Thiếu thuốc, vật tư y tế: Bệnh viện hạng đặc biệt cũng trượt thầu

Bộ Y tế vừa thành lập 4 đoàn kiểm tra tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế tại các tỉnh, thành phố trên cả nước. 

Đoàn kiếm tra số 1 do TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đã đến kiếm tra Bệnh viện (BV) Bạch Mai và BV Tai Mũi Họng Trung ương, BV tuyến cuối và BV chuyên khoa với nhu cầu sử dụng thuốc, trang thiết bị y tế lớn. 

Gửi bệnh nhân đi nơi khác vì thiếu thuốc

Báo cáo của BV Tai Mũi Họng Trung ương cho biết, giai đoạn cao điểm mùa hè, công suất tối đa giường bệnh là 98-100% (gồm 350 giường nội trú). Mỗi ngày 10 phòng mổ của BV thực hiện từ 80- 90 ca mổ.

Tuy nhiên, do xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, hoá chất và trang thiết bị đã khiến BV phải chuyển bệnh nhân sang các nơi khác để thực hiện dịch vụ kỹ thuật như chụp CT, MRI, giải phẫu bệnh... 

Cũng có bệnh nhân "ngao ngán" phải chuyển sang bệnh viện khác điều trị. BV cũng phải "bất đắc dĩ" dùng kỹ thuật và phương pháp cũ để điều trị cho bệnh nhân vì các kỹ thuật tiên tiến không có thuốc hoặc vật tư y tế tương ứng. 

Theo đại diện BV Tai Mũi Họng Trung ương, điều này ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ cũng như sự hài lòng của người bệnh, nhân viên y tế cũng áp lực, mệt mỏi. 

PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cũng báo cáo, mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận 6.500-8.000 lượt bệnh nhân đến thăm khám, khoảng 10% trong số đó phải nhập viện. Số bệnh nhân điều trị nội trú khoảng 4.000 người. 

Chỉ 6 tháng đầu năm, bệnh viện đã thực hiện gần 250.000 ca thủ thuật; trên 8.900 ca phẫu thuật; chưa kể các kỹ thuật cao được triển khai, trong đó có ghép tạng...

Sau dịch Covid-19, số bệnh nhân tăng gấp 5 lần, rất đột biến, đã không chỉ gây ra quá tải BV mà còn đã xảy ra tình trạng thiếu trang thiết bị, vật tư, hóa chất...

Thiếu thuốc do "trượt thầu" 

Dù thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế nhưng khi đấu thầu thầu thuốc, hai BV này đều có nhiều gói thầu bị "trượt". Lý giải về việc trượt thầu, "thiếu thuốc" mà không mua được, đại diện hai BV đề cho biết, do giá dự thầu cao hơn giá kế hoạch dẫn đến tình trạng trượt thầu.

PGS.TS Phạm Tuấn Cảnh - Giám đốc BV Tai Mũi Họng Trung ương nói rõ thêm, có 262 danh mục gồm hóa chất, vật tư không chọn được nhà thầu.

Nhiều danh mục thuốc không có nhà thầu tham dự như 36 danh mục (thuốc nhuộm, Javel, dung dịch rửa máy...); 66 danh mục (như phim X- quang; tay dao Plasma, lưỡi cắt Hummer, các loại mũi khoan...) không vượt qua vòng đánh gía về năng lực và kinh nghiệm; 20 danh mục không vượt qua vòng đánh gía về kỹ thuật; 140 danh mục giá dự thầu cao hơn giá kế hoạch...

PGS Cảnh cũng cho biết thêm, không chỉ thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế dùng trong điều trị bệnh mà một số thiết bị chẩn đoán hình ảnh tại BV đang cần sửa chữa nhưng cũng không đấu thầu được thiếu bị để sửa.

Nguyên nhân do các thiết bị này chỉ có một nhà phân phối tại khu vực phía Bắc, không cung cấp được hợp đồng tương tự, không có đủ báo giá để lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu... (theo quy định đấu thầu, mỗi hồ sơ đầu thầu cần 3 báo giá để đối chiếu và lựa chọn báo giá thấp nhất - PV).

Ngoài ra, một số mặt hàng chưa có giá kê khai trên Cổng thông tin của Bộ Y tế theo Nghị định 98/2021/NĐ-CP, xác định giá kế hoạch xây dựng theo quy định hiện hành.

PGS Cơ chia sẻ, tại BV Bạch Mai, 23%- 70% gói thầu hóa chất, vật tư dùng trong tiêu hóa và can thiệp tim mạch cũng trượt thầu. Ngoài ra, một số thuốc thiết yếu thiếu sử dụng trong điều trị tim mạch, thuốc kháng sinh, thuốc giải độc... cũng đang thiếu.

Hiện tại BV Bạch Mai có 18 công ty trúng thầu thuốc, vật tư chưa cung ứng đủ theo đơn đặt hàng của bệnh viện. Trong đó, một số thuốc thiết yếu thiếu ceftriaxone, cefazolin, amikacin, vancomycin, clindamycin…

Nhiều mặt hàng không có nhà thầu tham dự do không có hàng, giá tăng cao không có lợi nhuận, không đạt kỹ thuật.

Tại buổi làm việc với Đoàn kiểm tra số 1 (Bộ Y tế), đại diện các BV đề xuất, đẩy nhanh tiến độ cấp, gia hạn duy trì hiệu lực giấy phép lưu hành, đơn hàng nhập khẩu thuốc hiếm, thuốc độc, thuốc hướng tâm thần;

Ngoài ra cần bổ sung hướng dẫn xử lý tình huống thay thế thuốc, mua sắm thuốc khi nhà thầu không cung ứng đủ thuốc. Đồng thời triển khai đấu thầu tập trung và cấp số đăng ký trang thiết bị y tế.

Đồng thời, các BV kiến nghị với 1 số thuốc biệt dược gốc nên thực hiện đàm phán giá, một số mặt hàng trang thiết bị y tế và vật tư nên tổ chức đấu thầu tập trung cấp quốc gia; xây dựng các cấu hình, thông số để tránh rơi vào bẫy chỉ định thầu.

PGS Cảnh kiến nghị tổ chức đấu thầu tập trung quốc gia tất cả các danh mục thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế...