Trách nhiệm vụ Việt Á và "chuyến bay giải cứu" thuộc về những người đứng đầu

Sáng 29/5, tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 5, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Đang khắc phục những tồn tại, phát sinh trong phòng chống dịch Covid-19

Trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 được kiểm soát, mọi hoạt động của đời sống kinh tế - xã hội trở lại trạng thái bình thường, những vấn đề tồn tại, phát sinh trong quá trình phòng, chống dịch đã và đang trong quá trình được khắc phục.

Khi dịch Covid-19 diễn biến nhanh chóng, phức tạp, nguy hiểm, nhiều hoạt động liên quan đến công tác phòng, chống dịch đã được triển khai thực hiện trong hoàn cảnh chưa có quy định của pháp luật hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành dẫn đến phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc. 

Do đó, việc đánh giá, nhận định của Đoàn giám sát đặt trong diễn biến cụ thể của công tác phòng, chống dịch. Đồng thời với việc nhận định, đánh giá chung về y tế cơ sở, y tế dự phòng trong điều kiện bình thường, Đoàn giám sát cũng nhận định, đánh giá về hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng trong bối cảnh dịch Covid-19 để có kiến nghị, đề xuất giải pháp phù hợp.

Đoàn giám sát đã ban hành Kế hoạch, Đề cương giám sát yêu cầu Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân, Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo. Đoàn giám sát trực tiếp giám sát tại 10 tỉnh, thành phố, làm việc với 14 Bộ và một số cơ quan liên quan; tổ chức làm việc với Chính phủ để thống nhất các nội dung giám sát.

Về kết quả đạt được trong việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết, các bộ, ngành, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trên cả nước đã có nhiều nỗ lực, chủ động, linh hoạt, bám sát tình hình, kịp thời ban hành nhiều văn bản, hướng dẫn về phòng, chống dịch và huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn. Thực hiện mục tiêu "kép" vừa phòng, chống dịch vừa phát triển kinh tế, đảm bảo đời sống nhân dân... 

Đã có những sai phạm nghiêm trọng

Đáng chú ý, Đoàn Giám sát chỉ ra, đã có những sai phạm nghiêm trọng trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19

Cụ thể, trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch như công tác nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao, cấp phép lưu hành, sử dụng kết quả hiệp thương giá, tổ chức sản xuất, mua bán kít xét nghiệm Covid-19 liên quan đến Công ty cổ phần công nghệ Việt Á. 

Bên cạnh đó, trong việc tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước cách ly tại cơ sở dân sự, tự nguyện trả phí trong thời gian dịch Covid-19; nhiều cán bộ ở trung ương và địa phương bị xử lý hình sự. 

"Những hạn chế, bất cập nêu trên do nhiều nguyên nhân mà chủ yếu là do dịch Covid-19 diễn biến quá nhanh và phức tạp, chưa có tiền lệ, chưa dự báo được các tình huống phát sinh nên công tác chuẩn bị và thực hiện các giải pháp ứng phó rất khó khăn, phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm", bà Nguyễn Thuý Anh nêu.

Cũng theo bà Thuý Anh, hệ thống pháp luật hiện hành chưa dự báo hết được các tình huống cấp bách phát sinh trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, chậm được sửa đổi, bổ sung. Một số chính sách ban hành trong bối cảnh cấp bách của dịch bệnh nên chưa có thời gian đánh giá kỹ tác động, chưa bao quát, chậm cụ thể hóa. Công tác phối hợp giữa các cơ quan ở cả trung ương và địa phương còn thiếu chặt chẽ, chưa đồng bộ.

Do phải tập trung phòng, chống dịch bệnh nên công tác thống kê, tổng hợp, theo dõi, kiểm tra nắm số liệu, tình hình huy động, quản lý và sử dụng nguồn lực chưa được thực hiện thường xuyên vàđồng bộ, thiếu tiêu chí thống nhất dẫn đến khó tổng hợp được số liệu chính xác trong cả nước. Nhiều trường hợp tiếp nhận tài trợ thiếu hợp đồng, giấy tờ cho, tặng, thiếu hồ sơ xác định giá trị hàng hóa, tài sản dẫn đến khó khăn trong xác lập sở hữu toàn dân và quản lý, sử dụng. Có tình trạng lợi dụng dịch bệnh để trục lợi.

Đoàn giám sát chỉ rõ, trách nhiệm chính đối với các tồn tại, hạn chế nêu trên thuộc về các tổ chức, cá nhân và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị chủ trì tham mưu, xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. 

Chính phủ, bộ, ngành, chính quyền địa phương, nhất là cơ quan quản lý nhà nước về y tế có trách nhiệm trong việc ban hành văn bản hướng dẫn chậm, thiếu, có lúc còn chồng chéo; việc tham mưu xử lý các vấn đề liên quan đến công tác quản lý nhà nước thuộc lĩnh vực được phân công phụ trách còn chưa kịp thời, chưa đảm bảo yêu cầu.

×