Tự ý dùng thuốc cấm Phenylbutazone, một người tử vong, 3 người biến chứng nặng

Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai phát đi cảnh báo khẩn cấp về loại thuốc cấm Phenylbutazone chống viêm đang được rao bán tràn lan trên mạng xã hội, nhiều người tự ý mua dùng đã bị biến chứng nghiêm trọng, trong đó có 1 người đã tử vong.

Tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, chỉ trong nửa đầu năm 2025, Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng của bệnh viện đã tiếp nhận hàng loạt ca biến chứng nghiêm trọng từ việc lạm dụng thuốc thuốc cấm Phenylbutazon.

Các bệnh nhân nhập viện trong tình trạng dị ứng nặng trong đó 1 bệnh nhân đã tử vong.

Bệnh nhân bị tử vong là nữ (70 tuổi, Hòa Bình), tự dùng Phenylbutazone và thuốc không rõ nguồn gốc. Nhập viện trong tình trạng sốt cao, loét miệng, đau mắt, suy gan cấp. Dù được điều trị tích cực nhưng bệnh nhân vẫn bị sốc nhiễm khuẩn, tử vong. Chẩn đoán cho thấy, bệnh nhân mắc hội chứng Lyell.

Theo các bác sĩ, hội chứng Lyell gây ra hoại tử da nhiễm độc khiến da bong tróc như bỏng nặng, nhiễm trùng, suy đa tạng, nguy cơ tử vong cao). Hội chứng Lyell là phản ứng dị ứng sau khi dùng thuốc cấm Phenylbutazone.

Ba bệnh nhân khác cũng bị biến chứng sau khi dùng thuốc này.Một bệnh nhân khác (nam, 39 tuổi, Phú Thọ) tự mua thuốc online uống 30 ngày. Nhập viện trong tình trạng sốt, đau họng, phát ban toàn thân và cũng được chẩn đoán mắc Hội chứng DRESS.

Cụ thể, bệnh nhân nam (51 tuổi, Hải Phòng) đã tự mua Phenylbutazone online trị đau khớp. Nhập viện trong tình trạng sốt cao, phát ban toàn thân. Chẩn đoán cho thấy, bệnh nhân mắc Hội chứng DRESS (Hội chứng gây sốt cao, phát ban toàn thân, tổn thương nội tạng (gan, thận, tim, phổi) - một nguy cơ sau khi dùng thuốc Phenylbutazone.

Bệnh nhân nam (66 tuổi, Nghệ An) cũng được người nhà cho dùng Phenylbutazone 35 ngày, sau đó xuất hiện ban đỏ xuất huyết, sốt cao. Chẩn đoán cho thấy, bệnh nhân mắc Hội chứng DRESS..

Đây là 4 trong một loạt ca bệnh dị ứng thuốc nặng do Phenylbutazol được tiếp nhận tại Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng từ đầu năm 2025 đến nay.

BS. Chu Chí Hiếu - Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng cho biết, hầu hết các trường hợp đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1 - 3 tháng mới xuất hiện triệu chứng. Do đó gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng.

Bên cạnh đó, tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng.

Những triệu chứng ban đầu có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác. Vì vậy, thời gian chẩn đoán bị kéo dài dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.

Thuốc cấm Phenylbutazone là thuốc gì? Vì sao bị cấm?

Bác sĩ Hiếu cho biết, Phenylbutazone là thuốc chống viêm không steroid (NSAID) đã bị Bộ y tế Việt Nam cấm lưu hành từ năm 2013 theo Công văn số 2760/QLD-CL ngày 25/4/2013.

Lý do cấm: Nguy cơ gây ra các phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng, đe dọa tính mạng như: Hội chứng DRESS: Sốt cao, phát ban toàn thân, tổn thương nội tạng (gan, thận, tim, phổi); Hội chứng Lyell (Hoại tử da nhiễm độc): Da bong tróc như bỏng nặng, nhiễm trùng, suy đa tạng, nguy cơ tử vong cao; Suy tủy xương, xuất huyết tiêu hóa, suy thận cấp.

"Các trường hợp dị ứng thuốc nặng này, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.

Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, thậm chí tính mạng người bệnh. Các ca bệnh là minh chứng rõ ràng nhất. Do đó, người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng bất kỳ thuốc gì khi chưa có chỉ định bác sĩ!", bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.

TS, bác sĩ Nguyễn Hoàng Phương - Giám đốc Trung tâm Dị ứng & Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng Việt Nam cũng khuyến cáo: "Việc mua bán thuốc cấm như Phenylbutazone online là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân!

Chúng tôi kịch liệt lên án và kêu gọi cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh mọi đối tượng vi phạm. Sức khỏe người dân không phải món hàng để trục lợi! Hãy nói không với thuốc không rõ nguồn gốc!".

TS Phương cũng khuyến cáo người dân:

- Tuyệt đối không mua, sử dụng thuốc Phenylbutazone hay bất kỳ thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn.

- Không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, quảng cáo trên mạng, nhất là thuốc trị đau xương khớp "thần tốc".

- Chỉ sử dụng thuốc khi có đơn và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

- Tố cao ngay các trang web, tài khoản mạng xã hội, cơ sở bán thuốc bất hợp pháp cho cơ quan chức năng (Y tế, Công an, Quản lý thị trường).

- Đến ngay cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường (sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da, loét miệng...) sau khi dùng thuốc.

×