Tỉnh Khánh Hòa được đoàn kiểm tra EC đánh giá cao trong việc chống khai thác IUU

Ghi nhận sự tiến bộ của Việt Nam trong việc nỗ lực gỡ thẻ vàng IUU

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, sau 5 năm bị cảnh báo thẻ vàng khai thác thủy sản của EU (năm 2017), Việt Nam vẫn chưa khắc phục được những tồn tại theo khuyến nghị của EC. 

Tính đến hiện tại, Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế trong thực hiện khắc phục thẻ vàng EC như vẫn còn tàu không lắp thiết bị hành trình; tàu vào/ra không khai báo, không kiểm soát hết được 100% dẫn đến không truy xuất được nguồn gốc hải sản…

Báo cáo cho thấy, qua kiểm tra, đến hết năm 2022 đã có 96,35% tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS); 86,7% tàu cá được cấp phép; có 157 lượt tàu thân dài từ 24m bị mất kết nối; chỉ trong tháng 1/2023 đã có tới 6 tàu bị Malaysia bắt giữ. 

Trong chuyến kiểm tra khắc phục thẻ vàng IUU của Việt Nam lần thứ 3 của đoàn kiểm tra EC tại Khánh Hòa, đoàn thanh tra EC ghi nhận tiến bộ đáng kể đã đạt được của Việt Nam, tinh thần sẵn sàng tiếp tục cải thiện và sự cởi mở của phía Việt Nam đối với các khuyến nghị. Khung pháp lý toàn diện phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, việc thực thi nhiều quy định pháp lý mới còn hạn chế.

Cụ thể, Khánh Hòa có sự phối hợp tốt giữa các cơ quan chức năng tham gia chống khai thác IUU nhưng cần có sự đồng đều như vậy ở tất cả các tỉnh. 

Việc giám sát đội tàu đã được cải thiện, tuy nhiên, số lượng các trường hợp mất kết nối vẫn còn cao và cần có sự quan tâm đặc biệt từ các cơ quan chức năng. Và vấn đề đáng lo ngại nhất còn tồn tại là số lượng lớn tàu cá Việt Nam bị bắt giữ ở vùng biển các nước láng giềng.

Xử lý nghiêm 100% tàu cá vi phạm

Từ những tồn tại đó, Đoàn thanh tra của EC tiếp tục đưa ra những khuyến nghị như Việt Nam cần quy định cụ thể về khả năng thu hồi giấy phép của một cảng được chỉ định trong trường hợp cơ quan quản lý cảng hoạt động kém hiệu quả hoặc có vấn đề về kiểm soát mang tính hệ thống trên địa bàn tỉnh quản lý; tăng mức xử phạt đối với hành vi vi phạm nghiêm trọng; đảm bảo thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật về ra vào cảng, nhật ký khai thác, kiểm tra chéo với VMS, kiểm soát bốc dỡ, và lưu trữ hồ sơ tại tất cả các tỉnh.

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, sau 3 lần thanh tra, Ủy ban châu Âu đánh giá Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực, đi đúng hướng. 

Tuy nhiên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, hiện nay đội tàu của Việt Nam rất lớn dẫn đến cường lực khai thác cao, không đáp ứng được yêu cầu khai thác bền vững. Dù tỷ lệ tàu cá gắn thiết bị giám sát hành trình đạt trên 96% nhưng số lượng tàu mất kết nối một cách chủ động còn tương đối nhiều, tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn còn.

Bộ NNPTNT đã xác định các nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới để gỡ thẻ vàng IUU, trong đó ưu tiên việc ngăn chặn hiệu quả, chấm dứt tàu cá vi phạm khai thác IUU ở nước ngoài; phối hợp các lực lượng thực các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, xử lý nghiêm 100% tàu cá vi phạm; xác minh, xử lý 100% tàu cá không duy trì kết nối VMS; điều tra, xử lý 100% tàu cá bị nước ngoài bắt giữ; xử phạt 100% trường hợp vi phạm khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài và đưa thông tin trên phương tiện thông tin đại chúng; cập nhật 100% kết quả xử lý vi phạm hành chính trên hệ thống phần mềm; giám sát 100% sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ tại địa phương; 100% tàu cá từ 15m trở lên phải vào cảng chỉ định bốc dỡ sản phẩm.

"EC khẳng định, chỉ gỡ thẻ vàng khi không có tàu vi phạm vùng biển nước ngoài. Do đó, trong thời gian tới cần phải có những chuyển biến tích cực để đợt kiểm tra lần thứ 4 dự kiến vào cuối tháng 5, đầu tháng 6 tới đây sẽ gỡ được thẻ vàng IUU" - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.