Bình luận
0
Nguyễn Văn Giai xuất thân trong một gia đình có tổ tiên từng nhiều đời đỗ đạt nhưng đến đời người cha Nguyễn Văn Củng, thì chỉ còn là một khóa sinh nghèo. Vốn có sức khỏe bẩm sinh, Nguyễn Văn Giai vừa làm đủ các nghề khó nhọc vừa theo học.
Khi đã có vốn chữ nghĩa, cần học lên, ông tìm đường ra xứ Bắc, làm thuê để tiếp tục học ở Thăng Long. Ông học rất thông minh, nổi tiếng về thơ Nôm và về tài ứng đối.
Năm 1579, nhà Lê trung hưng mở khoa thi ở Thanh Hóa, ông ra thi và đỗ Giải nguyên.
Nguyễn Văn Giai. (Tranh minh họa từ Báo Bình Phước).
Tháng 8 năm 1580, nhà Hậu Lê mở khoa thi Hội đầu tiên ở sách Vạn Lại, ông đi thi tiếp, đỗ Hội nguyên (đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân), rồi vào thi Đình đỗ luôn Đình nguyên nhị giáp Tiến sĩ. Ông là vị Tam nguyên đầu tiên của thời Lê trung hưng.
Nguyễn Văn Giai đóng vai trò tham mưu kế sách quân sự trong trướng cho Trịnh Tùng, đóng góp công lao vào việc đánh bại nhà Mạc, chiếm kinh thành Thăng Long năm 1592. Ông cũng bày mưu giúp chúa Trịnh dẹp yên biến loạn từ con thứ Trịnh Xuân. Sau đó ông có công cùng đi đánh Mạc Kính Khoan ở Cao Bằng, được thăng làm Thiếu úy, gia phong Dực vận tán trị công thần, rồi thăng làm Thái bảo, được xem là người có công lao đứng đầu triều lúc đương thời.
Dưới quyền cai quản của tể tướng Nguyễn Văn Giai, triều đình Lê trung hưng còn giữ được sự thống nhất nội bộ, mặc dầu xu hướng suy thoái đã không tránh được. Tuy không ngăn cản được Trịnh Tùng giết vua Lê Kính Tông vào năm 1619 nhưng Nguyễn Văn Giai ra sức nắm cương triều chính, không để xảy ra chuyện lục đục, năm bè bảy mảng. Khi có những mâu thuẫn tranh chấp giữa hai con Trịnh Tùng là Trịnh Tráng và Trịnh Xuân, Nguyễn Văn Giai đã cố sức dập tắt, cuối cùng bắt được Xuân về cho Tùng trị tội, nhờ đó các thế lực phản loạn bị dẹp yên.
Để chia bớt quyền hành của chúa Trịnh, ông đã có sáng kiến lập ra Phủ Thừa tướng bên cạnh Phủ chúa, ngấm ngầm bảo vệ vua Lê.
Nguyễn Văn Giai nổi tiếng là người thanh liêm, tự ông nêu gương cho các quan noi theo, ngay cả chúa Trịnh cũng kiềng nể. Gia phả còn chi lại lời ông răn bảo triều thần:
Ta giữ việc triều chính cốt cho liêm chính, không nhận hối lộ của bất kỳ ai. Người có tài đức thì phải biết trọng dụng; ai có lỗi lầm phải biết lựa lời can ngăn; ai oan uổng phải biết cứu xét phân minh cẩn trọng và bênh vực; kẻ nghèo khó phải ra tay giúp đỡ. Không nên làm những điều bất chính để tích trữ vàng ngọc làm giàu; phải biết tu nhân tích đức cho đời sau con cháu vậy.
Có một giai thoại kể về sự liêm chính của ông như sau:
Khi Nguyễn Văn Giai đang giữ chức Tể tướng kiêm Đô ngự sử thì ở Kinh Bắc xảy ra vụ trọng án, bị can là con một nhà giầu và có thế lực, theo tội danh phải xử tử; người nhà bị can bèn biện 100 nén vàng, mâm xôi cái thủ đội đến nhà nhờ ái thiếp của ông xin hộ. Bà trả lại vàng chỉ nhận chỗ xôi thịt.
Khi ấy có lễ Tế giao, ông phải trai giới túc trực tại đàn mấy ngày liền, về tới phủ bụng đói thấy xôi thịt bày sẵn, nhất là cái thủ lợn là thức ông thích, liền ngồi ăn ngay. Nửa chừng lửng dạ sinh nghi mới hỏi sao biết trước ông về mà bày mâm. Người ái thiếp thụp lạy kể hết sự tình. Ông cau mặt buông đũa thở dài: “Ta đã trót ăn của đút rồi, còn biết nói sao? Cũng may án này có mấy chỗ có thể khoan giảm nếu không phép nước sẽ điên đảo chỉ vì quan tham ăn!” Và cũng từ đó ông bỏ hẳn cái thú ăn thịt thủ chấm mắm ngấu; còn như hai bữa hàng ngày thấy mâm có món nào lạ ông cũng tra xét thật kỹ rồi mới cầm đũa.
Nguyễn Văn Giai mất khi đang tại chức ngày 13 tháng 1 năm Mậu Thìn, tức 27 tháng 2 năm 1628, thọ 75 tuổi. Triều đình truy tặng ông là Đại tư đồ, thụy là Cẩn Độ.
Trong lịch sử phong kiến, hoàng đế Trung Quốc Chu Hậu Chiếu được nhiều người biết đến với một sự việc kỳ lạ. Ông có hơn 100 con trai nhưng không ai trong số họ là con ruột. Chuyện kỳ quái gì đã xảy ra với vị hoàng đế này?
Nguyễn Xuân Son xuất trận ngay từ đầu và Thép xanh Nam Định đặt kỳ vọng sẽ đánh bại Shan United nhằm bám đuổi đội dẫn đầu Johor Darul Ta'zim.
Chia sẻ
Liên tiếp dùng hợp đồng và hồ sơ giả để chiếm đoạt phí môi giới, nhóm thanh niên 10X hoạt động trót lọt nhiều lần đến mức quên cả nạn nhân cũ. Khi Trọng quay lại một địa chỉ ở Hà Nội, người từng bị nhóm này “qua mặt” đã nhận ra và giữ lại giao cho công an.
Chia sẻ
Năm 2025, Chủ tịch nước ký 2 quyết định đặc xá, cho phép hơn 22.000 phạm nhân tha tù trước thời hạn. Công tác xét duyệt được Bộ Công an thực hiện khẩn trương, chặt chẽ, đồng thời các địa phương đã chuẩn bị phương án tiếp nhận, hỗ trợ họ tái hòa nhập cộng đồng.
Chia sẻ
Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an vừa triệt phá đường dây hoạt động tại Campuchia, mạo danh các dự án của Vingroup, Doji để dụ người Việt đầu tư qua app giả, chiếm đoạt gần 140 tỷ đồng của gần 500 nạn nhân.
Chia sẻ
Thượng úy Phí Thanh Thảo - VĐV thuộc đội tuyển Bắn súng Việt Nam tại SEA Games 33 được đông đảo người hâm mộ chú ý bởi gương mặt khả ái, phong thái tự tin, cuốn hút.
Chia sẻ
Tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội chiều 4/12 về dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Quảng đã có những chia sẻ về sự cần thiết và thách thức trong việc thành lập mô hình xét xử đặc thù này.
Chia sẻ
Vừa qua, ngày 18/11/2025, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Suphajee Suthumpun đã sang Mỹ gặp ông Royce A. Nicolaisen, CEO Otis McAllister-nhà nhập khẩu gạo Thái Lan lớn nhất tại Mỹ-tại Los Angeles để thảo luận về việc mở rộng nhập khẩu gạo.
Chia sẻ
Khu xử lý rác Đa Phước, (TP.HCM) vừa mới điều chỉnh khung giờ tiếp nhận rác thải hàng ngày nên đã ảnh hưởng đến hoạt động thu gom và vận chuyển trên địa bàn thành phố, theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM.
Chia sẻ
Viglacera (Tổng Công ty Viglacera - CTCP) đang trải qua giai đoạn đầy biến động khi bị truy thu và phạt thuế hơn 731 triệu đồng giữa lúc mạnh tay tái cơ cấu, đóng loạt chi nhánh. Kết quả kinh doanh quý 3 giảm sâu, cổ phiếu cũng trượt dài từ vùng đỉnh.
Chia sẻ
Tin mới nhất liên quan đến xả lũ, theo UBND xã Liên Hương, tỉnh Lâm Đồng( huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận trước đây) do mưa lớn, hồ Lòng Sông xả lũ vào đêm 3/12 đến sáng ngày 4/12, trên địa bàn xã Liên Hương hơn 1.000 căn nhà bị ngập sâu, có 13 ghe bị chìm, 25 ghe bị đứt neo trôi, ước tính thiệt hại ban đầu tại xã này trên 30 tỷ đồng.
Chia sẻ
Để doanh nghiệp bắt kịp xu thế phát triển của xã hội ngày nay, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số, một trong những yếu tố tiên quyết là đầu tư về nhân lực, trong đó thay đổi từ nhận thức đến văn hóa làm việc để cải thiện nâng suất chất lượng.
Chia sẻ
Trong bối cảnh thị trường vốn đòi hỏi ngày càng minh bạch, chuyên nghiệp và tuân thủ chuẩn mực quốc tế, Tổng công ty Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC – Phân Bón Cà Mau) tiếp tục ghi dấu ấn mạnh mẽ khi đạt đồng thời hai giải thưởng quan trọng tại Chương trình Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025: Top 8 doanh nghiệp quản trị Công ty tốt nhất – nhóm vốn hoá lớn, Giải Nhất báo cáo Phát triển bền vững – nhóm ngành phi tài chính.
Chia sẻ
Tại Hội nghị Thượng đỉnh QS Giáo dục bậc đại học - Châu Á Thái Bình Dương 2025 diễn ra ở Seoul, Hàn Quốc, Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) đã chính thức được trao chứng nhận QS 5 Sao cho giai đoạn 2025 - 2028.
Chia sẻ
Chiều 1/12, tại trụ sở Đài Phát Thanh và Truyền hình TP.HCM (HTV), Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVNHCMC) đã trao 200 triệu đồng hưởng Quỹ “Chung một tấm lòng, vì Miền Trung thương yêu” nhằm hỗ trợ khẩn cấp đồng bào đang chịu thiệt hại nặng nề do mưa lũ.
Chia sẻ
Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã bắt giữ công dân Anh Ross David Cutmore với cáo buộc nhận súng đạn từ Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) để tiến hành các vụ ám sát trên lãnh thổ Ukraine. SBU cho biết Cutmore có thể đối mặt tối đa 12 năm tù và bị tịch thu tài sản nếu bị kết án.
Chia sẻ
Tại SEA Games 33 sắp khởi tranh, nước chủ nhà Thái Lan đã lựa chọn bộ linh vật mang tên The Sans.
Chia sẻ
Đối thoại 2+2, cấp Thứ trưởng Ngoại giao – Quốc phòng giữa Việt Nam với Nhật Bản được tổ chức lần đầu tại Tokyo và đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cùng Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến đồng chủ trì.
Chia sẻ
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình chia sẻ đây là phiên họp cuối của nhiệm kỳ của Quốc hội. Trong khi đó, Chính phủ quyết tâm phải triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam càng sớm càng tốt, ngay khi công tác chuẩn bị hoàn tất.
Chia sẻ
Chiều 4/12, Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đưa ra đánh giá mới nhất về tình trạng ngộ độc thực phẩm xảy ra gần đây và các giải pháp khắc phục trong thời gian tới.
Chia sẻ
Lực lượng chức năng xã Hàm Thạnh (tỉnh Lâm Đồng) đã giăng dây qua dòng nước lũ, giải cứu 6 cán bộ đo đạc dự án hồ Kapet bị cô lập.
Chia sẻ
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hội đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào sáng thứ Năm 4/12, và 2 bên đã cam kết tăng cường hợp tác trong xử lý các vấn đề toàn cầu, từ chiến tranh Ukraine cho tới thương mại, trong bối cảnh Paris chuẩn bị đảm nhiệm chức Chủ tịch Nhóm G7 vào năm tới.
Chia sẻ
Hội chợ Công Thương khu vực phía Bắc-Ninh Bình năm 2025, một sự kiện nằm trong Chương trình Khuyến nông quốc gia, đang diễn ra sôi nổi, thu hút đông đảo người dân và du khách đến tham quan, mua sắm. Hội chợ là cầu nối hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, thương mại và du lịch cho khu vực phía Bắc.
Chia sẻ
Mưa lớn, các hồ chứa tỉnh Lâm Đồng(Bình Thuận trước đây) xả tràn, có một hồ xả 1.200 m³/s, hạ du dân lại bì bõm. Sáng 4/12, UBND xã Liên Hương, tỉnh Lâm Đồng(huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận trước đây) đã phát đi thông báo khẩn về hồ Lòng Sông xả tràn lên đến 1.200 m³/s.
Chia sẻ
Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) vừa làm rõ về sự cố về mái kính thang cuốn tại ga ngầm Ba Son (Tuyến Metro số 1) và công bố những quyết sách quan trọng trong việc triển khai Tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương).
Chia sẻ
Tuy là loại rau quen thuộc giá rẻ nhưng nó chứa nhiều vitamin, khoáng chất cùng các chất chống oxy hóa có trong cải xoong giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ phát triển ung thư, cải thiện sức khỏe tim mạch...
Chia sẻ
Ca khúc "Túp lều lý tưởng" của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được yêu mến và nữ ca sĩ Connie Kim là người hát đầu tiên
Chia sẻ
Trước sự cố bất khả kháng đứt cáp ngầm 110kV Hà Tiên – Phú Quốc, những ngày qua, người dân, doanh nghiệp tại đảo ngọc đã thể hiện sự thông cảm sâu sắc và chủ động "chia lửa" với ngành điện.
Chia sẻ
Đêm nhạc thiện nguyện "Thắp lại nắng sau mưa" không chỉ là sự kiện quy tụ nhiều ca sĩ nổi danh như Quang Hà, Khắc Việt, Lương Gia Huy, Vũ Duy Khánh, Minh Vương M4U... mà còn là hành trình kết nối những trái tim nhân ái bằng giai điệu.
Chia sẻ
Mức tăng trưởng GDP hướng đến 10% của năm 2026 không phải là ngoài khả năng của Việt Nam dù cho Dragon Capital đưa ra mức dự phóng cho tăng trưởng GDP năm 2026 là 9,3%. Niềm tin sẽ tác động rất lớn vào con số tăng trưởng, bên cạnh các chính sách điều hành….
Chia sẻ
Tối nay, người yêu thiên văn tại Việt Nam sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng thiên nhiên kỳ thú: Siêu trăng lạnh thắp sáng bầu trời. Đây là lần trăng tròn cuối cùng và lớn nhất trong năm 2025.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
PV 
