Tăng tiền đặt cọc đến 50%: HoREA muốn chặn tình trạng thổi giá, đấu giá rồi... bỏ chạy

HoREA đề xuất tăng mức tiền đặt cọc lên tối đa 50%

Trong bối cảnh thị trường bất động sản bước vào giai đoạn hồi phục nhưng đối mặt nhiều biến động, công tác đấu giá đất đang trở thành tâm điểm quan tâm của doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Sau loạt sự cố “thổi giá - bỏ cọc” tại nhiều địa phương trong thời gian qua, nguồn lực đất công bị đình trệ, ngân sách thất thu, không ít dự án chậm tiến độ và thị trường bị nhiễu loạn bởi kỳ vọng giá ảo. Trước tình hình này, Chính phủ đang hoàn thiện nghị quyết về xử lý khó khăn, vướng mắc trong đấu giá quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai mới.

Liên quan vấn đề trên, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa gửi văn bản đóng góp ý kiến, đề xuất hàng loạt biện pháp mạnh nhằm củng cố kỷ cương thị trường, sàng lọc nhà đầu tư yếu năng lực, ngăn chặn hành vi đầu cơ và đảm bảo nguồn lực đất đai được sử dụng hiệu quả.

Theo HoREA, dư địa tài chính và niềm tin thị trường đang phục hồi, do đó đây là thời điểm cần hành động quyết liệt để thiết lập nền tảng dài hạn, tránh lặp lại trạng thái “đấu giá rồi bỏ chạy”.

Để hạn chế tình trạng bỏ cọc, HoREA đề xuất thống nhất mức tiền đặt trước khi đấu giá đất tối thiểu 20% và tối đa 50% giá khởi điểm. Hiệp hội khẳng định việc nâng trần đặt cọc là cần thiết để sàng lọc người tham gia, đảm bảo nhà đầu tư phải có năng lực tài chính thực sự và thiện chí phát triển dự án, thay vì tham gia với mục đích tạo “sóng giá”.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng quy định cũ với tỷ lệ đặt trước chỉ 10 - 20% đã tạo cơ hội cho nhiều cá nhân, tổ chức không có nhu cầu thật tham gia đấu giá, trong đó có trường hợp trục lợi bất chính.

Việc nâng tỷ lệ đặt trước được kỳ vọng sẽ khiến nhà đầu tư cân nhắc kỹ lưỡng trước khi bước vào cuộc đấu giá. Với nhà đầu tư có nhu cầu thực, khoản tiền này sau khi trúng đấu giá sẽ chuyển thành tiền cọc và tiếp tục được trừ vào nghĩa vụ thanh toán; nếu không trúng đấu giá, họ vẫn được hoàn trả trong thời hạn luật định, thậm chí nhận cả lãi phát sinh nếu có.

Hiệp hội nhìn nhận, khi mức đặt cọc đủ lớn, rủi ro mất vốn khiến hành vi thổi giá rồi bỏ cọc khó xảy ra hơn. Đây là điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhiều địa phương chuẩn bị tung quỹ đất ra thị trường theo Luật Đất đai 2024, quy mô nguồn cung có thể tạo áp lực lên hệ thống đấu giá nếu không được kiểm soát tốt.

Đề xuất “trói trách nhiệm” nhà đầu tư: Mất cọc, bồi thường, cấm tham gia lại

Bên cạnh tăng tiền đặt trước, HoREA đề xuất siết mạnh kỷ luật thị trường bằng việc bổ sung chế tài đối với người trúng đấu giá nhưng bỏ cọc hoặc không hoàn thành nghĩa vụ thanh toán. Theo văn bản gửi Chính phủ, HoREA đề nghị trường hợp vi phạm sẽ mất tiền đặt trước hoặc tiền cọc, đồng thời bồi thường chi phí tổ chức đấu giá và còn bị xử phạt vi phạm hành chính để bảo đảm tính răn đe.

Hiệp hội cho rằng các chi phí đấu giá hiện nay tương đối thấp, nếu chỉ dừng ở việc mất khoản này thì không đủ tạo sức nặng trừng phạt. Trong thực tế, nhiều nhà đầu tư đã chấp nhận bỏ chi phí nhỏ để tạo sóng thị trường hoặc kéo dài thời gian nghiên cứu, sau đó rút lui mà không chịu thiệt đáng kể. Bổ sung phạt hành chính là động thái nhằm triệt tiêu hành vi “đấu giá thí điểm”, tạo công bằng cạnh tranh và bảo vệ nguồn lực công.

Một điểm đáng chú ý khác là đề xuất thời hạn cấm tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 5 năm tùy mức độ vi phạm. Đặc biệt, HoREA nhấn mạnh chế tài này phải áp dụng với cả cá nhân và tổ chức kinh tế, tránh tình trạng doanh nghiệp lập pháp nhân mới để tiếp tục tham gia phiên đấu giá khác.

Theo ông Lê Hoàng Châu, thời gian qua, các địa phương đang gặp khó khi phải tổ chức lại đấu giá sau các vụ bỏ cọc. Thời gian xử lý kéo dài, giá đất biến động, tâm lý nhà đầu tư thay đổi, dẫn đến nguy cơ tài sản công mất giá trị hoặc bị “đóng băng” trong khi nhu cầu phát triển hạ tầng đô thị và nhà ở đang rất lớn.

×