Shopee, TikTok Shop tăng phí, bán hàng online không còn “dễ ăn”

Phí tăng gấp ba, người bán trên Shopee, TikTok Shop gặp muôn vàn khó khăn

Theo chính sách mới của Shopee, một số ngành hàng sẽ điều chỉnh tăng phí cố định lên tới 10%. Cụ thể, đối với phụ kiện điện tử và thiết bị đeo thông minh, phí cố định sẽ tăng từ 3% lên 9%, tức gấp ba lần so với trước đây. Các ngành hàng nằm ngoài danh mục liệt kê như thời trang, sắc đẹp, thực phẩm đồ uống cũng sẽ chịu mức phí mới lên đến 10%.

Ngoài ra, sàn cũng ngừng cung cấp gói Freeship Extra của người bán, thay vào đó là chương trình ưu đãi phí vận chuyển toàn sàn với mã giảm giá freeship trị giá tối đa 500.000 đồng cho người bán. Đồng thời, Shopee cũng điều chỉnh phí trả hàng/hoàn tiền, yêu cầu người bán tự chi trả toàn bộ chi phí trừ khi sử dụng dịch vụ PiShip – gói hỗ trợ vận chuyển với mức phí 2.300 đồng/đơn. Trước đây, chi phí này được các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) hỗ trợ nếu không phải lỗi của sản phẩm hay người bán nhưng giờ đây sẽ do người bán chịu hoàn toàn.

Ngay sau thông tin này, người bán hàng trên sàn thương mại điện tử đã bày tỏ sự lo ngại. Vũ Ngọc Khánh (chuyên viên thương mại điện tử của một cửa hàng thời trang, Hà Nội) bày tỏ: “Người bán hàng đang chịu nhiều áp lực khi phải tìm cách thích ứng với các chính sách thay đổi liên tục. Chúng tôi buộc phải cắt giảm ngân sách vận hành hoặc chấp nhận lợi nhuận thấp hơn, trong khi vẫn phải duy trì sức cạnh tranh để giữ chân khách hàng”.

Trước đây, cửa hàng của Khánh chịu mức phí cố định 4%, nhưng từ tháng 4/2025, con số này sẽ tăng lên 10%. Khánh chia sẻ, các đợt điều chỉnh trước đây thường có lộ trình rõ ràng, lần tăng phí này diễn ra đồng loạt trên nhiều nền tảng, khiến người bán khó kịp xoay sở. Không chỉ phí cố định tăng, các khoản chi phí vận hành khác cũng leo thang, làm gia tăng đáng kể gánh nặng tài chính cho cửa hàng.

Trước thay đổi này, Khánh dự định điều chỉnh chiến lược, mở rộng kênh bán hàng: “Về lâu dài, chúng tôi định hướng phát triển thêm các kênh bán hàng khác ngoài sàn thương mại điện tử như website riêng, các nền tảng mạng xã hội, và xây dựng hệ thống khách hàng thân thiết để giảm sự phụ thuộc vào các sàn”.

Không chỉ Shopee, TikTok Shop cũng công bố biểu phí hoa hồng mới áp dụng từ ngày 1/4/2025. Phí hoa hồng với gian hàng thông thường sẽ tăng từ 1% - 3% lên 1% - 4%, trong khi các cửa hàng thuộc phân khúc Shop Mall sẽ chịu mức phí mới từ 6,05% - 7,7%, cao hơn mức cũ khoảng 2%. Ngoài ra, người bán còn phải chịu phí giao dịch 5% và phí vận chuyển, khiến tổng chi phí kinh doanh trên TikTok Shop gia tăng đáng kể.

Trước chính sách mới này, nhiều chủ cửa hàng cho rằng TikTok Shop đang tạo ra áp lực đáng kể lên các nhà bán hàng, nhất là trong bối cảnh kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử ngày càng bị cạnh tranh gay gắt. Đỗ Như Quỳnh (kinh doanh mặt hàng nailbox và trang sức trên TikTok Shop, Hà Nội) lo lắng: “Chính sách mới khiến chúng tôi cảm thấy bị chịu thiệt lớn. Đối với những doanh nghiệp nhỏ, vốn đã có lợi nhuận thấp, việc tăng phí sẽ khiến bài toán kinh doanh trở nên khó khăn hơn. Nếu tăng giá để bù đắp chi phí, chúng tôi có nguy cơ mất khách, nhưng nếu giữ nguyên giá, lợi nhuận sẽ bị bào mòn”.

Tương tự, Mạnh Toàn (kinh doanh mặt hàng đồ gia dụng, Hải Phòng) cho biết sẽ buộc phải chọn cách tăng giá sản phẩm: “Với chi phí sàn cao, nếu muốn trụ lại phải tăng giá bán hàng, nhưng điều này cũng đồng nghĩa với mất khách và không thể cạnh tranh”. Toàn băn khoăn về việc mở rộng kinh doanh trên Facebook hoặc lập website riêng, dù không thể tiếp cận tệp khách hàng lớn như trên TikTok.

Nhà bán hàng nhỏ có nguy cơ bị loại khỏi cuộc chơi

Theo ông Lê Hải Vũ (CEO Velasboost) hiện nay, mức phí cơ bản trên các nền tảng thương mại điện tử hiện đã tiệm cận 20%. Điều này khiến lợi nhuận của nhà bán hàng sụt giảm đáng kể, đặc biệt đối với các ngành hàng phổ thông và sản phẩm đại trà. Ông nhận định: “Nếu áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt và lợi nhuận bị bào mòn quá mức, nhiều nhà bán hàng nhỏ sẽ dần rút lui. Với mức chi phí cao ngất ngưởng như hiện tại, đây có thể là thời điểm đỉnh cao của làn sóng rời bỏ”.

Một số nhà bán hàng có thể lựa chọn tăng giá bán để bù đắp chi phí, nhưng theo ông Vũ, điều này sẽ đẩy họ vào cuộc cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ hoặc các nền tảng khác. Những nhà bán hàng nhỏ, chưa có khả năng tối ưu vận hành, chắc chắn sẽ khó trụ vững và dễ bị loại khỏi cuộc chơi.

Tuy nhiên, CEO cũng nhận định việc tăng phí của các sàn thương mại điện tử là xu hướng tất yếu, bởi các sàn đã dành một thời gian dài để “đốt tiền” nhằm thu hút nhà bán hàng và người dùng. Khi đã xây dựng được cả chất lượng lẫn số lượng, người dùng dần hình thành thói quen và sự gắn bó khó từ bỏ, đó cũng là lúc các sàn bắt đầu tăng phí. 

Ông nhấn mạnh: "Những nhà bán hàng không sở hữu sản phẩm độc quyền, không tối ưu được quy trình vận hành và chi phí sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về giá. Để tồn tại, họ cần tập trung vào việc tối ưu hóa chi phí, phát triển sản phẩm và ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả kinh doanh."

Shopee cho biết những điều chỉnh được đưa ra sau quá trình cân nhắc kỹ lưỡng về diễn biến thị trường, cũng như nhu cầu từ cả người mua lẫn người bán. Theo nền tảng này, nguồn thu từ điều chỉnh phí sẽ được tái đầu tư nhằm nâng cấp hệ thống và triển khai các giải pháp hỗ trợ người bán phát triển bền vững.