Vì sao bóng đá Malaysia "bất chấp", nhập tịch trái phép các cầu thủ?

Vì sao bóng đá Malaysia "làm liều"?

LĐBĐ Malaysia (FAM) đang đứng trước làn sóng chỉ trích dữ dội trong và ngoài nước, sau khi họ bị FIFA phạt vụ nhập tịch 7 cầu thủ cho ĐTQG thi đấu ở vòng loại Asian Cup 2027. 7 cầu thủ này có hồ sơ nhập tịch ghi rằng ông/bà của họ sinh ra tại Malaysia, nhưng FIFA chứng thực được rằng tất cả đều sinh ở nước khác.

Dù FAM đang ra sức kháng cáo để lật ngược bản án, nguy cơ họ bị trừng phạt bởi AFC cho sai phạm này đang rất rõ ràng. ĐT Malaysia có thể bị xử thua trận gặp Việt Nam hồi tháng 6/2025, trận đấu mà họ thắng 4-0, do đã dùng cả 7 cầu thủ nhập tịch ở trận đó, chưa kể các trận khác cũng dùng những cầu thủ này, kèm theo nguy cơ bị cấm thi đấu ở vòng loại Asian Cup kỳ tiếp theo.

Trong quá khứ chuyện nhập tịch đã là chủ đề gây nhiều tranh cãi với bóng đá Đông Nam Á. Singapore từng có thành công với chính sách này, nhưng sau đó bỏ. Philippines cũng tương tự, trong khi Timor Leste vướng vào rắc rối do nhập tịch cầu thủ bằng giấy tờ giả. Gần đây Indonesia tích cực nhập cầu thủ gốc Hà Lan, và cả ĐT Việt Nam giờ cũng không đứng ngoài xu thế.

Nhưng vì sao một quốc gia như Malaysia, với kinh tế và dân số lớn, cộng thêm sở hữu một giải VĐQG chất lượng cao trong khu vực, lại đi nhập tịch cho 7 cầu thủ mà ngay cả người trong nước nhìn vào cũng phải nghi ngờ họ không thực sự có gốc Malaysia? Malaysia không nghèo và nền bóng đá không kém như Timor Leste, vậy vì sao họ lại mắc sai lầm cũ?

Bệnh thành tích lên ngôi

ĐT Malaysia trước đây đã nhập tịch cầu thủ, họ sử dụng cả 2 lựa chọn là cầu thủ có bố/mẹ hoặc ông/bà người gốc Malaysia, hoặc cầu thủ đã đá đủ lâu ở giải VĐQG (như Mohamadou Sumareh). Chính sách này đã không gặp vấn đề gì bởi nhân thân mọi cầu thủ nhập tịch đều được làm rõ, hoặc họ đã đủ điều kiện sau khi đá ở giải Malaysia đủ lâu (và ngoại binh có xu hướng trụ lâu ở giải này nếu có thể do thu nhập tốt).

Tuy nhiên, những cầu thủ nhập tịch đó đã không thay đổi được thành tích của ĐT Malaysia. Sau khi vào chung kết AFF Cup 2018, thành tích của Malaysia ở kỳ kế tiếp khá bất ổn trong khi họ, dù lọt được vào vòng chung kết Asian Cup 2023 sau hơn 1 thập kỷ vắng mặt, đã không qua được vòng bảng và không thắng trận nào.

Vấn đề thành tích dường như đã khiến LĐBĐ Malaysia chạy theo chính sách nhập tịch mới. Sau khi họ bị loại ở vòng bảng ASEAN Cup 2024, FAM cải cách bộ máy lãnh đạo vào đầu năm 2025 và đó cũng là lúc họ đẩy nhanh quá trình tiếp cận 7 cầu thủ nhập tịch mà FIFA vừa phạt.

Quá trình này còn được sự hậu thuẫn tài chính của Tunku Ismail Idris, ông chủ của CLB Johor Darul Ta'zim và Thái tử của bang Johor. Ông Idris đã từng bày tỏ sự thất vọng về những kết quả bóng đá Malaysia thu về trong những năm qua, bao gồm câu nói nổi tiếng “Tôi muốn giết nền bóng đá Malaysia”.

Với tiền từ Idris và căn bệnh thành tích từ các quan chức FAM, quá trình nhập tịch được thúc đẩy và dẫn tới scandal hiện tại.

Quá trình tìm kiếm cẩu thả

Đương nhiên các cầu thủ tới từ Argentina hay Brazil mà có gốc Malaysia đều rất đáng ngờ. Nhưng như việc Indonesia có thể tìm các cầu thủ gốc Indonesia tại Hà Lan, căn cứ vào lịch sử thì sao Malaysia không thể tìm những cầu thủ nhập tịch gốc Anh, hoặc đến từ các nước khác?

Thực tế bối cảnh của Indonesia có nhiều sự khác biệt, không chỉ những kiều dân ở Hà Lan tạo nên một cộng đồng dân cư đông đảo và nổi bật mà con cháu họ còn được phát triển trong một nền tảng đào tạo bóng đá mạnh. Trong khi đó sau khi độc lập, cư dân Malaysia di dân ra nước ngoài không nhiều và nếu có thì thường là thế hệ sau, và họ học tập hoặc làm việc trước khi trở về bản quốc.

Nguồn cầu thủ nhập tịch có gốc Malaysia do đó nhỏ và tản mát khiến FAM rất khó tìm. Họ vẫn có những cầu thủ như vậy, hoặc đang đá ở châu Âu, hoặc đã về Malaysia chơi bóng. Ngay lúc này Malaysia đang có 4 cầu thủ trẻ có thể gọi lên tuyển dựa trên gốc gác của ông/bà, từ Harry Montague của đội trẻ West Ham, Sean Fetterlein của Copenhagen cho tới Hadif Hizamshol thuộc CLB The New Saints (xứ Wales) và Paarveen Waran của Vizela (giải hạng 2 Bồ Đào Nha).

Cách làm việc của FAM trong quá trình săn tìm các cầu thủ này đã bị đánh giá là kém, thậm chí thiếu trách nhiệm. Năm ngoái, Chủ tịch của FAM là Hamidin Mohd Amin thậm chí phải thừa nhận là FAM đã bị lừa đảo, FAM đã thuê một người nhận mình là có quan hệ với các CLB ở châu Âu để tìm kiếm những cầu thủ gốc Malaysia. FAM đã không giám sát, để rồi phát hiện ra rằng người này đã đưa vào danh sách dữ liệu toàn những cầu thủ giả để được FAM trả tiền.

Đó là một sự cố rất xấu hổ cho FAM, nhưng vẫn chưa xấu hổ bằng scandal nhập tịch mới đây. Nó cho thấy khi có nguồn lực không đủ, FAM tỏ ra lười và quyết định “làm liều” vì thành tích trước mắt.

×