Về việc 15 tỉnh xin cấp gạo cứu đói: Có dân đói vẫn cần hỗ trợ

Ông Nguyễn Trọng Đàm – Thứ trưởng Bộ LĐTBXH

Ông Nguyễn Trọng Đàm cho biết: Thực hiện yêu cầu của Bộ LĐTBXH, hện nay hầu hết các địa phương đã rất chủ động rà soát, đánh giá tình hình đời sống của người dân, nhất là tình hình thiếu đói. Chính vì vậy, năm nay các địa phương có tờ trình đề xuất xin gạo sớm hơn, kể cả trong dịp tết, nhất là các tỉnh có thiên tai nặng nề.

Gạo cứu đói của Chính phủ cấp cho tỉnh Quảng Trị năm 2016.  Ảnh: T.L.

Thưa ông, đến nay có bao nhiêu tỉnh xin hỗ trợ gạo cứu đói dịp giáp Tết Nguyên đán và giáp hạt?

- Có 15 tỉnh với lượng gạo xin cấp 17.000 tấn. Tỉnh gửi báo cáo về đến đâu Bộ trình Thủ tướng đến đó và một số địa phương đã nhận được quyết định cấp gạo từ Chính phủ. Thiên tai nặng nề kéo dài suốt năm nên địa phương phải chuẩn bị tích cực để lo tết đầy đủ cho người nghèo.

Trước đó, trong năm 2016, Chính phủ xuất 67.000 tấn gạo để vừa lo Tết Nguyên đán Bính Thân, vừa lo hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, sự cố môi trường miền Trung. Lượng gạo cấp phát gấp 3 lần những năm trước.

Một số tỉnh thường xuyên đi xin gạo cứu đói dù trong năm không gặp thiên tai, mất mùa, tốc độ tăng trưởng GDP vẫn cao. Ông nhìn nhận việc này thế nào?

- Thực ra, các địa phương rất mong muốn tự lực, không phải xin Trung ương. Dù tình hình kinh tế - xã hội tốt hơn, có tăng trưởng GDP, nhưng phải nhìn nhận thực tế rằng trong cộng đồng rộng lớn thì vẫn có bộ phận người nghèo ngày giáp hạt, ngày tết thiếu lương thực nên tỉnh mới xin. Những địa phương như vậy không xin nhiều lắm, chỉ vài ba trăm tấn để đảm bảo hỗ trợ cho người dân. Có thể GDP các tỉnh đều tăng nhưng không phải cứ tăng trưởng là có cuộc sống tốt đẹp cho tất cả, điều kiện sống được cải thiện như nhau hết. Chuyện thiếu đói và tăng trưởng GDP có sự khác biệt, vì thế không nên hiểu một chiều.

Chỉ có địa phương mới nắm chắc được đời sống của người dân, do vậy đảm bảo an sinh là nhiệm vụ của địa phương, Trung ương không thể làm thay được. Hiện giờ Việt Nam cũng không thiếu gạo, vì vậy không được để người dân nào bị thiếu đói, đứt bữa.

Hà Nam là vựa lúa ở đồng bằng Sông Hồng nhưng vẫn có đơn xin gạo cứu đói. Bộ có thẩm định lại không? Kết quả thế nào?

- Năm nay Hà Nam cũng bị ảnh hưởng nhẹ bởi thiên tai nên có đơn xin hỗ trợ gạo. Bộ đã trao đổi và đi kiểm tra, thấy nhiều gia đình ruộng đất ít, lại bị ảnh hưởng của bão nên thiếu lương thực, vì thế Bộ vẫn đề xuất hỗ trợ.

Ngược lại có một số địa phương dù gặp thiên tai nhưng vẫn chủ động trích ngân sách lo gạo cho dân mà không cần hỗ trợ từ ngân sách trung ương. Ví dụ như Sơn La, Quảng Nam. Trung ương khuyến khích các địa phương tăng trưởng kinh tế, tự lực chăm lo được cho người dân.

Trong quá trình kiểm tra, rà soát, có tỉnh nào không nhận được hỗ trợ gạo từ trung ương không, thưa ông?

- Trách nhiệm xác định nhu cầu thiếu đói là của địa phương. Bộ không thể đi kiểm tra hết mà đánh giá trên cơ sở địa phương bị ảnh hưởng thiên tai, vì vậy Bộ tôn trọng việc rà soát của địa phương để trình Thủ tướng. Nếu địa phương xin cấp gạo 2-3 tháng cùng một lúc thì trước mắt có thể cấp một tháng tết trước, sau đó lại rà soát tiếp để cấp sau. Hầu như không có địa phương nào xin gạo mà Thủ tướng không cấp, hoặc các Bộ, ngành lại không trình. Nếu địa phương không trình, để người dân đói mà báo chí phản ánh là không được.

Xin cảm ơn ông!