánh cây xanh mướt mọc vươn lên qua các phiến đá lớn. Những âm thanh của thác đổ, tiếng nước chảy róc rách hòa quyện với tiếng chim rừng tạo nên một không gian tuyệt vời để thư giãn và hòa mình vào thiên nhiên.

Nằm yên bình bên dòng sông Năng, động Puông cũng là một trong những điểm du lịch hấp dẫn và độc đáo tại Bắc Kạn. Được hình thành nhờ dòng nước cửa sông Năng chảy qua lòng núi đá vôi Lũng Nham, động Puông nổi bật với vẻ đẹp kỳ vĩ của những khối thạch nhũ tự nhiên. Để đến với động Puông, du khách sẽ có một chuyến đi đặc biệt khi ngồi thuyền xuôi theo dòng sông Năng khoảng 400m.

Khi thuyền rẽ qua những cánh rừng rậm rạp, cửa động dần hiện, mở ra một không gian huyền bí đầy hấp dẫn. Bước vào trong động, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những khối thạch nhũ rủ xuống với hình dáng kỳ lạ, như những tác phẩm nghệ thuật vô giá của mẹ thiên nhiên. Càng đi sâu vào trong động, không gian càng trở nên tối và huyền bí, những bậc đá lởm chởm khiến du khách có cảm giác như đang khám phá một thế giới dưới lòng đất.

Từ “trái tim” của Vườn Quốc gia Ba Bể, chỉ cần di chuyển thêm 5km nữa, du khách sẽ đặt chân đến bản Pác Ngòi – một điểm đến tuyệt vời mà thiên nhiên đã ban tặng cho Bắc Kạn. Nằm tựa vào sườn núi và được bao bọc bởi dòng sông Lèn dịu dàng cùng một phần hồ Ba Bể, Pác Ngòi không chỉ thu hút du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên sơn thủy hữu tình mà còn mang trong mình vẻ đẹp nguyên sơ của một làng bản cổ xưa.

Với khoảng 70 ngôi nhà sàn đã hơn trăm năm tuổi, được xây dựng theo kiến trúc cổ với mái lợp lá cọ, các bậc thang gỗ, bản Pác Ngòi như một bức tranh sống động phản ánh đời sống của đồng bào Tày xưa kia. Dù được đưa vào khai thác du lịch, nhưng những căn nhà sàn cổ vẫn giữ nguyên nét mộc mạc, gần gũi, không bị ảnh hưởng bởi sự phát triển hiện đại.

Một trong những trải nghiệm đáng nhớ nhất tại đây là thả mình vào dòng nước trong những chiếc thuyền độc mộc, xuôi theo con sông Lèn và thưởng ngoạn khung cảnh thanh bình của bản làng. Du khách cũng có thể thử đánh bắt cá với người dân, hòa mình vào các hoạt động văn hóa như múa hát của thiếu nữ Tày – những màn trình diễn dân gian truyền thống đầy sắc màu văn hóa.

Dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5 kéo dài 5 ngày là khoảng thời gian lý tưởng để thư giãn và tái tạo năng lượng, không ít người đã nhanh tay lên kế hoạch cho một chuyến đi xa khỏi thành thị. Và nếu du khách đang tìm kiếm một địa điểm vừa "ngon, bổ, rẻ", vừa mang lại trải nghiệm văn hóa – thiên nhiên đậm đà bản sắc, thì Bắc Kạn là lựa chọn không thể bỏ qua. Giá cả dịch vụ lưu trú, ăn uống tại đây vẫn rất dễ chịu, phù hợp với nhóm bạn trẻ, gia đình hoặc cả đoàn đi phượt.

Ngoài những danh lam thắng cảnh và giá trị văn hóa đặc sắc, Bắc Kạn còn là vùng đất gắn liền với những dấu ấn lịch sử quan trọng trong cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc. Các di tích lịch sử cách mạng tại khu vực An toàn khu (ATK) Chợ Đồn, Nà Tu, Đồn Phủ Thông và Đèo Giàng là những địa danh không thể bỏ qua khi du khách muốn tìm hiểu về một thời kỳ đấu tranh anh dũng của dân tộc.

Bắc Kạn từ lâu vẫn được xem như “mảnh đất thầm lặng” của du lịch phía Bắc. Với lợi thế về thiên nhiên nguyên sơ, bản sắc dân tộc đậm đà và hàng loạt địa danh như hồ Ba Bể, động Puông, thác Đầu Đẳng, động Nàng Tiên, bản Pác Ngòi, khu bảo tồn Kim Hỷ…, Bắc Kạn xứng đáng là một điểm đến hút khách độc lập.

Việc dự kiến sáp nhập Bắc Kạn với Thái Nguyên sẽ là thị trường du lịch rộng mở, từng bước định hình các tuyến du lịch kết nối vùng trung du và miền núi phía Bắc.

×