Từ vụ Mailisa, Bộ Y tế lên tiếng về lỗ hổng trong quản lý, hậu kiểm mỹ phẩm

Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà cho biết, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn bộ sản phẩm mỹ phẩm do Công ty MK Skincare công bố với lý do Công ty không xuất trình được Hồ sơ Thông tin sản phẩm (PIF).

Để ngăn ngừa các sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội kinh doanh các sản phẩm đã bị thu hồi, đình chỉ lưu hành, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công Thương (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số), Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch (Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) yêu cầu các đơn vị ngừng kinh doanh, quảng cáo, đăng bài liên quan đến sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi.

Bộ Y tế sẽ xây dựng Hệ thống dữ liệu mỹ phẩm quốc gia

Trước những băn khoăn về việc liệu có tồn tại lỗ hổng trong quy trình quản lý hay không, Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà khẳng định cơ chế "Doanh nghiệp công bố sản phẩm - Cơ quan chức năng kiểm tra hậu kiểm" được thực hiện theo đúng quy định của Hiệp định mỹ phẩm ASEAN mà Việt Nam là thành viên. Cơ chế này tương tự quy định quản lý của EU và nhiều nước phát triển; vừa bảo đảm hội nhập quốc tế, vừa tạo điều kiện để doanh nghiệp làm ăn chân chính, đưa sản phẩm chất lượng ra thị trường.

Đối với công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với mỹ phẩm không chỉ do Bộ Y tế thực hiện mà còn có sự tham gia của nhiều Bộ, ngành, địa phương như: Công Thương, Tài chính, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia… và UBND các tỉnh, thành phố. Trong đó: Bộ Y tế là cơ quan kết luận chất lượng mỹ phẩm trên phạm vi toàn quốc; lực lượng Quản lý thị trường giám sát hoạt động kinh doanh; Hải quan quản lý thông quan, xuất nhập khẩu; UBND tỉnh, thành phố quản lý hoạt động của các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà cho biết Bộ Y tế sẽ tiếp tục rà soát, ban hành và trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý trong lĩnh vực mỹ phẩm; tham mưu Chính phủ sớm ban hành Nghị định quy định về quản lý mỹ phẩm; sửa đổi, bổ sung Nghị định 117/2020/NĐ-CP và Nghị định 98/2020/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt, bảo đảm tính răn đe đối với hành vi sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm giả.

Bộ cũng sẽ xây dựng Hệ thống dữ liệu mỹ phẩm quốc gia phục vụ truy xuất nguồn gốc; tăng cường cơ chế phối hợp liên bộ, ngành như Công Thương, Tài chính, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Công an, Biên phòng… trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và mỹ phẩm giả; siết chặt quản lý kinh doanh, quảng cáo mỹ phẩm trên sàn TMĐT và mạng xã hội.

"Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục thực hiện nghiêm các Chỉ thị, Công điện của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại", Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế nhấn mạnh.

Nhập lậu mỹ phẩm, kiếm lời nghìn tỷ đồng

Trước đó, ngày 21/11, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) khởi tố vụ án "Buôn lậu" xảy ra tại Công ty MK Skincare và các đơn vị, địa phương liên quan.

Cơ quan công an cũng khởi tố bị can, bắt bị can để tạm giam đối với Phan Thị Mai, Giám đốc Công ty TNHH thẩm mỹ viện Mailisa về tội "buôn lậu".

Ngoài Phan Thị Mai, Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố và bắt giam 7 người khác, gồm: Hoàng Kim Khánh (Tổng Giám đốc, chồng của Mai), Trần Đan Phượng (kế toán trưởng), Nguyễn Thị Ngọc Trúc (kế toán Công ty MK Skincare), Vương Phượng Nghi (giám đốc), Võ Hoài Sơn, Lu XueYi (nhân viên Công ty TNHH xuất nhập khẩu Khải Hoàn), Đỗ Bích Thủy (làm dịch vụ chuyển tiền tại Hà Nội).

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng thu giữ 3 tỷ đồng, 400.000 USD, 300 lượng vàng SJC, 100 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Ngoài ra, Mai và Khánh tự nguyện nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả, giao nộp 12 giấy đăng ký siêu xe và nhiều tài sản giá trị khác phục vụ điều tra.

Theo C03, Phan Thị Mai điều hành mạng lưới phân phối, phối hợp với Khánh dựng lên lớp vỏ pháp lý thông qua nhiều công ty vệ tinh, biến đường dây buôn lậu mỹ phẩm thành hệ thống kinh doanh được khoác áo hợp pháp.

Từ cấu trúc ngụy trang này, Mailisa phát triển thành chuỗi 17 chi nhánh trên toàn quốc, phân phối hơn 8 triệu sản phẩm thuộc gần 100 mã hàng Doctor Magic.

Trong đó, chỉ riêng 3 sản phẩm chủ lực gồm kem loại bỏ sắc tố M01, kem xóa thâm - làm sáng da M03 và kem chống nắng BB Nano M23 đã tiêu thụ hơn 3,2 triệu hộp, đem lại nguồn lợi bất chính lên tới hàng nghìn tỷ đồng.

Những sản phẩm giá rẻ được Mai và Khánh hô biến thành hàng cao cấp bằng bao bì bóng bẩy, truyền thông mạnh và hình ảnh doanh nhân thành đạt.

Nguồn hàng - mắt xích quan trọng nhất của “đế chế ảo” Doctor Magic - được che giấu tinh vi.

Cục C03 cho biết, toàn bộ kem trị nám, dưỡng da, sữa rửa mặt, kem chống nắng… đều do các xưởng ở Quảng Châu (Trung Quốc) gia công với giá chỉ 30.000-150.000 đồng/sản phẩm.

Hàng được vận chuyển qua Hong Kong, nơi 2 công ty “ma” của Mai và Khánh cùng một số đối tượng người Trung Quốc đứng tên thực hiện mở tờ khai, gắn mác “sản xuất tại Hong Kong” kèm hóa đơn và chứng từ thanh toán quốc tế giả mạo. Khi nhập về Việt Nam, các lô hàng tiếp tục được hợp thức hóa thông qua Công ty MK Skincare do Khánh đứng tên chủ sở hữu và tổng giám đốc.

Để đủ điều kiện lưu hành, Mai và Khánh còn móc nối xin giấy chứng nhận lưu hành tự do tại Hong Kong, sau đó nộp hồ sơ công bố mỹ phẩm tại Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) thông qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến với bộ hồ sơ được “hợp pháp hóa” bằng hợp đồng vòng vo và hóa đơn giả.

Nhờ vậy, 162 loại mỹ phẩm Doctor Magic vẫn đường hoàng xuất hiện trên thị trường, được bán với giá gấp hàng chục lần giá thực.

Sau khi vụ án bị phát hiện, Cục Quản lý Dược ra quyết định thu hồi toàn bộ 162 sản phẩm, cảnh báo người dùng ngừng sử dụng để tránh nguy cơ dị ứng, nhiễm trùng da.

×